Uw politieke carrière komt niet van de grond? Volt rolt de rode loper voor u uit

Bij partijen op de rechterflank is het inmiddels een bekend probleem: bij elke nieuwe partij staan politieke baantjesjagers op de stoep die carrièrekansen ruiken. Als je mislukt bent bij de lokale kandidatenselectie van de LPF, kun je het altijd weer proberen bij de PVV. Als Geert Wilders je niet wilde, was er misschien bij Trots op Nederland een kans en anders moest je gewoon een paar jaar wachten op de baantjes van Forum voor Democratie. De baantjesjagers hebben maar geluk met de versplintering van Forum, want nu liggen er ongetwijfeld ook kansen bij Joost Eerdmans en Wybren van Haga.

Het fenomeen van de politieke baantjesjagers staat in een kwade reuk en niet onterecht: het zijn vaak mensen die nooit een baantje kregen omdat op voorhand duidelijk was dat ze niet geschikt waren, of mensen die niet meteen door de mand vielen en eenmaal in functie voor interne conflicten en gedoe zorgden en daarom alsnog snel richting de uitgang werden gemanoeuvreerd. Op rechts wordt tegenwoordig gefluisterd dat er zwarte lijsten bestaan van kandidaten die je zeker niet in je partij moet hebben omdat ze alleen maar problemen veroorzaken. Of deze lijsten echt bestaan is onzeker, maar het probleem is wel invoelbaar.

Partijen in het politieke midden zijn een stuk stabieler dan die op de rechterflank en hadden daardoor minder last van dit fenomeen. Hier is de acute nood aan kandidaten meestal minder groot en hier gaan ook geen zwarte lijsten rond. Maar met Volt is er duidelijk iets veranderd: opeens kunnen mensen die jarenlang bij een middenpartij zaten relatief gemakkelijk overstappen om de simpele reden dat er bij Volt meer kansen op een baantje zijn. De grote vraag is of Volt zich dat realiseert. Het ziet er niet erg naar uit: de eerste overstappers zijn al geconstateerd.

Brabander naar Volt Kijk bijvoorbeeld naar Arno Uijlenhoet. U kent hem niet en dat is nou precies het punt. GroenLinks-politici als Jesse Klaver en Lisa Westerveld zullen niet naar Volt overstappen, maar allerlei onbekende partijgenoten waar nog nooit iemand van gehoord heeft wel. Uijlenhoet is zo’n voorbeeld. Van oorsprong was hij al niet van GroenLinks: in 2009 was hij lijsttrekker van Newropeans, een pan-Europese partij die in onder andere Nederland aan de Europese verkiezingen meedeed. Eigenlijk een soort Volt avant la lettre , maar dan zonder succes: de partij werd nergens verkozen.

Opeens dook Uijlenhoet op bij GroenLinks. Al ruim twee jaar na Newropeans was hij kandidaat-partijvoorzitter. Die strijd verloor hij van Heleen Weening. GroenLinks verloor dat jaar de Tweede Kamerverkiezingen, er ontstond gedoe rond lijsttrekker Jolande Sap en het partijbestuur pakte zijn biezen. Exit Weening. Uijlenhoet stond vooraan om zijn voormalige concurrent een veeg uit de pan te geven. Of het hem populair heeft gemaakt valt te betwijfelen, want we zagen hem nooit meer op een landelijke functie van betekenis terug.

GroenLinks had in Brabant kennelijk nog wel plek. Uijlenhoet was er drie jaar Statenlid, in 2015 campagneleider en bestuurslid. Toen kwam er een nieuw hoogtepunt: een wethouderschap in de gemeente Waalre. Of dat een succes was is betwistbaar. Toen GroenLinks uit de coalitie stapte, bleef Uijlenhoet tot ergernis van zijn eigen partij vrolijk zitten. Uijlenhoet klaagde publiekelijk over het gebrek aan vertrouwen in de gemeentepolitiek en trad eind 2020 met zijn collega’s af vanwege een bestuurscrisis. De precieze achtergrond van alle ruzies in Waalre bleef onduidelijk.

Alle baantjesjagers verzamelen Iets zegt ons dat Uijlenhoets carrière bij GroenLinks nu wel ten einde is. U raadt het al: bij de laatste algemene ledenvergadering van Volt kwam Uijlenhoet opeens uit de lucht vallen als kandidaat voor de landelijke kandidatencommissie. En hij werd nog gekozen ook. Zou Volt zich echt in zijn achtergrond hebben verdiept? Het lijkt er niet erg op. Is dit het profiel van iemand die voor Volt kandidaten moet gaan selecteren?

Zo komen er bij Volt vaker mensen langs die hun politieke carrière een hernieuwde boost proberen te geven. In Wageningen zit een oud-PvdA-wethouder hoog in de boom om Volt verder in de vaart der volkeren te brengen. In Amsterdam wordt druk geroddeld over de terugkeer van een oud-raadslid onder de Volt-vlag en ook Kamerlid Nilüfer Gündogan is een voorbeeld: in Amsterdam was ze actief bij D66, volgde een interne opleiding en was kandidaat-lijsttrekker voor een stadsdeel. Ze werd te eigenwijs bevonden en liep naar eigen zeggen ‘vast’. Zonder Volt was het in de politiek niets meer geworden.

Zo zien we wat Volt is: een vluchtheuvel voor politici die in hun oude partij niet verder kwamen. Het fijne voor hen is: nieuwe partijen als Volt missen ervaring en die brengen juist deze oudgedienden mee. Echt wenselijk is anders, want je kunt ook denken dat politici niet voor niets elders uitgerangeerd raakten of geen baantje kregen. Misschien moet Volt zijn licht eens opsteken bij de rechtse collega’s.