TU Delft op de goede weg, wil Gaza helpen

Dit is een voorbeeld voor andere universiteiten en hogescholen

Het College van Bestuur van de Technische Universiteit Delft houdt de samenwerking met Israëlische collega-instellingen in stand. Wel wil het alle mogelijke steun geven bij de wederopbouw van het plat gebombardeerde hoger onderwijs in Gaza. Daarbij staat de universiteit open voor suggesties van buiten.

Tegelijkertijd doet het college een politieke uitspraak over de oorlog tussen Israël en Hamas: het onderschrijft de uitspraken van de VN en het International Gerechtshof. Op grond daarvan roept het beide partijen op tot een onmiddellijk staakt het vuren.

De universiteit doet ook enkele algemene uitspraken over internationale samenwerkingsrelaties. Die zal zij alleen verbreken als dat een uitvloeisel is van het regeringsbeleid, bijvoorbeeld vanwege nieuw ingestelde sancties.

Hiermee wijzen de Delftenaren het hele Nederlandse hoger onderwijs de weg. Op deze wijze horen universiteiten en hogescholen hun verantwoordelijkheid te nemen als zij op enigerlei wijze betrokken dreigen te raken bij internationale conflicten of onderdrukking in andere landen.

Deze Delftse school verdient navolging op alle universiteiten en hogescholen in Nederland.

Dat is echter niet het hele verhaal. Een universiteit of hogeschool kan best relaties verbreken omdat ze niet (meer) passen bij de eigen normen en waarden. Dan moeten die wel op papier staan en over de hele breedte van de internationale samenwerking worden toegepast. Als je weigert samen te werken met een Israëlische universiteit omdat die relaties onderhoudt met defensie, dan zou dat ook moeten gelden voor wetenschappelijke betrekkingen en uitwisselingen met landen als China. Of voor de relaties van de eigen instelling met de Nederlandse defensie en oorlogsindustrie. In Delft hebben ze een beraad Kennisveiligheid waarin ook ethische aspecten en de mensenrechten tot de toetsingscriteria behoren. De Delftenaren kennen daarnaast een moreel beraad voor activiteiten die tot maatschappelijke onrust kunnen leiden.

Het is  jammer dat de TU Delft niet gewoon een lijst publiceert van de samenwerkingsrelaties met Israël compleet met de doelstellingen want anders heb je er nog niks aan. Dat is in verband met de veiligheid van de betrokkenen, zegt het College van Bestuur. Dit is de kleinzielige burgermansangst, die je te vaak bij hoger onderwijsbobo’s aantreft. Juist door dit soort geheimzinnigheid komen er krankzinnige speculaties in de wereld en krijgen wetenschappers door een of andere gemaskerde idioot de beschuldiging in het gezicht geslingerd dat ze bloed aan hun handen hebben. Openheid is de enige remedie tegen ongefundeerde beschuldigingen.

Elke universiteit zou gediend zijn bij een breed de hele onderwijsgemeenschap rakend debat over de samenwerking met Israël in verhouding tot het totaal van de internationale samenwerking. Wie nu alleen Israël aanpakt, laadt namelijk de verdenking op zich dat... en de rest kan iedereen wel voor zichzelf invullen.

Alleen een breed debat kan bruikbare resultaten opleveren. De rapporten en verslagen van specialistische clubjes zoals een moreel beraad kunnen daarvoor alleen maar input leveren. Niet meer. Als je zulke raden echt macht geven worden ze een soort Raad van Hoeders, zoals die in Iran bestaat. Dan komt er van democratisch debat niets meer te recht.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin ook al is de laatste put nu dicht. Voorts noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de voortdurende verwarring in politiek Den Haag