Stop de jacht op politieke quotejes en ga graven in de werkelijkheid

Parlementaire journalisten zijn altijd op quotejesjacht. Zij draven met hun microfoons rond om Kamerleden een uitspraak te ontlokken. Ze zijn bereid uren voor een dichte deur te wachten als ze weten dat daar achter een besloten vergadering plaatsvindt.  Politici doen van hun kant vaker wel dan niet pogingen de plofkap te ontlopen. Zij hebben er meestal geen belang bij zich te profileren, vooral als ze tot de coalitie behoren en er zich een splijtzwam aandient.

Vrijdagavond lieten Thomas van Groningen en Peter Kee bij Op1 de meest spectaculaire voorbeelden van die weigerachtigheid zien. Zij beklaagden zich over het slot op de mond van zoveel politici, die op deze manier voor de burger hun bedoelingen en opvattingen zoveel mogelijk in het vage laten. Een oplossing voor dit probleem boden zij niet.

Die is er wel.

Over een maand of wat draaien al die Kamerleden om als een blad aan een boom. Ze willen ineens gráág wat zeggen. Spin doctors nemen journalisten apart: de minister of de fractievoorzitter is bereid tot een groot interview. Dat komt omdat we half maart nieuwe Provinciale Staten kiezen. Daarmee bepalen we indirect de samenstelling van de Eerste Kamer. Als de coalitie daar verlies lijdt, komt het voortbestaan van het kabinet in gevaar. 

Het antwoord hoort dan te zijn: 
"We zijn nu niet geïnteresseerd. De hoofdredactie heeft andere plannen."
"Dat interview met de minister is misschien een aardig idee. Eind april hebben we wellicht ruimte."
"Maar…"
"Als je baas of je partij zich wil profileren, verwijs ik je graag door naar de Ster-reclame. Dan kun je zelf precies bepalen wat er wordt uitgezonden, wanneer en hoe."

Een andere spin doctor zoekt contact. Wordt het geen tijd om een paar lijsttrekkersdebatten voor te bereiden?
"Lijsttrekkersdebatten, hoezo?"
"Moeten er geen  lijsttrekkersdebatten worden gehouden?"
"Daar doen we dit jaar niet aan. Het is toch maar vliegenafvangerij en je krijgt geen goed beeld van wat zo´n partij nu werkelijk wil. Dank je wel voor het vriendelijke aanbod, maar nee."

De fractievoorzitter doet als eerste de deur van de vergaderzaal open na het geheime overleg, klaar om een sprintje te maken maar er wacht niemand in de gang. Waar zijn al die parlementaire journalisten toch? Zij doen onderzoek. Ze gaan na wat de kandidaten voor een track record hebben in andere functies. Ze vergelijken de beloftes van zittende politici met wat zij er de laatste jaren van hebben gebakken.

In plaats van lijsttrekkersdebatten zendt de publieke omroep indringende reportages uit over de belangrijkste problemen van het land. Alles wordt geïllustreerd met portretten van burgers die door deze problemen in de knel (dreigen te) komen. Niet dat de spin doctors nu duimen kunnen draaien. Regelmatig worden zij door redacties gebeld in verband met het hoor en wederhoor naar aanleiding van hun ontdekkingen over de handel en wandel van specifieke politici. Met uitspraken van een woordvoerder nemen zij geen genoegen. Het is de betrokkene zelf voor de camera en anders was die niet bereikbaar voor commentaar. Dat wordt er ook keurig bij verteld.

Zo rust je burgers toe. Zo kunnen zij dankzij jouw inspanningen goed geïnformeerd hun keuze bepalen. 

Al die quotes, al dat vlees noch vis, al dat gelul. Echt nieuws zit er niet in. Houd daar gewoon mee op. Daar is niemand mee gediend. Dan hoef je je ook niet te laten schofferen door zo'n Kamerlid dat veinst je niet op te merken. Het is toch je eer te na constant achter de reet van zo'n zelfingenomen kwal aan te hollen. 

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.