Telegraaf-columnist associeert zwarte WOII-bevrijders met neo-nazi's

Op 17 juli 2019 publiceerde de Telegraaf een column vol feitelijke onjuistheden over Mitchell Esajas, Kick Out Zwarte Piet (KOZP) en The Black Archives. Het is een goed voorbeeld van negatieve media-framing. Ik schreef een open brief zodat ook anderen hiervan kunnen leren. Telegraaf journalist Rob Hoogland schreef onder andere het volgende:

Beste Telegraaf-redactie, beste Rob Hoogland,

Bedankt dat u wederom aandacht aan The Black Archives en mij besteedt. In november schreef uw collega Wierd Duk reeds een uitgebreid artikel over mij, Jerry King Luther Afriyie en de organisaties waar wij werken. Dat artikel stond net als dit stukje vol feitelijke onjuistheden en gebruik ik tegenwoordig tijdens colleges om te laten zien hoe negatieve media-framing en institutioneel racisme vanuit de media werkt.

U lijkt er een sport van te maken om fake news over mij en KOZP te verspreiden. Chapeau, u bent er erg goed in! U stelt dat The Black Archives “een nieuwe indeling van de geschiedenis nastreeft, vastgelegd via een alternatieve wereldhistorische invulling van de ’tien tijdvakken’ en samengevat in een poster voor het Nederlandse onderwijs”.

Hoewel u dit bijna goed heeft begrepen, heeft u uw huiswerk net niet goed genoeg gedaan. De poster is namelijk niet bedoeld om de huidige indeling – die inderdaad zeer eurocentrisch is – te vervangen. Het doel is om discussie te prikkelen én het huidige geschiedenisonderwijs *aan te vullen*.

Afijn, ik had wellicht niet beter moeten verwachten van een Telegraafjournalist. Het is inmiddels vrij bekend dat de grenzen van ethiek en journalistieke zorgvuldigheid op de Telegraafredactie nogal vaag zijn. Is dit de reden dat u niet bent aangesloten bij de Raad van Journalistiek?

Het klopt dat de Holocaust niet expliciet genoemd wordt op de poster. Dat is niet omdat wij “het vermelden in de geschiedenisboeken niet of nauwelijks waard” zouden vinden. De reden is dat de poster over Verzwegen Geschiedenis gaat en nogmaals, aanvullend gebruikt kan worden op bestaand schoolmateriaal. Het is waarschijnlijk lang geleden dat u een schoolboekje heeft gezien maar wanneer u er een openslaat, zult u zien dat er al aardig wat aandacht uitgaat naar dit verschrikkelijke deel van de geschiedenis.

Uw krant heeft dan ook wederom een ethisch en journalistiek dieptepunt bereikt door dit initiatief gelijk te stellen aan het ontkennen of bagatelliseren van de Holocaust en het te vergelijken met Jean-Marie Le Pen. Als u goed had opgelet zou u namelijk weten dat er wel degelijk (indirecte) verzwegen verhalen over de Holocaust op staan.

Neem bijvoorbeeld het verhaal van Anton de Kom, een Surinaamse anti-koloniale activist die na deportatie uit Suriname actief werd in het verzet tegen de nazi’s en omkwam in concentratiekamp Neuengamme.

De poster kwam voort uit een serie artikelen over Verzwegen Geschiedenis, die we in samenwerking met de Correspondent en auteur Karin Amatmoekrim publiceerden. Een van de meest gelezen verhalen was het verhaal over de miljoenen zwarte en gekleurde soldaten die zich hebben ingezet voor de bevrijding van Europa en tegen het geweld van de nazi’s.

U heeft waarschijnlijk ook gemist dat The Black Archives het archief van de vereniging Ons Suriname beheert, een vereniging die al decennialang op 4 mei een herdenking organiseert met voormalig zeelieden van de KNSM omdat er tientallen Surinaamse en Antilliaanse zeelieden zijn omgekomen op KNSM-schepen. Ik gaf hier enkele jaren geleden een toespraak waarin ik vroeg wat een Dodenherdenking waard is wanneer wij niks van dit verleden leren en dezelfde fouten begaan ?

Ik zou hier boos over kunnen worden maar ik kan lachen om de ironie.Het is namelijk ironisch dat juist de Telegraaf dit soort ethisch en journalistiek armoedige artikelen publiceert. De Telegraaf was immers “ de foute krant ” van Nederland die collaboreerde met de nazi’s en hierdoor een verschijningsverbod van 30 jaar kreeg.

Zelfs de NCTV heeft een rectificatie geplaatst na een verzoek van KOZP. Toen wij in november om een rectificatie vroegen kregen wij nul op het rekest, daarom deze open brief.

Alle lezers kunnen de poster gratis downloaden of een fysiek exemplaar bestellen via de website. Deze zaterdag hebben we een dialoog over eurocentrisme in het onderwijs en het zichtbaar maken van verzwegen geschiedenis tijdens het Books & BBQ festival van The Black Archives met Karin Amatmoekrim, Pepijn Brandon, Guno Jones en Miguel Heilbron.