Voor de big boys van Facebook moet iedereen wijken

Morgen zal een handjevol deeltijd raadsleden van de Gemeente Zeewolde beslissen over de plaatsing van een kolossaal datacentrum van Facebook (Meta). Het grootste datacentrum van Nederland. En Europa.

Fantastisch dat deze mensen hun verantwoordelijkheid nemen en ze verdienen per definitie respect. Maar moet dit op hun schouders vallen? De deal is in twee jaar voorbereid door de wethouder met de raad, onder de codenaam Tullip. Pas twee weken geleden werd bij hen bekendgemaakt dat het om Meta ging. Niet heel transparant allemaal.

Vijf datahallen in een gebied van 166 hectare (!) groot. Landbouwgrond moet daarmee wijken. Het complex zal twee keer meer energie verbruiken dan nu gedaan wordt in de hele gemeente Zeewolde. Daar worden windparken voor neergezet. En het zal water verbruiken voor koeling. Oud-VVD-minister Wiebes had het bedrijf hoogstpersoonlijk en hoogst ongebruikelijk voorrang gegeven voor een elektriciteitsaansluiting. Zou hij wél geweten hebben dat het om Facebook ging?

Een meerderheid van de raad lijkt inmiddels akkoord te gaan, waaronder GroenLinks en PvdA. Ze hebben het 4.000 pagina’s tellend dossier kennelijk in de avonduren doorgeakkerd, naast hun baan in de zorg of het onderwijs. Zonder onafhankelijk tegenrapport. Maar volgens raadslid Erik van de Beld (ChristenUnie) staan hij en zijn collega’s “telkens met 10-0 achter”, vanwege de grote informatieachterstand.

Dit alles past in een trend dat avontuurlijke lokale wethouders en ambtenaren, met steun van de minister van Economische Zaken, honderden hectaren windparken, pakhuizen en datacentra weggegeven aan Amazon, Microsoft en Google. Indirect en direct met vele miljoenen belastinggeld gesubsidieerd, via een opslag op de energierekening van huishoudens. En ten koste van alternatieve ruimtelijke inrichting, voor woningen, boeren, lokale bedrijven.

Voor het soort bedrijven dat echt louter geeft om financieel rendement van aandeelhouders. Met amper binding met de lokale gemeenschap; het zegt veel dat Meta zich onthoudt van commentaar aan Nieuwsuur, gisteren. Want ja, het is misschien wel het grootste actualiteitenmedium van Nederland. Maar ‘who cares’, zo’n lokale zender. Kan het denigrerender?

Zo verkopen we onze ruimte, energie en infrastructuur. In ruil voor abstracte economische groeitheorieën, laagwaardige, vervangbare banen. En wat tijdelijke datacentra-bouw- en onderhoudscontracten. Een land met zo’n gigantische woning-, land-, energie-, water-, infrastructuurschaarste dreigt verder af te glijden als wingewest van Anglo-Amerikaanse techmultinationals. Die ondanks miljarden omzet en winsten híer geen stuiver winstbelasting betalen. En doodleuk hier lokale techondernemingen en de buurtwinkels de markt uit prijzen.

Maar goed, het zijn wel de big boys. En ach, in de luwte van de windparken, betalen burger en MKB toch wel netjes hun stijgende water- en energierekening.