Wie niet horen wil, moet maar voelen, heeft Italië waarschijnlijk gedacht toen ze eind vorig jaar stilletjes stopten met het nemen van vingerafdrukken van nieuw aangekomen asielzoekers. De vingerafdruk is het controlemiddel waar het Europees asielbeleid om draait.
Een vluchteling moet daar asiel aanvragen waar hij als eerste voet aan wal zet, of eigenlijk z’n afdruk geeft. Dat land is dan verantwoordelijk voor de opvang en de asielprocedure. Dat is vastgelegd in de Dublinverordening maar pakt zeer negatief uit voor de landen in Zuid-Europa. Er komen nu eenmaal geen bootjes op de Waddenzee aandrijven, dus Noord-Europa vind het wel best. Premier Rutte vindt het pech voor Italië dat het geografisch ligt waar het ligt en weigert te praten over eerlijk verdelen van de opvang van vluchtelingen over heel Europa.
De nieuwe regering in Italië heeft onder de naam Operatie Mare Nostrum de reddingsoperaties op de Middellandse Zee drastisch verbeterd. Berlusconi keek weg, waaardoor er ongezien veel vluchtelingen verdronken. Italië betert z’n leven maar solidariteit van de andere lidstaten blijft uit. Dan moet de wal het schip maar keren. Vluchtelingen die hun vingerafdrukken niet afgeven en verdwijnen uit een opvangcentrum zijn onbekend in Eurodac, het vingerafdrukkensysteem waar heel Europa mee werkt. Zij en kunnen dus een asielaanvraag doen in een ander land. Italië handelt daarmee tegen de geest van de Europese wet en dwingt zo een herbezinning op de Dublin-verordening af.
Noordelijke lidstaten, dus ook Nederland, moeten zich echt achter de oren krabben, want Spanje, Malta, Griekenland en Bulgarije zouden wel eens dezelfde lakse houding kunnen gaan omarmen.
De regering PvdA-VVD reageert ondertussen op de grote groepen Eritreërs en Syriërs die in ons land asiel aanvragen met een middel voor de bühne: grenscontroles. De vluchtelingen die voorbij onze landsgrens worden gecontroleerd kunnen gelukkig in Nederland asiel aanvragen en zij die bij de grens door Duitse of Belgische douaniers aangetroffen worden, vragen daar asiel aan. Intensievere grenscontroles aan de binnengrenzen remmen de aantallen vluchtelingen niet maar zullen leiden tot ruzie met Duitsland en België.
Uit de ongehoorzaamheid van Italië kan een echt solidair Europees asielbeleid groeien, waarbij Europese lidstaten allen een eerlijk deel van de vluchtelingen opvangen. Als dan blijkt dat Nederland verhoudingsgewijs echt te veel asielverzoeken krijgt, geldt die solidaire houding dus ook voor ons en zullen andere lidstaten moeten bijspringen.