Terecht dat blokkeerfriezen streng gestraft worden

Vandaag werd er gevonnist in de de zaak rondom de snelwegblokkades tijdens de Sinterklaasintocht in Dokkum, vorig jaar. De straffen waren minder hoog dan dat het OM verzocht had, maar nog steeds substantieel: de ‘gewone’ deelnemers aan de blokkade kregen 120 uur werkstraf, met uitschieters naar boven voor de leiders van de blokkades. Kopstuk Jenny D. kreeg zelfs een werkstraf van 240 uur, en een maand voorwaardelijke gevangenisstraf.

Dat deze straffen zo hoog uitgevallen zijn, is volledig terecht. Minderheidsrechten staan in Nederland al jaren onder druk. Er is een sfeer ontstaan dat je alles mag doen, zolang je maar uit naam van het volk handelt. Die sfeer is aangewakkerd door journalisten en stukjesschrijvers, die hun best gedaan hebben om het idee van democratie terug te brengen tot de wil van de meerderheid. Wie handelt in naam van het gesundenes Volksempfinden heeft automatisch gelijk, en de rest moet z’n bek houden. Het recht om een onpopulaire mening te uiten komt zo in de knel.

Gezien die sfeer is het niet vreemd dat er weinig spijt bij deze groep te bespeuren was. Iedereen stond achter de resultaten van de actie, hoewel men de eigen bijdrage bagatelliseerde. Zoals een van de Friezen het uitdrukte: ‘het recht van demonstratie is op zich wel goed, maar niet voor iedereen’. Zo’n uitspraak, en het feit dat deze door delen van het establishment gesteund wordt, laat zien hoe weinig onze rechtsstaat verdedigd wordt tegen deze manier van denken. Het is goed dat de rechter nu een duidelijk signaal afgeeft dat dat niet acceptabel is.

Het rechtse deel van het internet had weinig moeite om schijnbaar ergere zaken te vinden, waar even streng gestraft werd als bij de blokkeerfriezen, zoals een geval roekeloos rijden waarbij een slachtoffer viel. Toch gaan die vergelijkingen mank. Dat zit zo: iedere misdaad ontwricht niet alleen het leven van de slachtoffers, maar ook de werking van de maatschappij als geheel. Wie uit een winkel steelt en vrijuit gaat, benadeelt niet alleen degene van wie hij steelt, maar maakt het ook minder waarschijnlijk dat andere mensen winkels willen beginnen. Zo heeft iedere misdaad een impact op de maatschappij als geheel.

In het geval van de blokkeerfriezen is de individuele schade vrij klein, maar de maatschappelijke schade groot: het was immers de bedoeling om de loop van het publieke debat met dwang te beïnvloeden. Het demonstratierecht is immers heilig, juist voor meningen die bij de meerderheid niet populair zijn. Het verweer van de blokkeerfriezen dat zij de kinderen gingen beschermen, is eigenrichting: het is niet aan hen om te bepalen of die kinderen bescherming nodig hebben of niet. Hun daad heeft dus een sterk ondermijnend karakter.

Wat het dubbel wrang maakt, is dat politici die normaal te koop lopen met hun liefde voor verworvenheden als vrijheid van meningsuiting nu niet thuis geven, of zelfs de blokkeerfriezen steunen. Dat laat maar weer zien dat hun zo heftig beleden liefde voor onze grondwettelijke rechten slechts een stok is om moslims mee te slaan. Wie op zulke politicus stemt, weet nu dat zijn grondrechten bij hen niet in veilige handen zijn: het zijn puur speeltjes voor korte-termijn gewin, die overboord gegooid worden als hun tegenstanders er gebruik van maken, precies zoals in Hongarije, Rusland of de VS gebeurt.

Vandaag is een daad gesteld tegen de ondermijning van de Nederlandse democratie. Daar mogen we best blij mee zijn. Jenny mag schoffelen, en het recht om te demonstreren is bevestigd.