Urgenda weer naar de rechter omdat kabinet Rutte klimaatvonnis niet uitvoert

Klimaatorganisatie Urgenda spant opnieuw een rechtszaak aan tegen de Nederlandse Staat vanwege het gevoerde klimaatbeleid. Dat zei directeur Marja Minnesma in het tv-programma Buitenhof. Eerder stelde de rechter Urgenda in het gelijk in een spraakmakende zaak om verdere uitstoot van broeikasgassen terug te dringen, maar volgens Minnesma heeft het kabinet Rutte niets gedaan met die uitspraak. Urgenda eist daarom nu een dwangsom.

Dat die dwangsom niet eerder is gevraagd, is volgens Minnesma omdat normaliter de overheid een vonnis van de rechter naleeft. Dat is nu niet het geval. Welk bedrag Urgenda eist is niet duidelijk, Minnesma noemde in Buitenhof geen bedrag. Wel zei ze dat Urgenda ook naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens stapt, omdat de Staat de mensenrechten schendt door het eerdere vonnis niet uit te voeren. Daarmee komt Nederland ‘in een rijtje met Rusland en andere landen die de rechten voor de mens niet naleven,’ aldus Minnesma. Ze noemde het ook ‘pijnlijk voor Rutte’ dat hij wel de Hongaarse premier Orbán op de vingers tikt wegens mensenrechtenschendingen, maar zich er zelf ook schuldig aan maakt.

Minnesma maakte duidelijk dat de Nederlandse Staat voorlopig niet af is van Urgenda. Naast de in Buitenhof aangekondigde stappen, waarschuwde ze demissionair premier Rutte ook vast voor een nieuwe rechtszaak over de klimaatdoelen van 2030. In Frankrijk en Duitsland werden soortgelijke zaken aangespannen door de klimaatbeweging, én gewonnen. Volgens Franse en Duitse rechters werden inderdaad mensenrechten van jongere generaties geschonden door onvoldoende werk te maken van klimaatbeleid.

De eerste Urgenda-zaak stamt uit 2013. Toen eiste de organisatie dat de Staat de CO2-uitstoot sneller terugbracht. In 2015 stelde de rechter Urgenda in het gelijk, in 2018 gebeurde dat nog eens in hoger beroep. De rechter beargumenteerde de uitspraak door te stellen dat de Staat een zorgplicht heeft voor de bevolking, daaronder valt ook de bescherming en verbetering van het leefmilieu.

Het gesprek met Minnesma is hierboven te zien vanaf 37 minuten in de uitzending.