De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Verkiezingen beïnvloeden via Facebook in Nederland bijzonder makkelijk
•
Nepnieuws verspreiden via Facebook-advertenties is nog altijd bijzonder makkelijk, ook wanneer daarmee geprobeerd wordt verkiezingen te beïnvloeden. Dat ontdekte Brandpunt+ door middel van eigen onderzoek.
Brandpunt+ maakte op Facebook een nepaccount aan waarmee via een advertentie het bericht werd verspreid dat stembussen ‘in jouw gemeente’ voor de Provinciale Statenverkiezingen gesloten waren wegens een technisch probleem met stemcomputers. Door middel van de algoritmes en de enorme hoeveelheden informatie die Facebook heeft verzameld van zijn gebruikers, kon deze advertentie bijvoorbeeld uitsluitend zichtbaar zijn voor mensen van wie was vastgesteld dat ze ‘interesse’ hebben in de VVD. ‘Voor zo’n 2.500 euro bereik je dan een half miljoen potentiële VVD-kiezers,’ schrijft Brandpunt+.
De advertenties werden uiteindelijk niet geplaatst, maar dat was de keuze van Brandpunt+. Facebook had de nepbericht engoedgekeurd en klaargezet voor verspreiding. Dit ondanks dat Facebook zegt advertenties te controleren op inhoud en te toetsen aan de huisregels. Brandpunt+ schrijft:
"Ik probeerde begin deze maand dus een aantal advertenties te plaatsen met als doel het manipuleren van de Provinciale Statenverkiezingen. Drie posts mikten erop specifieke groepen kiezers thuis te houden: potentiële PvdA- of VVD-stemmers. Drie andere posts bevatten nepnieuws over partijleiders uit de regeringscoalitie. Het nepnieuws werd geplaatst vanuit een in 2017 aangemaakt nepaccount, dat gekoppeld was aan een nieuw Gmail-adres onder een valse naam. De andere advertenties werden geplaatst vanuit een bestaand, persoonlijk advertentie-account."
Van de nepadvertenties werd er slechts één afgekeurd: een bericht waarin Sybrand Buma werd beschuldigd van het aanjagen van de huizenmarkt voor persoonlijk gewin. Reden van afwijzing was daarbij niet dat het bericht volledig nep was, maar dat het bericht ‘discriminerende content’ bevatte. Als dat eruit gehaald werd, mocht de advertentie alsnog worden geplaatst.
In een reactie aan Brandpunt+ heeft Facebook laten weten het probleem ‘zeer serieus’ te nemen. Ook wordt volgens Facebook een intern onderzoek gestart om te achterhalen hoe de advertenties goedgekeurd konden worden.
Dat het nog altijd zo makkelijk blijkt om kiezers te manipuleren via Facebook is opmerkelijk. Het sociale netwerk kwam zwaar onder vuur te liggen nadat via Facebook op grote schaal nepberichten werden verspreid om de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 te beïnvloeden. In de VS, Brazilië en Groot-Brittannië is het inmiddels niet meer mogelijk om zonder overleg van een geldig identiteitsbewijs politieke advertenties te plaatsen. Of in Nederland ook een dergelijke maatregel wordt ingevoerd is de vraag. Zo ja, dan zal het sociale netwerk haast moeten maken: in maart gaan Nederlandse kiezers naar de stembus voor de Provinciale Staten. In mei van dit jaar volgen dan nog de verkiezingen voor het Europees Parlement.
cc-foto: Stock Catalog