Superrijken kapen mede dankzij crisis de welvaart van alle anderen

De rijkste 1 procent wordt steeds rijker en in een steeds hoger tempo. Ze profiteren onder meer van de energie- en koopkrachtcrisis waar de andere 99 procent veelal ernstig onder lijdt. De bekende maar schokkende ontwikkeling komt naar voren uit een nieuw rapport van Oxfam dat wordt uitgebracht bij de start van het Wereld Economisch Forum (WEF).

De VRT meldt:

Voor elke dollar die de onderste 90 procent de voorbije 2 jaar heeft verdiend, vergaarde een miljardair gemiddeld ruwweg 1,7 miljoen dollar. "Het belasten van de superrijken en de grote bedrijven is de enige uitweg", klinkt het. (…) Volgens Oxfam heeft de coronacrisis en de koopkrachtcrisis de rijkste toplaag van de wereldbevolking geen windeieren gelegd. "Het vermogen van miljardairs steeg in 2022 met de snel stijgende winsten uit voedsel en energie", klinkt het. In de afgelopen tien jaar heeft de rijkste 1 procent ongeveer de helft van alle nieuwe rijkdom vergaard. "Terwijl de meerderheid van de bevolking kampt met een koopkrachtcrisis, hebben de superrijken zelfs hun stoutste dromen overtroffen", aldus Eva Smets, directeur van Oxfam België. "Na slechts twee jaar wordt dit decennium het beste tot nu toe voor miljardairs."

Wereldwijd harkte de rijkste 1 procent sinds 2020 bijna tweederde van alle toegenomen rijkdom voor henzelf naar binnen. Dat is zowat twee keer zoveel als wat de andere 99 procent bij elkaar vergaarde. De afgelopen tien jaar zagen miljardairs hun vermogen verdubbelen, terwijl dat van de armste 50 procent van de wereldbevolking met slechts een kwart steeg.

Het gaat om absurde en desastreuze ontwikkelingen:

Gemiddeld werd een miljardair de afgelopen 2 jaar een miljard dollar rijker. Iemand uit de onderste 90 procent werd in dezelfde periode gemiddeld slechts 623 dollar rijker. Omgerekend verdiende een miljardair ruwweg 1,7 miljoen dollar voor elke dollar die iemand uit die onderste 90 procent verdiende. Het vermogen van miljardairs blijkt op die manier toegenomen met 2,7 miljard dollar per dag.

Volgens de Wereldbank is er sprake van de grootste toename van ongelijkheid sins de Tweede Wereldoorlog. De rijken profiteren ook van de schulden waarmee ze armen opzadelen. De armste landen zijn nu vier keer zoveel geld kwijt aan het terugbetalen van rijke schuldeisers als aan de uitgaven voor de gezondheidszorg.

Oxfam roept tot het systematisch en verregaand belasten van puissante rijkdom. Nu betalen arme mensen in verhouding meer belasting dan de superrijken. "De afgelopen veertig jaar hebben regeringen in Afrika, Azië, Europa en Amerika de inkomstenbelastingtarieven voor de rijksten verlaagd", aldus Oxfam. "Tegelijkertijd hebben ze de belastingen op goederen en diensten verhoogd, waardoor de armsten onevenredig zwaar worden belast."

Een vermogensbelasting van 5 procent voor multimiljonairs en -miljardairs levert jaarlijks 1700 miljard dollar op. Dat is voldoende om 2 miljard mensen uit de armoede te laten ontsnappen.

In het AD wijst een Oxfam-medewerker er op dat de ongelijkheid niet alleen armoede tot gevolg heeft:

Een ander probleem is dat de rijken extreme vervuilers blijken te zijn. Een miljardair stoot veel meer CO2 uit dan iemand die op of net boven het bestaansminimum leeft. ,,Dat komt door hun levensstijl, grote huizen met zwembaden en het gebruik van privéjets bijvoorbeeld’’, aldus Berkhout. Wat dat betreft geeft het World Economic Forum een verkeerd signaal. De verwachting is dat er tientallen of honderden privéjets naar Davos vliegen de komende week.

cc-foto: Mike Norton