Studenten zijn slachtoffer van een stressgeneratie

Meer druk, meer stress, onderdrukking (maximaal), volgens het principe "maximaal, het nieuwe normaal" is een systematisch, doelbewust en doelgericht onderdeel van het neoliberalisme. Neoliberalisme is geen vrijheid (retoriek), maar dwang (: rendement). Als het studeren impliceert meer kosten en meer lenen, wie krijgt dan de voordelen (bevoorrechting) en wie de nadelen (slachtofferschap)? Volgens de risicotheorie (van belang voor o.a. banken, verzekeringsbedrijven en pensioenfondsen), onderdeel van econometrie en actuariaat. Woeki Hypo is gematigd liberaal.

@Cliff Clavin 6 september 2018 at 16:11 "de kritiek erop is ongefundeerd en geeft blijk van onwetendheid, en gebrek aan inlevingsvermogen." Met dergelijke aannames sluit u zich mijns inziens af voor de discussie. Getuigt een andere mening of het ontkennen van een standpunt altijd van een gebrek aan inlevingsvermogen? Een verwijt dat vaker aan rechtse opvattingen geadresseerd wordt. Net als u neem ik de trend ook waar. Maar moeten klachten altijd gehoord, bevestigd en begrepen worden? Of is het mogelijk dat een remedie voor (al is het maar een klein deel van) deze klachten bij het individu zelf gezocht kan worden? Een blik in de spiegel, een blijk van zelfwaardering, een stuk acceptatie om niet uniek te zijn en niet te excelleren. Ik zie in dit verhaal teveel vingers naar een ander wijzen.

@ Cliff " Ik ben gerechtigd dit te zeggen, want ik heb nauwkeurig gekeken……" :-) Dus bij je reacties op andere onderwerpen was dit niet het geval? Maar nu ff serieus: Dus als de BSA er niet meer is, dan zijn we van de problemen af? dan is het ineens niet meer stressvol? Of zou het misschien ook liggen aan het feit, dat studenten tegenwoordig, nog meer dan vroeger, ook met steeds meer zaken -buiten de studie om- menen te moeten bezig zijn? Heb je daar ook naar gekeken, of was het onderzoek na de kritiek op de BSA beeindigd? PS: Ik kan me goed herinneren, dat ik ook startte met een grote studieschuld, maar daar niet direct van in de stress ben geraakt…..

BramJ, Zou je alsjeblieft zelf eens je eigen opmerkingen willen onderbouwen i.p.v. ze in de vragende vorm op ons los te laten. .

Tjonge, onderbouwing alom te vinden. Grasduinen links en rechts. Harde validiteit niet duidelijk. Drugs bij studenten? Drugs alom. Cokegebruik wordt inmiddels normaal geacht. Stress? Onze hele maatschappij staat vol stress.

@ BramJ - ik sluit me niet af van een discussie. Maar dan moet er een goed weerwoord komen, dat vragen stelt bij het betoog van Wouter Ubbink. Het zoeken van oorzaken bij het individu zelf is in dit geval niet gewettigd. Het is waar dat aan kinderen, jongeren, leerlingen en studenten heel vaak opgelegd wordt dat zij uniek moeten zijn ('unique selling points' moeten ontwikkelen, in een krankzinnig geworden competitieve marktmaatschappij), en moeten excelleren. Deze 'idealen' zijn ziekmakend, en kunnen hen alleen opgedragen worden door volwassenen die geestelijk verre van gezond zijn. Maar daar zijn er tegenwoordig helaas bijzonder veel van. Wat ook waar is: de studenten zelf willen dit alles zo vaak helemaal niet, en ze kunnen het ook niet. Ja, ze hebben neigingen tot perfectionisme, nee, die trekjes zijn zeker niet verankerd in hun genen, en ze zijn ook niet te wijten aan een 'disbalans' in de hersenen. Ze móeten echter dit steeds weer opnieuw proberen, het is alsof ze een innerlijke politieman/manager erop na houden, die commando's uitvaardigt en hen elke dag weer verhoort, en beoordeelt. En straft. Met vermoeidheid, angstaanvallen, slapeloosheid, burnout, en klinische depressie. Reacties van gezonde jonge mensen op een ziekmakend regime in ziekmakende omgevingen. Hopeloos overvraagd, hopeloos vermoeid, en later: hopeloos in de schulden. (Ik denk nu aan documentairemaker Adam Curtis, aan het oeuvre van Michel Foucault, en aan teksten van filosoof Dany-Robert Dufour.) Studenten zijn in het algemeen geen narcisten. Geen mensen die in alles de beste willen zijn, en altijd en overal de eerste prijs willen halen (om dan meewarig naar 'de bulk' te kijken, hun mededingers, die minder uitblinken dan zijzelf). Ze willen zichzelf als collega's van elkaar beschouwen, maar ze worden gedwongen om concurrenten te zijn. Ze zijn in mijn optiek slachtoffers van geestelijke terreur. Ik zeg het hard, omdat het hard is, en waar ook nog eens. In de Verenigde Staten gaan er stemmen op om tot brede kwijtschelding van veel torenhoge studieschulden over te gaan. Om mensen hun hoop terug te geven, en om een aantal hunner voor de zelfmoord te behoeden. Dat is verstandig, maar in de context van het late kapitalisme, een al te mooie term voor kannibalisme, lijkt de kans dat dit zal gebeuren erg klein. Tot slot: ik spreek regelmatig studenten. Ik ken de studieomgevingen bijzonder goed. Deze jonge mensen weten dat ze me kunnen vertrouwen, en dat ik nooit roddel. Ik hoor schrijnende verhalen, die me bijzonder verontwaardigd kunnen maken. En wat doen universitaire bestuurders, als er weer een berichtje in de media komt over deze wantoestanden? Ze beloven (ahem) dat ze 'focusgroepen zullen instellen om het geschetste beeld te kunnen onderzoeken'. Beloven. Focusgroepen. Instellen. Geschetst. Beeld. Kunnen. Onderzoeken. Echt waar? Wanneer? En wanneer klaar? En dan? Wat dan? (Aargh...)

@ Norm - ik had het nu juist niet in hoofdzaak over dat BSA. Mijn eerste stukje ging vooral over studieschulden. Het gaat niet erom dat studenten 'menen met steeds meer zaken buiten de studie om bezig te moeten zijn'. Dat is niet eens zo. Af en toe zie ik een student die tegelijk ondernemer is, en dat wordt in onze tijd als een schitterende combinatie gezien. Ik zelf denk daar heel anders over, omdat ik een eigen, solide, onmodieus ideaal heb over de best mogelijke invulling van een studententijd. Meestal maakt een student/entrepreneur soepel zijn opleiding af, trouwens. Het enige wat in de geciteerde opmerking van je klopt, is dat studenten heel veel moeten. Hierbij hoort bijvoorbeeld een bestuursjaar (voor het CV); een stage in het buitenland (voor datzelfde CV). En andere fenomenen die per sé niet nodig zijn om een studie met uitstekende resultaten tot een goed einde te brengen. Er wordt hen zoveel aangepraat, dat niet van wezenlijk belang is. Maar de dompteurs van tegenwoordig zijn sluw, ze weten deksels goed hoe ze hun pupillen moeten dresseren. En bij de vercommercialiseerde leerfabrieken van nu zijn 'presentatie', 'uitstraling', en, excusez-le-mot, 'de aanzuigende werking' van vitaal belang. Want dat alles heeft zo zijn invloed op al die (soms zeer dubieuze) 'rankings'. Ik lees regelmatig over die mallotige competities van tegenwoordig: 'de beste ziekenhuizen', 'de beste universiteiten', 'een Nederlands Harvard'; de Jupiler League is er niets bij. Alles ronkende onzin, in een tijd waarin spin, PR, en nepnieuws gemeengoed zijn geworden. De consequenties van dit alles zijn overigens minder lachwekkend dan mijn verhaaltje doet vermoeden: je kunt bijvoorbeeld in NRC/Hb een aantal verhalen lezen over wat de afhankelijkheid van externe geldschieters en de enorme werkdruk voor onderzoekers en lectoren zoal voor gevolgen hebben. Hopende dat mijn antwoord aan jou, Norm, tot lering, vermaak, en voldoening strekt, en altijd bereid om je een hele serie boektitels en verwijzingen naar artikelen over het onderhavige vraagstuk toe te werpen, onderteken ik, Cliffie Clavin.

@Cliff "Ik ben gerechtigd dit te zeggen, want ik heb nauwkeurig gekeken naar de gevolgen van de studiefinanciering van tegenwoordig" Ja Cliff, daar zijn wij in vele afleveringen van Cheers getuige van geweest hoe jij alle tijd hebt genomen om naast het bezorgen van de post vele (betaalde) uren hebt besteed aan het te verpozen aan de bar om aldaar op kosten van de samenleving te oreren over het onrecht wat jou wordt aangedaan.

Artikelen NRC over volgende thema; -ONDERZOEK IN OPDRACHT Overheid breidelt wetenschap Onderzoek in opdracht De overheid dwingt onderzoekers hun onafhankelijkheid op te geven. 3 SEPTEMBER 2018 NRC ONDERZOEK Wetenschappers te afhankelijk van geldschieters NRC-onderzoek Wetenschappers worden door geldgebrek te afhankelijk van externe opdrachten, zeggen ze in een peiling van NRC . 1 SEPTEMBER 2018 WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK De geldschieter wil wel zelf wat aan het onderzoek hebben Wetenschappelijk onderzoek De groeiende afhankelijkheid van externe financiers baart wetenschappers zorgen, blijkt uit een enquête van NRC. 31 AUGUSTUS 2018 WETENSCHAP Voor een klein bedrag koopt een bedrijf veel invloed Financiering wetenschap Veel subsidieverleners willen dat bedrijven meebetalen aan wetenschappelijk onderzoek. 5 SEPTEMBER 2018 ONDERWIJS Kritiek op EU-lessen die door EU worden betaald Onderwijs De Europese Commissie geeft geld aan universitaire leerprogramma’s over de EU. 28 AUGUSTUS 2018

@ Cliffie Dank voor je elaborate antwoord. Laat ik precieser zijn: Het klagen vd student is van alle tijden. Er is altijd wel wat. Heb jij met je vergaande onderzoek ook zaken gevonden, naast de gebruikelijke klachten van 'kosten' (studie schuld) en 'werkdruk', wat het dit keer anders maakt dan alle voorgaande keren dat geklaagd werd? En laat ik je ook een beetje helpen vwb de studieschulden: ook ik praat met studenten, en die gaan heel slim om met studieschuld omdat ze nog nooit zo goedkoop hebben kunnen lenen….Wat denk jij? PS Cliff, beetje nieuwsgierig; als jij zoveel tijd hebt met al die studenten contacten en het schrijven op alle opiniestukken in Joop, wat doe je zelf normaliter voor de kost?

@ Minoes - uitmuntende reactie, met die leestips! @ Norm - ik doe meer dan genoeg, en wat dat is, dat ga ik je niet aan de neus hangen. Toch: dank voor je antwoord.

@ Guurtje - curieus. Ik oreer vrijwel nooit over onrecht wat mij persoonlijk wordt aangedaan. Hoe kom je op deze vaststelling? Verder: ik was in het onvergankelijke "Cheers" de grootste algemeen deskundige die de wereld ooit gekend heeft. Of het nu ging over de structuur van ons DNA, het feminisme, het werk van Herman Melville - Cliffie kon overal de correcte uitleg over geven. (Hij dacht van zichzelf dat hij een Man Van De Wereld was, en presenteerde zich ook zo; maar wij liefhebbers weten ook dat hij, als een vrouw hem benaderde, hij dan meteen knikkende knieën kreeg, en vluchtgedrag ging vertonen. Dat kwam door de opvoeding die zijn zeer dominante moeder hem gegeven had. Alles bijeen geweldige humor, van het soort dat je tegenwoordig niet meer ziet.)

"Ja Cliff, daar zijn wij in vele afleveringen van Cheers getuige van geweest hoe jij alle tijd hebt genomen om naast het bezorgen van de post vele (betaalde) uren hebt besteed aan het te verpozen aan de bar om aldaar op kosten van de samenleving te oreren over het onrecht wat jou wordt aangedaan." Sommige mensen zijn al zo gedeformeerd door deze individualistische kapitalistische maatschappij van het eigenbelang dat ze enkel nog maar vanuit dat gegeven, het ik, het 'welk belang heb ik erbij' , kunnen denken, redeneren en argumenteren. Niet begrijpend dat er zoiets bestaat als het belang van een medemens, een algemeen belang, een maatschappijbeeld met maatschappelijke en sociale verhoudingen en idem dito visie. en de samenhang daarin. Dat het ik uiteindelijk niet los kan bestaan van het wij. Ze denken dat een ander per definitie iets zegt en doet uit persoonlijk winstbejag, uit puur eigenbelang, omdat ze denken dat dat 'normaal' is, omdat ze weten dat dat voor henzelf de enige drijfveer kan zijn. Omdat ze zelf enkel vanuit het eigenbelang (kunnen) redeneren, het 'ik' niet anders meer kunnen dan dat, denken ze automatisch dat anderen dat ook doen. Zij zijn het product van het kapitalisme, het individualistische systeem. Zij zijn de splijtzwam in de samenleving want zij kennen geen samenleving noch het nut ervan, ergo; de noodzaak daartoe. Zij kennen enkel het belang van het ik, het eigen denken en projecteren dat op een ander.

Misschien is 'de eigen drijfveren' een betere verlang.

Wat ik wil zeggen Guurtje moge duidelijk zijn. Onrecht blijft overigens onrecht of het jou of een ander wordt aangedaan. Ervan uitgaan dat je enkel en alleen iets zegt omdat het je er zelf een voorbeeld van bent is natuurlijk grote onzin en een gemakzuchtige aanname die nergens op berust. Het is een jij-bak. Ik zeg als SP-er ook niet dat mensen die relatief veel geld verdienen geen socialisten kunnen zijn. Het zijn mensen die voor het algemeen belang tegen het eigenbelang in ergens voor en/of tegen kunnen zijn vanuit een maatschappelijk belang en sociaal menselijk belang, voelen. Mensen die zich verbonden weten met de ander. Andersom is dat niet anders. Het gaat om bewustzijn en bewustwording in alle gevallen. Daar zijn voorbeelden een heel goede hulp bij. Ergo veel wetenschappelijk onderzoek berust erop, zo ook beleid in de uitwerking en aansturing ervan. Mensen zouden in het leven eens een beetje vaker stil mogen staan, al is het bij een lekker glas bier. De grootste ideeën ontstaan niet op de werkvloer.

Een letter niet goed aanslaan en je krijgt een heel ander woord. Excuus daarvoor. het 'ik, niet ander meer...omdat je er zelf een voorbeeld van bent...verlang= vertaling.

Is ook mijn vraag. Wat wordt hier bedoeld? .

Thomas, Il je nu beweren, dat een groot deel van de studenten zo onbeheerst verslaafd is, dat ze niet meer in staat zijn tot studeren? Of roep je maar wat? .

@6 september 2018 at 13:25 Precies. Men accepteert het zelf niet om tot de middenmoot (of lager) te horen en stelt vervolgens dat de maatschappij dat niet accepteert.

BramJ, Wilde verdenkingen, Bram. .

Bram, Onderbouw nu al die vermoedens nu eens, Bram. .

Huberts, Als die lening dan ook nog rentevrij zou zijn en aflosbaar zodra mogelijk - zoals vroeger -, dan wordt het wel wat. Waarom zouden studenten en hun studieleningen in vredesnaam een "markt" moeten zijn?! Is de markt dan werkelijk het alleenzaligmakende heil der mensheid? Zoals je ziet deel ik de neo-liberale religie niet. In het oude leenstelsel betaalde je terug aan Studiefinanciering. En de terugbetalingen dekten voor het grootste deel de het totaal uitgeleende bedrag weer. NB: Maar toentertijd werd er voor gekozen om de terugbetalingen in de Algemene Middelen te boeken, zodat het leek, alsof de staat door de leningen op enorme kosten werd gejaagd. Wat dus niet zo was. Is de markt er voor ons, of zijn de studenten er voor de markt, zoals in de huidige tijd ? In een periode dat zij financieel nog niet in staat zijn om aan een markt deel te nemen, worden ze er de facto wel door uitgekleed. . .

Geachte mevrouw/heer Huberts, Wat fijn dat uw ouders bijsprongen! Niet iedereen heeft dat geluk, maar zo slecht hebben de studenten van nu het niet, hoor. Volgens onderzoek lenen veel studenten (veel) meer dan zij nodig hebben omdat de rente op de lening nul procent bedraagt. Vaak (bij 54%) wordt een deel van het geleende geld gebruikt om te sparen, bijvoorbeeld voor de aanschaf van een huis. Dat hebben die studenten niet gek bekeken, een deel van het huis financieren met een lening waarover nul procent rente berekend wordt. Er is geen hypotheekverstrekker die daar tegenop kan. https://www.nu.nl/iexnl/4921733/duo-lening-gebruiken-sparen-verstandig.html

Geachte heer Johannn, De huidige rente op de lening is nul procent. Voor het overige zegt de site van DUO dit over de leningen met als start datum 2018 : "Er wordt standaard rekening gehouden met uw draagkracht. Het inkomen van uw partner telt altijd mee bij de berekening van uw draagkracht. Uw aflosfase is maximaal 35 jaar. U hoeft nooit meer dan 4% van uw inkomen boven de draagkrachtvrije voet te betalen. Bent u alleenstaand zonder kinderen, dan is de draagkrachtvrije voet 100% van het minimumloon. In alle andere gevallen is het 143%. Een alleenstaande hoeft dus nooit meer dan 4% als aflossing te betalen van het bedrag dat men méér verdient dan het minimum loon. Dat lijkt me niet onredelijk? Zoals ik hieronder al heb gesteld zijn de voorwaarden zó gunstig dat een meerderheid van de studenten meer leent dan nodig. Dan is het niet zo raar dat het uitstaande bedrag aan studieschuld landelijk hard oploopt. Ik geef de studenten geen ongelijk dat zij massaal van de mogelijkheid gebruik maken om ook andere zaken dan hun studie op deze manier te financieren. De mogelijkheid is er, en men maakt er graag gebruik van. Dat is prima. Maar dan klagen dat de schuld oploopt is toch wel een formaatje VVD-redenatie waar men U tegen zegt.

Krek 6 september 2018 at 17:02 Een momentopname, helaas voor de studenten. Wat niet het feit tegenspreekt, dat die marktconform is, en hoogst waarschijnlijk geen nul zal blijven, zoals die het in het verleden van de huidige regeling ook niet was. .

Aanvulling Krek, Wat wil je met zulke randopmerkingen betogen, Krek? .

correctie: "verheffen" .

"De student mag al heel veel lenen zonder rente. (volgens het Nibud is de rente ‘verwaarloosbaar)" En wat lees je dan vervolgens? De kamer wil de rente op studieschulden vanaf 2020 gaan verhogen: https://www.nu.nl/economie/5451140/kabinet-wil-rente-studieschulden-verhogen.html?redirect=1. En het klonk zo leuk bij de invoering van dit stelsel, zo leuk dat bijna iedereen (behalve de "azijnzeikers" hier, die wel vaker achteraf gelijk krijgen) vergeet dat de rekening wel komt.

Sterker Bram, vervolgvraag 1) is het mogelijk dat een deel van de klachten ligt aan een te hoge studiebelasting van de student? Harde cijfers tonen aan dat hoger onderwijs al jaren verder groeit. Waarom iedereen op hbo/uni? 2) wat is de motivatie? Wellicht veel mensen met aanleg voor praktijkopleiding tegen heug en meug in de collegebanken.

Die 8 voor geluk doet mij vermoeden dat het merendeel van de studenten niet op de hoogte is van hun situatie.

Aangezien je in enkelvoud spreekt: vast wel. Maar aangezien het een algemeen verschijnsel is is het antwoord: nee. Het is aangetoond, dat het een systematisch verschijnsel is. Het kan in het onderwijs niet normaal en niet acceptabel zijn, dat zulke hoge percentages aan serieuze stress lijden. .

In andere landen, bijvoorbeeld in Azië, is de belasting van studenten veel groter dan in Nederland. Zelfs in Frankrijk is de belasting al veel hoger. Eigenlijk zijn Nederlanders op veel gebieden watjes. We worden allemaal zwaar gepamperd in ons leven. Kijk bijvoorbeeld naar voetballers die de grens over gaan : mentaliteit en hardheid zijn steevast de problemen. Talent hebben wij Nederlanders wel. maar we vechten minder dan andere naties om ons talent te verwezenlijken.

@Henk Joh 6 september 2018 at 10:14 Het is ieders vrije keuze om hoger of lager beroepsonderwijs, of wetenschappelijk onderwijs te volgen toch? Of worden er mensen gedwongen? Als dat zo is, is dat inderdaad verkeerd. De praktijk zit juist te springen om mensen met praktijkopleidingen. Een startende loodgieter verdient inmiddels meer dan een startend hbo jurist. Laat de markt z'n werk maar doen. Maar wie wordt er gedwongen? @johannn 6 september 2018 at 12:12 Is iets aangetoond als het algemeen en systematisch is? Ik weet van mijn studie nog een lichting die vond dat de stof te moeilijk was omdat steeds minder mensen het vak haalden. Een algemeen en systematisch verschijnsel, terwijl de stof al jaren niet veranderd was. Kan het zijn dat het niveau van de studenten omlaag is gegaan, of is dat een onbespreekbare optie? Moet hoger onderwijs niet per definitie voor een minderheid zijn weggelegd? Anders is het ook niet meer hoger, maar gemiddeld. Zit het hem er niet in dat te weinig mensen kunnen accepteren dat ze het niveau niet aan kunnen?

Britta, Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht. Weet je ook hoeveel slachtoffers dat systeem daar maakt? .

BramJ , Het is je mogelijk niet opgevallen, maar jouw reactie past geheel binnen mijn stelling. .

Probleem is alleen dat ze niet kunnen vertellen waaraan dat geld precies wordt besteed. Op een vraag van de SP het extrageld voor onderwijs te oormerken reageerde D66 negatief.

Ach Abel. Datzelfde zei de generatie voor jou toen jouw generatiegenoten de arbeidsmarkt op gingen. De generatie weer daarvoor zei exact hetzelfde en zo zal het altijd gaan... Mensen vergeten vaak dat ze zelf ook jong en onvolwassen zijn geweest :-)

De eerste komen er al achter dat je meen een studie lening een groot nadeel hebt bij het verkrijgen van een hypotheek.

Wanneer je al slapeloze nachten hebt van een lening van 14.000 euro lijkt het me onverstandig een hypotheek van 350.000 euro aan te gaan.

@Anoniempje 6 september 2018 at 08:56 Dat nadeel hebben ze alleen als ze hun studieschuld vermelden. Verzwijgen ze het, dan zal het niet worden meegenomen. Daarnaast kun je je afvragen of het verkrijgen van een volwaardige hypotheek gezien moet worden als recht dat je direct na je afstuderen moet kunnen verwerven.

Misschien in het ook verstandiger je na de studie niet meteen opnieuw/extra in de schulden te steken.

"Dat nadeel hebben ze alleen als ze hun studieschuld vermelden. Verzwijgen ze het, dan zal het niet worden meegenomen" Ja, dat lijkt me echt handig. Vooral omdat het waarschijnlijk als fraude wordt aangemerkt als het aan het licht komt. En die kans bestaat altijd, zeker als je op een andere manier al in de problemen komt.