Trump is geen leider maar een volger

De Amerikaanse verkiezingen naderen en de invloedrijkste leiderschapspositie ter wereld ligt weer voor het grijpen. President Trump gaat ervan uit dat hij wordt herkozen en na 3 november vier jaar lang weer op de machtigste bureaustoel ter wereld mag gaan plaatsnemen. Verder vindt hij, en velen in binnen- en buitenland met hem, dat hij de grootse leider uit de Amerikaanse geschiedenis is.

Met verbijstering en kinderlijke verontwaardiging vraag ik me af hoe mensen met een gezond verstand tot deze krankzinnige conclusie kunnen komen. Een leider die nota bene het rechtssysteem, het kroonjuweel van de democratie, tot een marionet voor zijn eigen dubieuze agenda heeft gemaakt. Een leider, die het met leven betaalde goddelijke erfgoed van Martin Luther King: ‘dat op een dag zwarte en witte kinderen samen zullen spelen’ heeft verkwanseld tot een opdoemende burgeroorlog. Een leider die niet alleen Amerika, maar ook de rest van de wereld geïnfecteerd heeft met een virus dat zijn giftige uitwerking heeft op de menselijkheid en spiritualiteit van de mens en hen meesleept richting de afgrond van het primitieve gedrag.

Impotent Een leider die natuurlijk geen natuurlijke leider is en niet het competentieniveau van een leider heeft. Want sinds wanneer kwalificeert iemand, die pathologisch liegt, mensen beledigt en er een narcistisch gedragsrepertoire op nahoudt, zich als een groot leider?

Helaas zien we een samenleving die geestelijk impotent aan het worden is en dat de aftakeling van normen en waarden haar onverschillig laat. Een samenleving die liever achter een scherm zit en geëntertaind wil worden dan dat het haar kritische, autonome denkvermogen gebruikt. We zijn de (wan-)prestaties van een leider belangrijker gaan vinden dan zijn moreel kompas. Geen empathie maar apathie. Verdeeldheid versus eenheid. Emotie boven zelfcontrole.

Emoties Deze verloedering en verloochening van het vak leiderschap heeft een diepe impact en een trickle down effect op mens en maatschappij. De leider, bij uitstek, bepaalt de emotionele hygiënische standaard. Emoties zijn, zoals we weten, besmettelijk en het gedrag van een leider heeft direct invloed op de cultuur en de kwaliteit van interpersoonlijke menselijke relaties. Spanningen die nu voelbaar zijn tussen de verschillende groepen in de wereld zijn uitvloeisels van de emotionele huishouding van leiders.

Drieënzeventig keer onderbrak Trump zijn rivaal Biden tijdens het debat. Als een ongeduldig, vervelend klein kind dat niet tot de volgende ochtend kan wachten om zijn verjaardagscadeautje uit te pakken, bleef Trump zijn tegenstander irriteren en in de rede vallen. De Engelse premier Winston Churchill, die het Britse volk door de Tweede Wereldoorlog loodste, zou Trump vol in het gezicht hebben gemept en streng hebben vermaand: ‘Listen lad, zo gaan we niet met elkaar om. Een groot leider weet wanneer op te staan en te spreken, wanneer te gaan zitten en te luisteren.’

Volger Maar Trump zou Trump niet zijn als hij dacht dit advies nodig te hebben. Hij leeft in ontkenning van wie hij daadwerkelijk is. Volgens eigen zeggen is hij zelfs ‘heaven sent’. Eerlijk gezegd, de man is authentiek. Echter, niet om te leiden maar om te volgen. Trump volgt zijn ongebreidelde zelfzuchtige behoeften zonder enig vorm van restrictie. Hij doet dit omdat hij niet anders kan, omdat hij onzeker, kwetsbaar en angstig is. Dit gedrag vloeit voort uit het feit dat de Donald onbewust opzoek is naar structuur en leiding.

Leider Een leider weet intuïtief dat de volger onvolmaakt is en omdat de volger onvolmaakt is moet de leider zelf wel volmaakt zijn. Natuurlijk niet volmaaktheid in de zin van geen fouten mogen maken. Nee, volmaaktheid in de zin van integriteit, zelfbeheersing en edelmoedigheid. Zulke eigenschappen hebben een gezin, een bedrijf en een land groot gemaakt. Om Albert Einstein te parafraseren: ‘Tracht niet een man van succes te zijn maar probeer liever een man van waarde te zijn.’

Wie weet wanneer Donald Trump straks op een mooie zondagochtend op een van zijn achttien golfbanen loopt, dat de hemel opengaat en hem dan zachtjes ingefluisterd wordt dat hij een gigantische kans heeft laten liggen om ‘not only make America but also the world great again.’

We zullen er nooit achter komen.