Vluchtelingen Wij Zijn Hier hebben onze solidariteit nodig

Op 18 maart demonstreerden ruim drieduizend mensen in Amsterdam onder de leus ‘geen racisme in de raden’. Het strijdbare protest bracht antiracisten, migrantengemeenschappen en de basis van linkse partijen samen. Een maand en drie zetels voor Forum voor Democratie verder, zien we hoe het zelfvertrouwen van extreem-rechts in Amsterdam is gegroeid.

De kraak van een aantal woningen door Wij Zijn Hier was het startpunt voor een wekenlange hetze. Mediabedrijven zoals de Telegraaf en PowNed wakkerden met hun berichtgeving de angst voor vluchtelingen aan. Moslimhater, antisemiet en FvD-raadslid Nanninga ging langs om te trollen. De landelijke VVD bekritiseerde VVD-burgemeester Van Aartsen omdat hij de vluchtelingen niet direct ontruimde. Dezelfde partij die miljarden bezuinigde op sociale huurwoningen, zegt nu op te komen voor de belangen van tot ‘huurders’ omgedoopte antikraakbewoners.

Fascistische splinters hebben buurtbewoners geïntimideerd en zichzelf geprofileerd. Zo meldde Identitair Verzet dat het ‘voor de FvD-stemmers’ een huis in dezelfde buurt had gekraakt. De pers nam dit gretig over. Maar neo-nazitypes zoals kerkhofschender Paul Peters bleken ‘slechts’ op bezoek bij een racistische buurtbewoner. Nadat antifascisten ruiten hadden ingegooid, vertrokken zij.

Racisme en de verdediging van privé-bezit gaan zo hand in hand. In ruil voor meer mogelijkheden voor gemeenten om leegstand te bestrijden, werd kraken in 2010 illegaal. De gemeenten ontruimden sindsdien honderden panden, maar weigeren structureel om wachtlijsten en leegstand in tijden van woningnood aan te pakken. Gesteund door de mediarel riep ‘sociale’ woningcorporatie Ymere, eigenaar van de woningen, ook op tot spoedige ontruiming.

Zij zijn hier Maar de ongedocumenteerde vluchtelingen kunnen nergens heen. Wij Zijn Hier bestaat voornamelijk uit vluchtelingen die niet terug kunnen, maar ook niet in Nederland mogen blijven. Zij vallen tussen wal en schip. De vluchtelingen kiezen niet zelf voor een leven in de anonimiteit, maar confronteren de Nederlandse staat door hun acties met haar onmenselijke asielbeleid.

Met succes dwong Wij Zijn Hier een beperkte (bed-bad-brood-) opvang af en hebben ondertussen 108 vluchtelingen een verblijfsvergunning. Dit ondanks de vaak Kafkaëske en vernederende procedures van de IND en het afknijpen van juridische ondersteuning door de staat. Tegelijkertijd lopen vluchtelingen nieuwe trauma’s op door hun constante onzekerheid: de groep werd al meer dan 35 keer ontruimd en sommigen, onder wie de 33-jarige Hashim , pleegden zelfs zelfmoord.

Tijdens hun persconferentie op 12 april zei Wij Zijn Hier: ‘Mensen zijn geen producten. Noch zijn wij een experiment waarop mensen hun politieke theorie kunnen testen. Wij zijn mensen die een leven verdienen. Net zoals ieder ander in dit land en in de wereld.’

Solidariteit Vluchtelingen alleen kunnen het asielbeleid niet veranderen, daarvoor is solidariteit noodzakelijk. GroenLinks Amsterdam heeft gezegd met de collegeonderhandelingen in te zetten op permanente opvang voor Wij Zijn Hier. Dit is erg welkom. Maar de vluchtelingen van Wij Zijn Hier vertegenwoordigen slechts het topje van de ijsberg. Er is een oplossing nodig voor alle vluchtelingen in een soortgelijke positie.

Links zou daarom onvoorwaardelijk solidair moeten zijn met mensen die vluchten voor oorlog of onderdrukking en een beter leven opzoeken. In de eerste plaats omdat het Westen met zijn politiek van oorlog, wapenhandel en neoliberale (belasting-)verdragen de drijvende kracht is achter het vluchten van mensen. Vluchtelingen zijn hier, omdat de BV Nederland daar is.

Maar we moeten ook tegenwicht bieden aan de zondebokpolitiek van rechts. Door te wijzen naar vluchtelingen wil de heersende klasse de aandacht afleiden van haar bezuinigingsbeleid. Vier grote multinationals krijgen 1,4 miljard subsidie, maar er is geen geld voor fatsoenlijke opvang, begeleiding en onderwijs voor vluchtelingen? Bezuinigingen en kadootjes voor de rijken ontwrichten de maatschappij, niet vluchtelingen of moslims.

De demonstratie komende zaterdag in solidariteit met Wij Zijn Hier is daarom belangrijk. We moeten zichtbaar maken dat veel meer mensen in Amsterdam de vluchtelingen steunen dan een dozijn fascisten of een paar rechtse mediabedrijven doen vermoeden, maar ook om de netwerken te bouwen die het rechtse tij kunnen keren.

Dit artikel verscheen eerder op socialisme.nu