De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Turkije gooit in vluchtelingenkampen alle rechten overboord
•
99 keer bekeken
• 
De Turkijedeal is grotendeels gebaseerd op het vertrouwen dat Turkije in staat is om vluchtelingen en migranten op te vangen in kampen, met respect voor hun mensenrechten. Volgens onderzoekers van de Vrije Universiteit is dit echter nog steeds niet het geval; veel opvangkampen fungeren als verkapte gevangenissen waar mensen onrechtmatig worden opgesloten in cellen en nauwelijks contact mogen hebben met de buitenwereld. De onderzoekers betwijfelen daarom, net als Amnesty International dat eerder deed, of de Turkijedeal wel rechtmatig is.
De in 2016 besloten deal is een verdrag tussen de Europese Unie en Turkije. Daarin is geregeld dat alle vluchtelingen die via Turkije de EU binnenkomen, terug mogen worden gestuurd. Voor elke vluchteling die door de EU terug wordt gestuurd, beloofde de EU een Syrische vluchteling op te nemen. Ook krijgt Turkije 3 miljard euro om de vluchtelingen op te vangen.
Een van de belangrijkste beginstelen van het Europese Vluchtelingenverdrag, dat getekend werd na de Tweede Wereldoorlog, is dat lidstaten mensen niet terug mogen sturen naar landen waar ze ernstig gevaar lopen. De Turkijedeal is dus enkel in overeenkomst met Europese verdragen en wetgeving wanneer Turkije een veilige plek is om de vluchtelingen naar terug te sturen.
De onderzoekers van de Vrije Universiteit werkten samen met Vluchtelingenwerk Nederland voor dit rapport. Ze spraken met advocaten die de vluchtelingen vertegenwoordigen en hulpverleners in de kampen. Daaruit blijkt onder andere dat vluchtelingen zonder enige legale basis opgesloten worden in cellen en daar nauwelijks contact mogen hebben met de buitenwereld.
Er is nog een andere reden waarom de EU vluchtelingen niet terug zou mogen sturen naar Turkijke: door recente veranderingen in de asielwetgeving van Turkije wordt het risico om teruggestuurd te worden naar Syrië nog groter dan het nu al was. ‘Vluchtelingen worden zelfs gedwongen documenten te ondertekenen in een taal die ze niet machtig zijn, waarbij ze verklaren zogenaamd vrijwillig terug te willen keren naar hun land van herkomst’ zegt Dorine Manson van Vluchtelingenwerk Nederland. In Syrië woedt nog steeds een hevige oorlog en vinden grove schendingen van mensenrechten en oorlogsrecht plaatsvinden. Zo gebruikte de Syrische president Assad in 2017 nog gifgas op zijn eigen bevolking.
Manson maakt zich vooral zorgen omdat er veel gesproken wordt over het herhalen van de Turkijedeal met andere Noord-Afrikaanse landen, waar mensenrechten vaak nog minder te garanderen zijn dan in Turkije. Ze noemt het ‘onbegrijpelijk’ dat de deal tussen de EU en Turkije als een succes wordt gezien:
"Het is schokkend dat vluchtelingen in Turkije amper toegang tot een asielprocedure krijgen en in gevangenissen terechtkomen. Het is dan ook onbegrijpelijk dat de EU-Turkijedeal door de EU en haar lidstaten als groot succes wordt bestempeld en zelfs als blauwdruk wordt gezien voor toekomstige deals met andere landen."
cc-foto: Ministerie van Buitenlandse Zaken