De VN Veiligheidsraad heeft zich als één blok tegen de Verenigde Staten gekeerd en diens eis Iran nieuwe economische sancties op te leggen omdat het land het kernwapenverdrag zou hebben geschonden. Iets waarvoor elk bewijs ontbreekt. Donderdag maakte de minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo de Amerikaanse eis kenbaar op het VN-hoofdkantoor in New York.
Binnen 24 uur na Pompeo’s optreden in New York hebben 13 van de 15 landen vertegenwoordigd in de Veiligheidsraad laten weten dat de VS geen enkel recht van spreken meer heeft, aangezien Donald Trump het land in 2018 terugtrok uit de nucleaire deal met Iran. Volgens Trump omdat voorganger Obama een zwakke deal had gesloten en Iran op vele fronten het verdrag schond, een beschuldiging die door VN-waarnemers voortdurend wordt verworpen.
Al voor Pompeo de Amerikaanse eis formeel kenbaar maakte, lieten Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland weten niet akkoord te gaan. Na donderdag hebben ook Rusland, China, België, Vietnam, Niger, Saint-Vincent en de Grenadines, Zuid-Afrika, Indonesië, Estland en Tunesië de VS laten weten niet akkoord te gaan met nieuwe sancties. Alleen de Dominicaanse Republiek heeft zich nog niet uitgesproken. Eerder liet het land wel weten zich achter de VS te scharen.
De landen in de Veiligheidsraad die zich traditioneel achter de VS scharen, zoals bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, laten weten dat er geen enkele dreiging bij Iran is geconstateerd die het nucleaire verdrag in gevaar brengt. Een VN-diplomaat noemde de Amerikaanse opstelling “extreem belachelijk”. Sinds Trump in het Witte Huis zit heeft de VS zichzelf in rap tempo op een eiland gemanoeuvreerd binnen de VN. Eerder al had de minister met name de Europese landen verweten ‘onder een hoedje te spelen met de ayatollahs’. Door het recente optreden van Pompeo is de Amerikaanse isolatie nog groter geworden. Een diplomaat laat weten:
‘Waar het op neerkomt is dat de meeste landen in de Veiligheidsraad het min of meer met de VS eens zijn dat Iran geen vriendelijk land is en dat het een slechte zaak is als Iran meer wapens in handen krijgt. Maar de Amerikanen hebben hun hand zo vaak overspeeld, op zo’n agressieve wijze, dat ze zichzelf compleet onmogelijk hebben gemaakt. Niet alleen op het gebied van beleid, maar ook gewoon omdat ze enorm onaangenaam zijn.’
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is op basis van het Handvest van de VN verantwoordelijk voor het handhaven van vrede en veiligheid in de wereld. De raad bestaat uit vijftien leden, waaronder vijf permanente leden: China, Engeland, Frankrijk, Rusland en de Verenigde Staten. De overige tien leden worden voor een periode van twee jaar gekozen door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.