De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Verander de landbouw voor een leefbare planeet
•
248 keer bekeken
• 
© Foto: XR Landbouw
LTO zou zich hard moeten maken voor een gezonde toekomst voor alle boeren, niet voor een onhoudbaar systeem gerund door multinationals
Geschreven door Tosca Peschier, Roos Saat & Jelle de Graaf
Alleen wanneer we de landbouw radicaal anders vormgeven, kunnen we de planeet leefbaar houden. De industriële landbouw is de grootste veroorzaker van ontbossing en biodiversiteitsverlies en is wereldwijd verantwoordelijk voor 26 procent van de uitstoot van broeikasgassen. Hoewel de Nederlandse Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) zich aan het Parijsakkoord heeft gecommitteerd, blijft ze zich inzetten voor dezelfde vorm van landbouw die ons deze crisis juist heeft ingebracht. Extinction Rebellion Landbouw roept LTO op zich vijf jaar na ‘Parijs’ te bezinnen en zich in te zetten voor een gezonde landbouw voor boer, burger en de planeet.
Volgens het Parijsakkoord moet de uitstoot van broeikasgassen in Nederland omlaag met 95% in 2050 ten opzichte van 1990. De Nederlandse landbouw is verantwoordelijk voor 14% van de uitstoot van broeikasgassen in ons land. De landbouwsector zegt zich te committeren aan het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Maar de zogenaamde daling in broeikasgassen waar in rapporten met veel bombarie over wordt gesproken, blijkt eigenlijk een lichte stijging te zijn. In 2018 veroorzaakte de landbouw 26,9 megaton uitstoot CO2-equivalenten ten opzichte van 26 megaton in 2004 (cijfers van het CBS).
Dat LTO zich als grootste belangenorganisatie van de Nederlandse landbouw aan het klimaatakkoord van Parijs heeft gecommitteerd valt te prijzen. Maar met kleine veranderingen binnen het systeem gaan we het Parijsakkoord niet halen. Zoals de Nederlandse landbouw zich na de Tweede Wereldoorlog opnieuw moest uitvinden dwingen de klimaat- en ecologische crisis ons om dat opnieuw te doen.
De landbouw ondervindt nu al dagelijks de gevolgen van de klimaat- en biodiversiteitscrisis. We kampen met extreme droogte, bodemdegradatie, grootschalige insectensterfte, biodiversiteitsverlies, een mestoverschot en de stikstofcrisis. Deze problemen worden veroorzaakt door het industriële landbouwsysteem dat kosten externaliseert om zo goedkoop mogelijk te produceren voor een anonieme wereldmarkt. In dit systeem bepalen agro-multinationals, banken en supermarkten hoe de voedsel- en landbouwsector eruit ziet. Boeren zitten klem en trekken aan het kortste eind. Daarom gaan ze sinds vorig jaar terecht massaal de straat op. Maar boeren kunnen alleen anders gaan boeren als de maatschappij daar samen met hen de juiste structuren voor bouwt.
Helaas blijft de LTO aan de kant staan van een systeem dat niet houdbaar is. Zo is de grootschalige veehouderij verantwoordelijk voor 10% van de totale uitstoot van broeikasgassen in Nederland. Een afname in deze uitstoot is noodzakelijk voor het afwenden van de klimaatcrisis. Maar LTO pleitte aan de klimaattafel tegen een krimp van de veestapel. Het behouden van deze status quo toont een gebrek aan toekomstvisie.
Er zijn ook nu al landbouwsystemen die de klimaat- en ecologische crisis juist oplossen. Landbouw met minder vee, maar meer boerenbedrijven. Akker- en tuinbouw zonder bestrijdingsmiddelen waarin wordt samengewerkt met de natuur. Er zijn boeren die CO2 binden in de bodem, kruidenrijke graslanden aanleggen, bomen in hun bedrijf integreren, met groenbemesters en compost de bodemorganismen gezond houden en werken met korte ketens waardoor ze de mensen in Nederland voeden. Er zijn talloze manieren waarop het anders kan, het is aan de LTO dit voor alle boeren mogelijk te maken.
LTO is de belangenorganisatie van de Nederlandse landbouw. Ze zou zich hard moeten maken voor een gezonde toekomst voor alle boeren, niet voor een onhoudbaar systeem gerund door multinationals. Doorgaan op de huidige weg leidt tot een onvruchtbare toekomst voor zowel boer als burger. Het roer moet om!
Over de auteurs: Bioboerin Roos Saat, duurzame pionier Tosca Peschier en activist Jelle de Graaf pleiten voor een radicale verandering in de Nederlandse landbouw. Ze zijn actief bij Extinction Rebellion Landbouw, een beweging die met disruptieve en creatieve acties de Nederlandse landbouw lokaal en ecologisch wil maken.
Praat mee
Reacties (18)
vdbemt
14 dec. 2020 - 10:52
@Karingin.Maar het is wél de oorzaak van de droogte in NL???????
0Rapporteren
Log in om te reagerenvdbemt
13 dec. 2020 - 15:56
@karingin. Ja. Zo is het. geen rocket-science. ONS watermanagement is de schuld van deze wereldwijde problematiek.
Karingin
13 dec. 2020 - 14:52
Het is geen rocket science jongens. De vraag is natuurlijk waar al dat water terecht komt. In sommige delen van 't land zal 't te drassig zijn, en in andere delen te droog. Door ons ijverige watermanagement is 't hele zootje uit balans
LaBou
13 dec. 2020 - 11:22
"Ja, er valt inderdaad nog meer neerslag dan ik had aangenomen ondanks de Cassandra-berichten van het KNMI."
Ja, wat weet dat KNMI nou helemaal over weer en klimaat. Dat zijn alleen maar wetenschappers die ook maar een mening verkondigen. Dan weten mensen als beter weten (what's in a name) vele malen beter hoe e.e.a. werkt.
vdbemt
13 dec. 2020 - 10:51
@Altijdgeslaagt. Ik lach nog steeds. Om jou. "Die extreme droogte is echt onzin." 1 google zoekopdracht: https://ruimtelijkeadaptatie.nl/actueel/actueel/nieuws/2020/verzakkingen-toenemende-droogte/ ; https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/vaker-droogte-in-het-binnenland; https://facetadvies.nl/watertekort-in-nederland-toenemende-droogte-zorgt-voor-complexe-uitdaging/. En er valt nog meer te lezen.
Paul Spijkers
13 dec. 2020 - 5:12
De produceerders zijn de oorzaak, dus daar moet het omlaag. Maar inderdaad, ze zijn niet het doel, dus dat betekent bv dat hun betere productie gesubsidiert dient ze zijn voor de landelijke afnemers, met belasting op buitenlandse producten die goedkoop op gif werken of zo.
De vrije market op zich is een verslindend gedrocht.
Visionair NL
12 dec. 2020 - 18:17
We spreken hier over elitistische luxeproblemen. Dankzij moderne landbouw kunnen we acht miljard mensen voeden. Nu al is de voedselvoorziening een groot probleem. Invoering van biologisch landbouw anders dan in bijvoorbeeld agroflats (tuinders werken nu al biologisch, omdat vanwege de gesloten kassen chemische gewasbescherming nauwelijks nodig is) betekent dat de oogsten gaan dalen, en dus dat er hongersnood ontstaat.
Elke "oplossing" die mensen laat verhongeren is vanuit populistisch perspectief ethisch onaanvaardbaar. Want dan zijn het weer de zwaksten, zoals armen, vrouwen en kinderen in ontrwikkelingslanden, maar ook hier, die het gelag betalen. Zeer intensieve hightech landbouw op een kleiner oppervlak, waarbij ruimte vrijkomt voor natuur, is dan beter.
6 Reacties
The Apple13 dec. 2020 - 1:54
Visionair NL “We spreken hier over elitistische luxeproblemen.”
Zo zou je het ook kunnen formuleren. Als je bijvoorbeeld ziet wat er in Cuba plaatsvond, toen het na de val van de USSR werd afgesloten van de aanvoer van aardolie. Opeens moest hun hele landbouw -letterlijk- op de schop! Makkelijk was het niet, maar ze hebben het gered.
Soms denk ik wel eens….
The Apple13 dec. 2020 - 2:04
Visionair NL: "Elke “oplossing” die mensen laat verhongeren is vanuit populistisch perspectief ethisch onaanvaardbaar."
Raar dat je dat commentaar nou nooit hoort als er weer eens een boycot wordt ingesteld tegen landen als Cuba, Venezuela of Iran. Onmiddellijk verandert het perspectief en staan de belangen van de bevolking niet langer voorop, maar de wens om een machtswisseling te bewerkstelligen.
Vanuit dat perspectief is het laten verhongeren van mensen blijkbaar wel ethisch aanvaardbaar.
Paul Spijkers13 dec. 2020 - 5:07
Er is genoeg voedsel.
Maar het gaat naar profijt of word weg gegooid, in plaats dat het bij de hongerigen komt. Het elitaire luxe zit em nu juist in de verkwisting.
Als je nog meet natuur vergigtigt, soorten wegvaagt en bossen vernietigt, kan men nog meer mensen voeden, profijt maken, of voedsel weg gooien. Dat is een keuze of op zin' meest een drang door ontwetendheid of slechte organisatie. Niet een plicht. Een bepaald populistisch perspectief is iets wat we maken. Het kan slechter of beter. Het is niet zo dat je een medaille zou moeten krijgen wanneer de neushoorn of zo uitsterft, zoals je suggereert.
Karingin13 dec. 2020 - 15:32
Nog meer slechtse domme nepargumenten. Wat Paul zegt, er is genoeg voedsel, de verdeling is een probleem. In totaal verspillen we per jaar in Nederland bijna 600 miljoen kg - exclusief dranken. Moeten we 't nog hebben over het dumpen van overproductie in ontwikkelingslanden...? Je hebt nogal lef om die in je argumentatie mee te nemen, in werkelijkheid interesseren die je geen ruk, anders had je je wel beter geïnformeerd.
Dus rot op met je verhongeren en je ethisch onaanvaardbaar - wat we nu doen, dát is onethisch
vdbemt13 dec. 2020 - 15:53
"Elke “oplossing” die mensen laat verhongeren is vanuit populistisch perspectief ethisch onaanvaardbaar. " Niet alleen vanuit populistisch perspectief. Gewoon al. Maar hier minderen met de high-tech landbouw op een kleiner oppervlak, en het anders doen, wil toch niet meteen zeggen dat de zwaksten, zoals armen, vrouwen en kinderen in ontwikkelingslanden, maar ook hier, het gelag betalen. Het zou hartstikke goed zijn als je die landen ter plekke die high-tech uit zou leggen en ook uit zou laten voeren. Voor ons een verbetering (want minder) en voor hun een verbetering want meer en beter. EN geen nodeloos transport van vlees, en ander goed, over de wereld. Niet stoppen met nadenken en slim veranderen.
GoudenBergen
12 dec. 2020 - 16:59
Altijd geslaagt
Op 30 september bedroeg het neerslagtekort nog 209 mm. maar is sinds die tijd zoveel regern gevallen dat we al aardig richting 0 mm gaan en het regent of sneeuwt zeker nog tot 1 april terwijl de verdamping in de winter laag is. Er zijn wel een wel een aantal gebieden in Oost-Nederland die met structurele droogte te maken hebben.
De grondwaterstand wordt in Nederland kunstmatig laag gehouden om te voorkomen dat de zware landbouwmachines wegzakken. De grondwaterstand kan eenvoudig aangepast worden door minder water naar zee af te voeren.
Petra Privacy
12 dec. 2020 - 16:37
Actief voor de beweging van Sociale en Positieve mensen, leef ik duurzaam, simpel en sober. En ik mis niets aan comfort. Een organisatie waarvoor ik ook actief ben is Omslag in Eindhoven, het kenniscentrum voor duurzaam wonen en leven. In 2019 bestond Omslag al 25 jaar en dus heb ik 'eigen land Ierland' een bosproject gedaan. Glen Keen Farm heeft er nu 25 bomen bij, met dank aan alle donateurs die een boom hebben geadopteerd.
Daar heb ik 25 bomen mogen planten, want ik hoor bij de beweging van woorden en daden. Dus als cadeau bedacht ik dit eenvoudige bosproject voor een boerderij die bijna geen bomen heeft in hun vallei. Vorige week kreeg ik een kerstgroet, ze genieten nog iedere dag van de jonge bomen en die groeien prima in dat zo groene land met maar weinig bos. Voor wie het kan, plant een boom en doe volgend jaar samen mee met de Boomfeestdag. So make the world greener and plant a tree!
FransAkkermans1947
12 dec. 2020 - 15:54
Als je de industriële landbouw (de woorden van mw. Peschier) in de ban doet en vervangt door een landbouw zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen en minder veehouderij is de vraag wat de gevolgen zijn voor de wereldvoedselvoorziening en de natuurgebieden. De opbrengsten zullen dalen, meer land is nodig om het opbrengstniveau te handhaven en het vlees moet op de bon om het eerlijk te verdelen.
Dit moet je je wel realiseren als je voor deze veranderingen lobbyt.
5 Reacties
LaBou 13 dec. 2020 - 6:49
Als we de boeren ook maar iets in de weg leggen gaat het licht uit in Nederland, aldus akkermans. En de werkelijkheid is dat, als Nederland wat minder produceert op een meer verantwoorde manier we nog steeds hetzelfde hebben. Er gaat alleen minder naar het buitenland. En daardoor krijgen de boeren daar ook weer ruimte om hun eigen markt te bedienen. Want Afrika voeden, dat kunnen die afrikaanse boeren zelf ook maar dan moeten we ze niet wegdrukken.
Karingin13 dec. 2020 - 15:00
Maak je maar niet druk om de wereldwijde voedselvoorziening, ons aandeel is bij lange na niet zo groot als je denkt. Bovendien concurreren we kleine lokale boertjes in ontwikkelingslanden uit de markt, zoals LaBou terecht opmerkt. Vlees op de bon zal ook wel loslopen, je kunt een hoop ondervangen met subsidies. En kweekvlees komt eraan. Er zijn talloze oplossingen te bedenken, maar slechtse conservatieve mensjes verzinnen liever allerlei fictieve beren op de weg, dan toegeven dat het systeem veel destructiever is dan al die fictieve beren bij elkaar
DanielleDefoe13 dec. 2020 - 20:15
[vlees op de bon] .
Hopelijk kan ik mijn bonnen dan ruilen voor iets anders.
DanielleDefoe14 dec. 2020 - 11:41
Minder vlees betekent ook dat er minder landbouwgrond nodig is voor het produceren van veevoer.
FransAkkermans194714 dec. 2020 - 21:04
@LaBou @Karingin
Van alle problemen waar de Afrikaanse landbouw mee kampt is die concurrentie uit Europa en de VS marginaal.
Er zijn geen serieuze landbouwwetenschappers die op het standpunt staan dat je de wereld kan voeden zonder kunstmest en pesticiden. Dat betekent niet dat je tevreden moet zijn met de huidige stand van zaken. De laatste decennia laten zien dat het gebruik van deze inputs omlaag kan. In een sector als de glastuinbouw is dat goed te zien.
De vraag naar vlees echter blijft wereldwijd stijgen naarmate de welvaart toeneemt.
FransAkkermans1947
12 dec. 2020 - 15:42
U beiden hebben het bij het verkeerde end:
"De jaarlijkse neerslaghoeveelheid in Nederland is in de periode 1910-2019 gelijkmatig gestegen van 692 naar 873 millimeter. Dit is een toename van 26% in 110 jaar. De neerslaghoeveelheden per seizoen vertonen hetzelfde gelijkmatige patroon, zij het met afwijkende procentuele toenames. De grootste stijging vindt plaats in de wintermaanden, namelijk met 43% over de periode 1910-2019. Voor de lente, zomer en herfst bedragen de toenames respectievelijk 27%, 17% en 22%."
(https://www.clo.nl/indicatoren/nl0508-jaarlijkse-hoeveelheid-neerslag-in-nederland
dickser
12 dec. 2020 - 13:04
Wereldwijd is de landbouw voor 26% verantwoordelijk, in Nederland voor 14%
Stoot de rest van Nederland dan zoveel uit of is de landbouw hier zo goed bezig?
6 Reacties
vdbemt12 dec. 2020 - 13:22
Nederland laat zich voorop staan dat ze zeer efficiënt en effectief het boerenbedrijf leiden. In die zin zijn ze goed bezig. Dat verandert helemaal niets aan de hoeveelheid uitstoot. Die simpelweg gewoon minder moet. Dankzij hun efficiency hoeven ze kennelijk minder te doen dan de rest van de wereld. Is dat even een meevaller.
dickser12 dec. 2020 - 13:25
10% is van de intensieve veehouderij, als deze verplaatst wordt naar bv het voormalig Oostblok is de land en tuinbouw dus klaar voor 2050?
bv-user-4482512 dec. 2020 - 13:30
Nederlandse landbouwers hebben hun ammoniakuitstoot in de afgelopen 20 jaar met de helft teruggebracht.
https://www.rivm.nl/stikstof/ammoniak
In Nederland zijn er echter wat kapitalisten die met het milieuargument in de hand hun kans schoon zien om de sector weg te werken ten faveure van de projectontwikkelaars die huisjes willen bouwen en tegen woekerprijzen verkopen.
vdbemt12 dec. 2020 - 14:34
@Mokker. "Nederlandse landbouwers hebben hun ammoniakuitstoot in de afgelopen 20 jaar met de helft teruggebracht." Kun je nagaan. Als we niet veelteveel boeren hadden, was het probleem een stuk minder geweest.
vdbemt12 dec. 2020 - 14:38
@Dick2015 "10% is van de intensieve veehouderij, als deze verplaatst wordt naar bv het voormalig Oostblok is de land en tuinbouw dus klaar voor 2050?" Stop toch met die flauwekul argumenten. Zie jij dat gebeuren dan? Daarbij: onze boeren zijn toch zo goed bezig? Als (als) zij naar die andere landen gaan, wordt het daar dus beter. Dan is er daar ook een vooruitgang.
Salama.12 dec. 2020 - 16:38
“ projectontwikkelaars die huisjes willen bouwen “
Dat is een keuze. Door stom beleid is er een enorm woningtekort en de regering heeft besloten dat de bevolking jaarlijks met een provinciestadje groeit. Dus je ontkomt niet aan het volbouwen van weilanden. Overigens heeft nog steeds meer dan de helft van het Nederlandse grondoppervlak een agrarische bestemming.
bv-user-44825
12 dec. 2020 - 12:56
Kijktip: The Biggest Little Farm.
Laat heel wat mooie voorbeelden van hoe je door slim combineren van dieren en planten tot milieuvriendelijker boeren kunt komen.
Overigens ook een eerlijke film die ook laat zien dat mengteelt ook nieuwe problemen geeft en technologisch veel ingewikkelder is dan het ouderwetse monocultuur boeren.
vdbemt
12 dec. 2020 - 12:54
Hier valt toch weinig tegen in te brengen. Vooral ook omdat 1 van de auteurs als bio-boerin zelf laat zien dat het kan.
Debby Teusink
12 dec. 2020 - 12:46
Helaas, ik vind biologisch voedsel ook lekkerder en het klinkt sympathiek maar zonder de grootschalige landbouw gaat de prijs van voedsel enorm omhoog. Voor mensen met een bovenmodale portemonnee, geen probleem, maar voor miljoenen anderen betekent dit verhaal armoede en honger en dus dood.
5 Reacties
vdbemt12 dec. 2020 - 13:24
"zonder de grootschalige landbouw gaat de prijs van voedsel enorm omhoog. " Dat is alleen als we allemaal vastgeroest zitten aan ons gewende eetpatroon. We moeten niet alleen van de boeren verlangen dat het anders moet. Zelf moet je ook veranderen.
MartinvanderLinde12 dec. 2020 - 14:49
Debby, klopt. Hoewel dood? Prijzen zijn het gevolg van vraag en aanbod. Je ziet dat de prijzen van biologische producten gedaald zijn tov van voorgaande jaren. De overheid en de winkelbedrijven spelen daar een rol in door de prijzen van niet biologische producten te verhogen. Dat is met veel vleesproducten gebeurd.
Joe Speedboot12 dec. 2020 - 15:33
'Voor mensen met een bovenmodale portemonnee, geen probleem,'
Dat weet de marketingafdeling van AH ook. Dus gooien ze er extra marge bovenop. Op bijv de markt is het prijsverschil tussen bio en non-bio minder groot.
Paul Spijkers13 dec. 2020 - 5:18
Het gaat over de mix en het verbeteren van praktijken. Het is niet zo dat ieder bedrijf nu een klein organisch achtertuin bedrijfje moet worden.
Karingin13 dec. 2020 - 14:47
Oh hou toch op, ook nu hangt de landbouw - en dus de voedselprijs - aan de subsidiekraan. Die marktwerking is een grote illusie. Buig al die subsidies om naar duurzame doelen en dan komt 't helemaal goed
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.
