Tweede Kamerleden stappen terecht op bij debat over onderzoeksrapport mondkapjesdeal

De coalitiepartijen hebben blijk gegeven helemaal niets geleerd te hebben van de toeslagenaffaire.

Een regel in ons staatsrecht moest de coalitiepartijen te hulp schieten om te voorkomen dat de CDA-minister Hugo de Jonge, de huidige minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer door de Tweede Kamer direct zou worden ondervraagd over zijn rol als voormalig minister van VWS in de mondkapjesdeal met zijn toenmalige partijgenoot Sywert van Lienden.

De huidige VVD-minister van Langdurige Zorg en Sport Conny Helder, is volgens voornoemde regel politiek verantwoordelijk voor alles wat Hugo de Jonge in het verleden op haar ministerie heeft gedaan. Zij moest dan ook staatsrechtelijk als verantwoordelijke minister vragen van de Tweede Kamer beantwoorden in het debat. 

Voor iedere burger was al snel in het debat waarneembaar dat de coalitiepartijen vooraf hadden besloten dat Hugo de Jonge ten koste van alles beschermd moest blijven. Hetgeen tot meer dan bizarre reacties en opmerkingen leidde bij de woordvoerders van de coalitiepartijen op terechte kritische vragen van de oppositie over de inhoud het onderzoeksrapport van Deloitte naar de gang van zaken in de beruchte mondkapjesdeal om de werkelijke rol van Hugo de Jong in deze kwestie helder te krijgen. 

VVD-minister Conny Helder deed haar achternaam geen eer aan in dit debat en omzeilde alle kritische oppositievragen behendig met het repeterende antwoord dat in het onderzoeksrapport van Deloitte slechts het “feitenrelaas” vermeld stond en geen conclusies. Dus kon ze ook geen conclusies trekken of delen met de Tweede Kamerleden. Daarbij gemakshalve vergetend dat de opdracht door het ministerie aan Deloitte over het onderzoek ook bewust en nadrukkelijk zo was geformuleerd dat juist die conclusies nadrukkelijk buiten de opdracht waren gehouden. Slimme spindoctors in en buiten dit ministerie hadden daar wel voor gezorgd. 

Gelukkig zijn er van de oppositie nog Tweede Kamerleden die dit herhaalde verwerpelijke gedrag van de coalitiepartijen inmiddels meer dan strontzat zijn. Die snappen dat burgers het vertrouwen in de politiek en politici door dit soort bizarre debatten helemaal kwijt zijn. Wanvertoningen die de wortels van onze rechtsstaat direct aantasten en belachelijk maken. Waarin onafhankelijke waarheidsvinding centraal dient te staan en niet het telkenmale zo opzichtig doen beschermen van een (oud-)bewindspersoon die een cruciale rol gespeeld heeft in een beruchte affaire. Zoals in dit geval de onverkwikkelijke mondkapjes deal.

De coalitiepartijen hebben blijk gegeven helemaal niets geleerd te hebben van de toeslagenaffaire. Hoezo een andere bestuurscultuur? De coalitiewoordvoerders struikelden zowat over elkaar heen met de meest bizarre antwoorden om maar weg te blijven van de waarheidsvinding. 

Macht corrumpeert en dat was in dit debat dan ook goed zichtbaar. Volkomen terecht dat sommige Tweede Kamerleden na uren vergaderen aangaven dat voor hen de grens bereikt was om nog langer mee te doen met een wel heel bizar spel om de waarheidsvinding in deze affaire totaal ondergeschikt te maken aan het doel om CDA-minister Hugo de Jonge uit de wind te houden. 

Opstappen was dan ook nog de enige juiste keuze, om daarmede aan kiezers duidelijk te maken dat voor Rutte IV de waarheidsvinding nog steeds totaal ondergeschikt is aan het politieke belang van het overleven van de huidige coalitie. Zo kort voor de Provinciale Statenverkiezingen in het voorjaar van 2023. Een belang dat wel heel ver af staat van een goed functionerende rechtsstaat in een democratische samenleving. 

Onder het mom van een regel in het staatsrecht dat Hugo de Jonge niet zelf de vragen van de Tweede Kamer direct mocht beantwoorden als oud-minister van VWS, werd door de coalitiepartijen zelf het staatsrecht geweld aangedaan. Door als gezamenlijke Tweede Kamer niet de waarheidsvinding zelf centraal te stellen in dit debat maar slechts het eigen politieke belang van de huidige coalitie. 

Verder kan een rechtsstaat in een democratische samenleving niet afglijden.