Stop de halve garen bij de NPO en AVROTROS die ons aan de nasynchronisatie willen helpen

Toen de kabel ons in het westen bereikte, zagen wij eindelijk hoe bevoorrecht we waren om in Nederland naar de televisie te mogen kijken. “ Komm mit, Jungs “, riep Frank Sinatra op Duitsland 1. En John Wayne beval zijn tegenstanders streng: “ Hände hoch. Het viel op dat hun lippen net niet helemaal synchroon bewogen met dit geluid. Als je later tegen beter weten in nog eens probeerde op de Duitse TV van een film te genieten, merkte je dat steeds dezelfde stemmen terug kwamen, ook als zich heel andere sterren uit Amerika of Frankrijk over het scherm bewogen.

Zo maakten wij kennis met de vloek van de nasynchronisatie. Wij dankten God op onze blote knieën dat Nederland in 1930 – toen de geluidsfilm binnenkwam – voor onderschrift heeft gekozen. Waarschijnlijk niet uit culturele overwegingen maar voor de goedkoopste. Het kostte gewoon te veel, een hele hoorspelkern het geluid van een film in het Nederlands over te laten zetten. Dat deed men alleen in heel bijzondere gevallen als het een monsterproductie was, voor kinderen bedoeld. Bijvoorbeeld de avondvullende tekenfilms van Walt Disney met Sneeuwwitje in 1937 als eerste. Max Tak van het Tuschinski bioscooporkest had de muzikale leiding. Het meisje dat haar stem aan Sneeuwwitje leende, stelde haar talenten later gaarne in dienst van de NSB. Niet zo vreemd. Hitler en Goebbels vonden het een geweldige film. De Führer nam zelfs maatregelen om in het groot-Germaanse rijk een tekenfilmbedrijf op te bouwen dat Walt Disney zou overtreffen. Daar heeft Marten Toonder nog profijt van getrokken want die kon daardoor een tekenfilmstudio als dekmantel gebruiken voor zijn vervalsingscentrale van persoonsbewijzen. Zijn tekenaars kregen vrijstelling voor de Arbeitseinsatz. Maar goed, vrienden en vriendinnen, ik dwaalt weer eens een keertje af zoals wij in de Rijnmond zeggen.

Nederland was dus een land van onderschrift, net als bijvoorbeeld Portugal maar in tegenstelling tot Frankrijk en Italië waar het net als bij de Duitsers nasynchronisatie is wat de klok slaat. Daarom hebben wij niet alleen de gezichten maar ook de stemmen van acteurs uit de hele wereld leren kennen. Wij hebben woorden en klank van vreemde talen opgevangen. Wij hebben tussenbeide heel wat Engelse, Franse en Duitse uitdrukkingen geleerd, als we daarvoor tenminste een basis hadden moeten leggen in het middelbaar onderwijs. Wie wel eens naar de BBC kijkt, stelt vast dat ook dit bolwerk van beschaving onderschrift gebruikt voor niet-Engelstalige series zoals de Brug (in dit land, dat zijn taal verloochent behalve om niet-westerse allochtonen te treiteren – uiteraard  The Bridge genoemd).

En nu heeft een of andere bijgoochem van de NPO gesuggereerd om een ZDF-serie voor volwassenen, Bad Banks, als experiment na te synchroniseren. Want zoveel kijkers zouden moeite hebben met het onderschrift. Halve garen heb je overal en die worden door een behoorlijk management hun plaats gewezen maar bij de NPO kreeg dit idee gehoor. Zo zal de serie Bad Banks op het superkanaal van Nederland, NPO1, nagesynchroniseerd worden uitgezonden, terwijl de oorspronkelijke versie naar een of ander digitaal ghettootje wordt verbannen. Kennelijk gebeurt dit allemaal met instemming van AVROTROS onder welks aegis Bad Banks wordt uitgezonden.

Nasynchronisatie is een verdomd slecht idee. Het heeft iets xenofoobs om vreemde talen van de buis te bannen. Het verziekt een groot deel van het kijkgenoegen omdat de acteerprestaties maar zeer ten dele kunnen worden overgebracht. Dat je series voor kinderen die nog niet vlot kunnen lezen nasynchroniseert, à la bonheur,  maar dit is de bijl zetten aan een belangrijke Nederlandse traditie. Iedereen trouwens die zulke nagesynchroniseerde cartoons ziet met hun bordkartonnen stemmen, merkt wat een ongelooflijk ongeïnspireerd flutwerk geleverd wordt.

De jandoedels die ons de nasynchronisatie door de strot willen duwen, durven ook nog te beweren dat zoveel mensen problemen hebben met het onderschrift. Dat half Nederland er naar zit te snakken omdat men anders al die prachtige series niet goed kan volgen. Dat is ook nog publieksbelediging. Geen mens klaagt over het onderschrift. Integendeel, men is er hier blij mee. Anders zou dit systeem niet bijna een eeuw lang hebben getriomfeerd. Als het bevalt – en reken maar dat de omroepbobo’s zullen vaststellen dat het bevalt, daar kun je staat op maken – zal men vaker buitenlandse series gaan nasynchroniseren.

Nasynchronisatie? Zoals Meryl Streep het op ZDF zou zeggen: “ Bitte, haben Sie doch Mitleid, um Gottes Willen nicht “. We kunnen hier maar één ding tegen doen. Boycotten. Niet kijken. Zorgen dat het kijkcijfer 17.000 bedraagt of zo. Aarzel niet. Zet af. Zap weg. Er is een nationaal belang mee gemoeid.

Beluister hier  een fragment van het Nederlandstalige geluidsspoor voor Sneeuwwitje uit 1937. Men verving toen niet alleen de stemmen maar ook de muziek.