Universiteit Groningen dumpt professor Kochenov om rol bij paspoortenhandel

De rechtenfaculteit van de Groninger Universiteit heeft een pronkstuk aan de straat gezet. Prof. dr. Dimitry Kochenov is er niet langer werkzaam. Hij pakt zijn biezen als gevolg van een zich ontwikkelend schandaal rond een praktijk, die wel als ´paspoortenhandel´ wordt aangeduid.

Aan de achternaam van Kochenov kun je zien dat zijn wiegje niet in de Stad stond, niet in het Hogeland, niet in het Oldambt, niet in de Veenkoloniën en evenmin in Westerwolde. Hij is een van de vele briljante jonge Russen die gebruik maakten van de kansen die de wereld bood na de plotselinge val van de Sovjet-Unie. Zijn ambitie bracht hem naar de Universiteit van Groningen waar hij zo’n knap proefschrift schreef dat ze hem er meteen in dienst namen. Als dertiger kreeg hij al de leerstoel Constitutioneel Recht en Burgerschap. De meeste hoogleraren worden niet voor hun penopauze benoemd.

Professor Kochenov maakt vergelijkingen tussen verschillende landen op het punt van burgerschap. Aan de ene nationaliteit heb je meer dan aan de andere. De Nederlander bijvoorbeeld staat een heel systeem van sociale voorzieningen ter beschikking. De gezondheidszorg kan hem niet weigeren als hij zich platzak bij de dokter meldt. Hij is met zijn paspoort in bijna alle landen welkom en als hij een visum moet aanvragen, is de procedure overkomelijk.

Burgers van Moldava kunnen daar alleen maar van dromen, laat staan die uit Somalië of Bangladesh. Zij zijn nergens welkom. Aan grenzen worden zij weggetrapt en ze zijn in eigen land totaal op zichzelf aangewezen. Met een Nederlands paspoort kom je in alle opzichten veel verder dan met een dergelijk document uit Senegal of Oost-Timor. In dit verband spreekt Kochenov over burgerschap van hogere en lagere kwaliteit.

Hoeveel waarde bepaalde paspoorten en nationaliteiten vertegenwoordigen, blijkt uit het feit dat honderdduizenden bereid zijn er hun leven voor te wagen. Ze nemen het risico in Libië als slaaf te worden verkocht, honderden kilometers van het beloofde land. Ze gaan scheep in wrakke bootjes. Soms spoelen de lijken aan op de vakantiestranden.

Professor Kochenov werd adviseur van het bedrijf Henley & Partners , dat bemiddelt bij het verkrijgen van een nieuwe nationaliteit, voor wie het kan betalen. Als sommige paspoorten zoveel waard zijn is dat ook in geld uit te drukken.

Kochenov meent dan ook terecht, dat je aan een nationaliteit een prijskaartje kunt hangen. Hij heeft regelmatig gesproken op internationale seminars voor rijkaards waar de onderlinge waarde van paspoorten en nationaliteiten wordt geanalyseerd. Ook leren landen dat er op dit gebied zaken vallen te doen. Een aantal jaren terug ging de eilandstaat Malta er toe over zijn burgerschap voor 900.000 euro te verkopen. Het is een landje á la Luxemburg maar met een Maltees paspoort kun je ongezien rondreizen in heel de Europese Unie. Volgens Nieuwsuur is Malta daar miljarden wijzer van geworden.

Nu de Universiteit van Groningen laat merken grote problemen te hebben met Kochenovs betrokkenheid bij Henley & Partners, heeft hij zijn toga per omgaande ingeleverd. Kochenov was trouwens al eerder berispt om zijn bemoeienissen met wat men paspoorthandel noemt. Dat adviseurschap bij Henley & Partners moet wel extreem goed betalen.

Een paspoort van een rijk en welvarend land is een lot uit de loterij. Het opent deuren die voor de grote meerderheid van de mensen op deze planeet voor altijd gesloten blijven. Waarom zou dat niet te koop mogen zijn? Wees eerlijk. Alles is toch te koop. Het schijnt dat men daar in Malta niet echt vraagt naar de herkomst als iemand 900.000 euro neertelt voor een felbegeerd reisdocument. Dat geld mag best zwart zijn.

Dit is natuurlijk niet helemaal comme il faut. Uiteraard wordt liefhebbers ook wel eens aangeraden contact op te nemen met functionarissen die misschien verlokt kunnen worden ongezien een stempeltje te zetten, op de manier van sommige Rotterdamse douaniers als het witte spul langs komt. Allemaal tot je dienst. Maar mogen wij dat professor Kochenov kwalijk nemen?

Hij is niet alleen een begaafd geleerde. Hij heeft ook een gat in de markt gezien. Bovendien heeft hij ondanks zijn vooropleiding in de Sovjet-Unie onmiddellijk gebruik gemaakt van de mogelijkheden die het kapitalisme biedt. Zodra hij vaststelde dat de waarde van zowat alles in geld is uit te drukken, heeft hij daar voor zijn eigen vakgebied de consequenties uit getrokken. Kochenov heeft reden om tevreden met zichzelf te zijn. Kijk de passport professor eens lachen op zijn foto met dat dunne hipsterbaardje en die kekke stropdas.

Kochenov geeft zijn zeldzame interviews in het Engels. Hij is nu eenmaal hoogleraar en geen schoonmaker. Dan hoef je in ons land de taal niet te spreken. Voor het overige blijkt hij perfect geïntegreerd in het land van Mark de Leugenaar. Toch wordt Dimitry Kochenov aan de schandpaal genageld.

Onbegrijpelijk.

Voor het overige ben ik van mening dat de toeslagenaffaire niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de kwestie rond het Groninger aardgas evenmin.