Sympathiekste Amerikaanse president van de 20ste eeuw overleden

Jimmy Carter, die zondag op 100-jarige leeftijd overleed, is nog altijd de enige Amerikaanse president van na de Tweede Wereldoorlog die geen bommen heeft laten gooien op een ander land. Hij bleef er de rest van zijn leven trots op. “We zijn geen oorlog begonnen. We hebben nooit een bom gegooid. We hebben nooit een kogel afgevuurd”, zei hij in 2011 in een interview met The Guardian.

Tijdens zijn presidentschap was hij de architect van de Camp David-akkoorden, getekend door president Anwar Sadat van Egypte en premier Menachem Begin van Israël. Carter sloot de twee dertien dagen op in zijn buitenverblijf om tot overeenstemming te komen. Het is een van de zeldzame vredesakkoorden die Israël ooit heeft getekend.

Zijn geloof was een grote inspiratiebron. Carter las elke dag met zijn echtgenote uit de Bijbel. Anders dan religieus rechts, dat steun voor mensen die het moeilijk hebben beschouwt als een gevaarlijke vorm van communisme, meende Carter dat de overheid een schild moest zijn voor de zwakken. Zijn linkse overtuigingen weerhielden hem er niet van economische hervormingen door te voeren om de Amerikaanse economie die in de jaren zeventig in het slop was geraakt, weer vlot te trekken.

Het personage van de fictieve Amerikaanse president Josiah Bartlet in de serie The West Wing was deels gebaseerd op Carter. Evenals Carter koppelde Bartlet een sterk ontwikkeld moreel kompas aan pragmatisme.

Carter, die van 1977 tot 1981 president was, stond ook bekend om zijn milieubewustzijn. Zijn politieke tegenstanders maakten hem belachelijk omdat hij door het Witte Huis liep om de thermostaten lager te zetten. De president dwong de auto-industrie om zuiniger voertuigen te ontwerpen, en hij liet zonnepanelen installeren op het dak van het Witte Huis. Zijn opvolger Ronald Reagan liet die er weer afslopen.

Na zijn presidentschap zette Carter zich onvermoeibaar in voor vrede, mensenrechten en ziektebestrijding. Hij reisde tot op hoge leeftijd de wereld rond voor vredesbesprekingen en voor het monitoren van verkiezingen. In 2002 ontving hij de Nobelprijs voor de Vrede.