Frans Timmermans en Pieter Omtzigt roepen andere lijsttrekkers op om de verdeeldheid in de samenleving over Israël en Gaza niet aan te wakkeren. “Onze taak is om de boel bij elkaar te houden”, aldus Timmermans. De leider van GroenLinks-PvdA debatteert maandagavond met Omtzigt in Arnhem over de toekomst van Nederland.
“Je moet je kunnen verplaatsen in wat de joodse gemeenschap meemaakt, maar ook je te verplaatsen in wat de Palestijnen in Gaza nu meemaken”, hield Timmermans het publiek voor. De leider van Verenigd Links erkende dat er ook binnen GroenLinks-PvdA verschillen van mening bestaan. “Dat loopt dwars door beide partijen, net zoals het dwars door de Nederlandse samenleving loopt.” Timmermans put hoop uit de uitzending van Buitenhof van zondag, waar rabbijn Awraham Soetendorp en jongerenimam Shamier Madhar elkaar de hand schudden.
Omtzigt zei zich grote zorgen te maken over het sluiten van joodse scholen vanwege bedreigingen. Hij viel Timmermans bij. Die wijst er volgens Omtzigt “terecht” op “dat er politici zijn die het conflict met hun woorden in de Nederlandse samenleving proberen te importeren.”
De twee lijsttrekkers verschillen van mening over de VN-resolutie over een humanitair staakt-het-vuren. Het Nederlandse kabinet besloot zich van stemming te onthouden. Onnodig, vindt Timmermans, die wijst op België dat wel met de resolutie instemde. Omtzigt heeft wel begrip voor het kabinet. Volgens hem “gaat zo’n resolutie het verschil niet maken”.
De leider van NSC breekt tijdens het debat een lans voor een minderheidskabinet. Hij denkt dat een dergelijk kabinet dat minder dan 76 zetels in de Kamer heeft, niet zo “dichtgetimmerd” zal zijn als normale kabinetten die vaak gedetailleerde afspraken maken.
Timmermans koppelt Omtzigts stokpaardje ‘bestaanszekerheid’ aan de klimaatcrisis. “Wat is eigenlijk de bestaanszekerheid van mijn kinderen en kleinkinderen als wij nu niet heel snel werk maken van de klimaatcrisis? Dan wordt die bestaanszekerheid existentieel bedreigd: onze kinderen en kleinkinderen zullen met anderen moeten knokken om water en voedsel als we nu geen meters maken.”
De leider van Verenigd Links wil een green deal. Hij pleit daarbij voor een alliantie van boeren en boswachters. Boeren moeten een toekomstperspectief hebben, en tegelijkertijd moet er meer aandacht komen voor onze leefomgeving. “De natuur in Nederland kachelt achteruit.” Timmermans noemt de natuur onze longen. “Als de natuur ziek is, worden wij ook ziek.”
Omtzigt wil het klimaatbeleid naar eigen zeggen richten op mensen die het minder goed hebben. In plaats van subsidies voor Tesla’s en Mitsubishi Outlanders wil hij sociale huurwoningen beter isoleren.
Timmermans roept Omtzigt op om eerlijk te zijn tegenover de boeren. Het inkrimpen van de veestapel is onvermijdelijk. De taak van de overheid is om ervoor te zorgen dat de boeren een nieuw verdienmodel krijgen waardoor dat geen probleem is.
De twee botsen over kernenergie. Timmermans wijst erop dat rechtse partijen bij voorkeur voor nieuwe kerncentrales pleiten om maar geen klimaatmaatregelen te hoeven nemen. Ondertussen bouwen rechtse kabinetten telkens meer geen nieuwe atoomcentrale.