Vluchtelingen en compromissenpolitiek

Hoe lelijk compromissenpolitiek eruitziet hebben we deze week gezien, want afgelopen donderdag was er dan eindelijk witte rook. Na de branden in het kamp Moria op het Griekse eiland Lesbos waren mijn ogen gericht op Sigrid Kaag. Zij had het niet zo lang geleden over nieuw leiderschap. Ik hoopte dan ook dat D66 een doorbraak zou kunnen forceren in de coalitie. Helaas kwam Kaag niet verder dan haar extra 1 miljoen voor de bevordering van opvang van kinderen op het Griekse vasteland.

Begrijp me niet verkeerd, Nederland geeft veel geld aan wereldwijde humanitaire hulp en daar moeten we trots op zijn, maar wat me hier steekt is dat de situatie op de Griekse eilanden maar niet opgelost wordt. Talloze documentaires in de kampen hebben laten zien dat het met onder andere de psychische gezondheid van vluchtelingen, en juist ook die van kinderen en jongeren niet goed gesteld is. De uitzichtloosheid is niet om aan te zien. Nu hebben we in dit corona-tijdperk kunnen proeven aan die uitzichtloosheid en wat het betekent om geïsoleerd van vrienden en familie, en zonder zicht op een structurele oplossing voor het dodelijke virus door het leven te gaan. Met name ouderen in tehuizen zijn hard getroffen. Vanuit enig empathisch vermogen zou je dan ook als politici, ongeacht politieke kleur, moeten vinden dat het genoeg is geweest. Haal de mensen weg uit de kampen. Los het op.

Aan de grenzen van Europa, het continent dat anderen vaak de les leest als het gaat om beschaafdheid, voltrekt zich gewoon een drama. De realiteit is dat beschaafd Nederland al decennia onder de hijgende adem van extreemrechts niet meer logisch kan besluiten. Met de VVD als toonbeeld. De verkramping kwam exemplarisch tot uiting in de Moria-deal van afgelopen donderdag. De 100 kinderen worden overgenomen, in mindering van een afgesproken aantal opvang van vluchtelingen volgend jaar en rechtsbijstand voor asielzoekers wordt versoberd. Kort daarna werd ook duidelijk dat er mogelijk maar 38 kinderen voldoen aan de strenge criteria van het kabinet. Kortom, leed wordt tegen leed geruild.

Een deal om trots op te zijn volgens de VDD, want ze hadden immers over de rug van kinderen een strenger asielbeleid uitonderhandeld. Je vraagt je dan ook echt af hoe de gesprekken aan tafel zijn gegaan. De wens van veel gemeenten, vluchtelingenorganisaties en Nederlanders die de petities hebben getekend om minstens 500 kinderen op te vangen is terzijde geschoven. En waarschijnlijk was de belangrijkste vraag aan tafel onder welke voorwaarden zij dit konden verkopen aan de achterban. Politiek leiderschap is echter ook doen wat juist is zonder peilingenpolitiek te bedrijven. Dan citeer ik Kaag maar weer even. Maar wat verwachten we van deze leiders als zelfs de minister-president gekscherend aangeeft geen visie te hebben en dat we voor visie maar naar de opticien moeten. Overigens nam afgelopen donderdag de Rotterdamse Gemeenteraad wederom een motie aan met de oproep om nu wel echt werk te maken van de opvang van 500 vluchtelingen.

Nu heb ik als raadslid in Rotterdam veel compromissen voorbij zien komen en gesloten, maar  deze harteloze deal van dit kabinet was toch evident een misser. Een schaamteloze deal aan tafel. De VVD verkocht het als een zakelijke deal en blijkbaar hadden de andere coalitiepartners dus niet door dat ze bezig waren met een slecht verhaal. Hoe verklaar je anders de mooie verhalen over opvang van vluchtelingen van D66 tijdens partijcongressen. En net zoals eerder met het laatste kinderpardon, werd meteen ook de discretionaire bevoegdheid van de minister om te beslissen afgeschaft om toekomstige verzoeken te voorkomen. En dacht de VVD dat in ruil voor de 100 kinderen dat het een mooi moment was om ook maar meteen de rechtsbijstand voor asielzoekers te versoberen. VVD-Kamerlid Becker viste zelfs naar een compliment van de PVV, want ze hadden immers laten zien dat zij ook van een streng asielbeleid waren. Maar ten koste van wat? VVD-staatssecretaris Broekers-Knol had nog een dag eerder gezegd geen opvang te willen regelen.

Inmiddels hebben VVD-prominenten een open brief aan Mark Rutte geschreven en langzamerhand komen demonstraties in het land op gang. Daar was en ben ik toch echt wel een fan van. Op een fatsoenlijke manier laten horen wat je vindt. Ook is er blijkbaar een petitie in de maak vanuit de achterban van bepaalde coalitiepartijen. Maar toch heb ik er een hard hoofd in dat rechts-Nederland hier iets van leert. Steeds meer lijkt het erop dat zij in een concurrentiestrijd zijn verwikkeld met partijen die bij voorbaat al door veel andere partijen worden uitgesloten als regeringspartner. Dat betekent nogal wat en heeft een reden. Dus met wie ben je dan nog aan het concurreren en waarom?

Het wordt tijd dat rechts-Nederland niet meer mee doet met frames die het land geen goed doen. Het benadrukken van een gemeenschappelijke identiteit, in plaats van het tegenover elkaar plaatsen van groepen zou op de voorgrond moeten staan. Mildheid en genade ook voor mensen die nog deel uit moeten gaan maken van die gemeenschappelijke identiteit. En het is ook een goed idee dat de liberalen van de VVD met een sociaal hart hun toevlucht zoeken bij de D66, voor meer slagkracht. Of zij asiel krijgen van de  sociaal-liberalen weet ik niet. Maar wat ik wel weet is dat de 30+ zetels van Rutte dit land al een decennia in de greep houden van neo-liberaal politiek met weinig oog voor kwetsbaren, in binnen- en buitenland.