Stop de haat

Toespraak gehouden bij de Palestina-demonstratie in Zwolle op 28 oktober.

Het gaat om mensen. Het gaat om kinderen. Het gaat om vrijheid. Het gaat om ruimte om te kunnen leven. God mag weten hoe.

Met deze zinnen begin en eindig ik deze toespraak.

Op dit moment vindt een genocide plaats in Gaza. Het is godgeklaagd. En als Nederlander schaam ik me diep omdat onze regering deze oorlogsmisdaden niet afwijst en Israëls geweldsescalatie en oorlogsmisdaden steunt. Ruim twee miljoen mensen zitten als ratten in de val. Zonder eten en drinken. In grote angst. Doelwit van bombardementen. Duizenden burgers, onder wie veel kinderen zijn vermoord. En hoeveel volgen nog? Deze hel is in volle gang. Deze oorlogsmisdaden moeten stoppen.

Mijn verontwaardiging is niet selectief. Ik veroordeel de verzetsterreur door Hamas. Aan Israëlische kant zijn 1400 mensen vermoord. Ook zijn er gegijzelde mensen aan hun kant. Zij moeten vrijkomen. Ik leef mee met de mensen aan Israëlische kant.

Inmiddels is het aantal doden en gewonden aan Palestijnse kant minstens het viervoudige. De wraak is groot. Maar wraak is geen antwoord. Niet alleen Israël wil wraak. Ook de aanval door Hamas was wraak. Wraak jegens 75 jaar kolonisatie en onderdrukking. Hoe doorbreken we de vicieuze cirkel van wraak en geweld?

From the river to the sea: all the people will be free.

Toen ik vanmorgen werd gevraagd om hier op het Rode Torenplein, binnen de grachten van de mooie oude Zwolse binnenstad, wat te zeggen op deze solidariteitsbijeenkomst voor Gaza, besefte ik dat we nu nog geen 700 meter verwijderd zijn van de synagoge. Een gebouw uit 1899 in een achteraf straatje dat mij dierbaar is en waar ik regelmatig voorbij wandel of fiets. Sinds 1747 kent de Joodse gemeenschap een gebedsplek in Zwolle, maar in 1899 kwam er een nieuwe synagoge. Er hangt een bord dat geplaatst is in 1949, daar neergezet dus toen de synagoge daar vijftig jaar stond. Op dat bord staat dit te lezen:

"Op sabbath der vertroosting, thans 50 jaar geleden, werd dit gebouw aan God gewijd: gedenken wij het heden. Op deze plek, eens kern van zevenhonderd zielen, herinneren we ons met smart, die om hun Jood-zijn vielen. Waar vinden zij thans troost, wie 't leven werd gelaten? In het wonder: Israël, een staat onder de staten."

De Joodse gemeenschap was gedecimeerd. De in 1948 nieuw opgerichte staat Israël werd na de massamoord op miljoenen Joden in Europa ervaren als een veilige nieuwe haven. Ook in Zwolle werd dat zo ervaren. En ik begrijp dat.

Toen ik met een vriend - een predikant die begaan is met het lot van de Palestijnen – laatst langs de synagoge liep, en we de tekst uit 1949 op ons lieten inwerken, beseften we dat deze tekst niet alleen was geschreven na de Tweede Wereldoorlog, maar ook na de Nakba, de gewelddadige verdrijving van 700.000 Palestijnen door koloniale zionisten.

Lieve mensen. Wat is de geschiedenis weerbarstig. En hoe groot is de historische en geografische lotsverbondenheid van alle betrokkenen. Beseffen we dat voldoende? Ik kan en wil daar in elk geval niet omheen.

Ken alsjeblieft de geschiedenis, ook van onze synagoge. Stop antisemitisme. Stop de haat. Protesteer tegen terreur. Protesteer tegen oorlogsmisdaden. Protesteer tegen de genocide in Gaza die in volle omgang gaande is. Voor mij is het niet of/of. Voor mij is het: en/en. Ik ben meervoudig verbonden.

Kies voor liefde. Verlies de hoop niet. Ga voor vrede. En erken dat alleen gerechtigheid en het eerbiedigen van mensenrechten de sleutel is voor duurzame vrede. Ook Palestina heeft bestaansrecht. Ook Palestijnen zijn mensen. Stop de bezetting. Stop de brute genocide in Gaza.

From the river to the sea: all the people will be free.

Het gaat om mensen. Het gaat om kinderen. Het gaat om vrijheid. Het gaat om ruimte om te kunnen leven. God mag weten hoe.