De gemeente Deventer, woonplaats van zowel Özcan Akyol als Caroline van der Plas, gaat de eigen inwoners bespieden met drones. Handhavers worden opgeleid om deze toestellen te bedienen. Het is de bedoeling dat zij vanuit de lucht overtredingen van het bestemmingsplan ontmaskeren. Personen zullen niet in beeld worden gebracht, zo belooft de gemeente plechtig. De jacht geldt blijkbaar slechts illegale erkers en zonder vergunning geplaatste schuurtje voor zover die vanaf de straat niet zichtbaar zijn maar tijdwinst en efficiency kunnen ook argumenten zijn om de spionagevliegtuigjes in te zetten.
Die lui in Deventer moeten hun ouwe moer gaan besodemieteren in plaats van hun gekwelde burgerij. Het is godsonmogelijk vanuit de lucht wel de panden te fotograferen maar niet de mensen die zich in het blikveld van de camera bevinden.
Ook gaat deze totale surveillance wel heel ver. Het is een methode die je eerder met het brein van president Xi Jingping associeert dan met de Deventer burgemeester Ron König onder wie handhaving valt. Hij is lid van D66. Dat weten we dan ook weer.
Nu kun je natuurlijk wel zeggen dat al jaren de hele teringzooi vol met camera’s hangt en dat de gemiddelde politicus een half orgasme krijgt als het woord “handhaving” valt, maar zo’n drone boven je kop voelt anders. Het is de eerste stap naar het gebruik van deze vliegende camera’s om mensen juist wel in de gaten te houden, bijvoorbeeld burgers van wie je kunt vermoeden dat ze op weg zijn naar een demonstratie. Als die dingen paranoia tot uitdrukking brengen, is het echter niet die van de burger maar van de overheid. Het wordt helemaal gevaarlijk als machthebbertjes ze preventief gaan inzetten, ze gebruiken om mensen op te sporen die misschien iets van plan zijn.
Hoe schakel je een drone uit? In zijn editie voor het Midden-Oosten stelt het tijdschrift Wireddat het nog niet zo gemakkelijk is. De technisch georiënteerde burger kan wellicht proberen het signaal te verstoren waarmee zo’n ding wordt bestuurd. Dan valt-ie uit de lucht. Werken met contra-drones is ingewikkeld en duur al kan dat misschien tot spannende luchtgevechten leiden tussen jager en prooi. Het beste resultaat wordt echter geboekt met speciaal getrainde adelaars. In 2016 al gebruikte de politie er zelf eentje om drones uit de lucht te plukken. Het beest was geleverd door het Haagse bedrijf Guards from Above waar je voor anti-drone adelaars terecht kunt. Iets zegt me echter dat deze onderneming niet zit te wachten op klandizie van kritische burgers.
Toch is het een mooi idee: adelaars die aan zwerk patrouilleren vóór de vrijheid en tegen surveillance door de overheid. Zou je ook steenmarters kunnen trainen om specifiek kabels van straatcamera’s door te knagen in plaats van die in je auto?
Bekijk hier hoe adelaars van het Franse leger drones aanvallen:
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.
Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: waarom het onmogelijk is de grenzen voor immigranten te sluiten.