Tekort aan arbeidskrachten is komende jaren immens probleem

Nederland heeft in een kleine vijftig jaar nog nooit zo’n laag werkloosheidscijfer gehad als nu, blijkt uit cijfers van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek). In vroegere tijden zouden economen daar enthousiast op hebben gereageerd. Een lage werkloosheid is altijd een goed teken geweest als dat vergezeld ging met een laag aantal openstaande vacatures. Maar dat is anno 2022 niet het geval. Werkgevers schreeuwen om personeel dat competent en voldoende opgeleid is om de openstaande banen daadwerkelijk te kunnen vervullen. Die groep is schaars. Terwijl er gelijktijdig genoeg werkzoekenden zijn die maar niet aan de bak kunnen komen, omdat ze de gevraagde kwaliteiten voor veel openstaande functies missen.

Voornoemde schaarste op de arbeidsmarkt laat haar invloed gelden in tal van strategische sectoren. In de zorg, bij de politie, het onderwijs en in de bouw-  en energiesector. In welke sector niet ? In de technische sector is al bekend welk tekort aan geschoolde arbeidskrachten er bij ongewijzigd beleid zal zijn als alle plannen van de energietransitie moeten worden uitgevoerd en het tekort aan woningen moet worden opgelost. Om nog maar te zwijgen over het oplossen van de klimaatproblematiek.

Rutte IV zal met een doortimmerd masterplan moeten komen om dit allesomvattende schaarsteprobleem effectief op te lossen. Een masterplan dat zal moeten breken met alle tot nu toe gekozen beleidsregels die er onder de vorige drie Rutte-kabinetten voor hebben gezorgd dat deze uiterst alarmerende situatie is ontstaan.

Het zal bijvoorbeeld de moeite waard zijn om eens met een geheel ander blik te kijken naar het grote aantal werkzoekenden dat er maar niet in slaagt om betaald werk te kunnen krijgen. Inmiddels is er ook een grote schaarste aan arbeidskrachten voor werk waarvoor geen diploma vereist is. Mede veroorzaakt door een te lage beloning in relatie met het aantal te werken uren.

Maar ook van werkgevers mag wat verwacht worden ten aanzien van het gemakkelijker aannemen van werknemers met een beperking of een verleden van ziekte-uitval. Veel oordelen over de geschiktheid van die categorie werknemers berusten vaak meer op onjuiste vooroordelen dan hard bewijs dat die groep niet geschikt zou zijn om betaalde arbeid te kunnen verrichten. Dat geldt ook voor de leeftijdsdiscriminatie van veel oudere werkloze werknemers ten opzichte van jongere werklozen om weer aan de slag te kunnen komen.

Tel voornoemde factoren op bij het in Nederland hoge aantal deeltijdbanen van werknemers. Een kleine verhoging van het aantal werkzame uren zou een immense sprong vooruit betekenen in het oplossen van het schaarste probleem op de arbeidsmarkt.

Het goede nieuws van de recente CBS cijfers voor werknemers is nu wel dat zij in een luxe positie zijn gebracht om in onderhandelingen met hun bazen fikse loonsverhogingen eruit te kunnen slepen. Uiteraard zal als dat massaal gebeurt de kostenstijgingen van veel diensten en producten ook flink doen toenemen. Ook daar mag Rutte IV rekening mee houden.