Stop de graai-economie en haal productie terug naar Nederland

De kranten staan momenteel vol over tekorten aan de broodnodige producten voor de bestrijding van de coronacrisis. Mondmaskers, schorten, handschoenen, medicijnen, medische apparatuur en ga zo maar door. Kamerleden roepen de minister op de tekorten weg te werken en het ministerie gaat winkelen in China.

We moeten ons echter afvragen hoe het mogelijk is dat er aan alles een tekort is ten tijde van crisis. Het antwoord hierop: Onder de neoliberale politiek-economische koers van de afgelopen 30 jaar is de internationale graai-economie naar een hoger niveau getild. Jarenlang hebben Nederlandse en andere Europese bedrijven hun productie verplaatst naar China om maar zo goedkoop mogelijk producten op de markt te kunnen brengen.

Het resultaat: belabberde kwaliteit, producten die niet aan veiligheids- en gezondheidsnormen voldoen, kinderarbeid, mensenrechtenschendingen, milieuschade en beroerde arbeidsomstandigheden in China en andere lage lonen landen en economische schade en banenverlies bij Europese productiebedrijven. Deze doorgeslagen globalisering van de economie heeft ons hier in Nederland en de rest van Europa enorm kwetsbaar gemaakt. Wij zijn volledig afhankelijk geworden van China.

Het is van groot belang dat het bedrijfsleven de productiecapaciteit terughaalt en opnieuw opbouwt in Nederland en gaat samenwerken met toeleveranciers die eveneens hun producten in Nederland of in ieder geval binnen de Europese Unie produceren. Dit komt de kwaliteit, het milieu, en de arbeidsomstandigheden ten goede en levert de broodnodige banen op die Nederland na deze crisis hard nodig heeft. Maar bovenal maakt het ons zelfvoorzienend en minder kwetsbaar in tijden van nood.

De politiek moet dit stimuleren. De Japanse regering maakte hier afgelopen week een begin mee door bedrijven financieel te steunen als zij hun productiecapaciteit weghalen uit China en terugbrengen naar Japan. Ook in Nederland is het tijd voor economische hervormingen. Geen ongelijkwaardige internationale handelsverdragen meer die banenverlies bij de Nederlandse MKB maakindustrie, milieuvervuiling, lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden in ontwikkelingslanden in de hand werken. Geen alsmaar verder uit de hand lopende economische globalisering en geen economisch beleid dat multinationals stimuleert een brievenbusfirma of een kantoortje op de Zuidas te openen en hun productie naar lage lonen landen te verplaatsen.

Daarentegen dient deze regering een stimuleringspakket samen te stellen om zoveel mogelijk Nederlandse bedrijven te motiveren hun productie terug te halen en in Nederland te gaan produceren volgens strikte normen voor milieu, productkwaliteit en arbeidsomstandigheden. Vooral producten met groot maatschappelijk belang zoals de eerder genoemde medische apparatuur, persoonlijke beschermingsmiddelen en medicijnen moeten zo snel mogelijk weer hier geproduceerd gaan worden.

Tot slot zal de samenleving moeten accepteren dat we op een verantwoorde manier moeten gaan consumeren en dat producten een realistisch prijsniveau moeten hebben om deze in Nederland te kunnen produceren. Daarom is het tevens van groot belang dat de welvaart in ons land eerlijker verdeeld wordt en het kabinet niet langer de multinationals pampert ten koste van het MKB. Momenteel heeft de rijkste 10% tweederde van het vermogen in handen. Dit kan zo niet langer. Door een eerlijke verdeling van de welvaart is men ook in staat om deze duurdere hoogwaardige producten van eigen bodem te consumeren in plaats van een zo goedkoop mogelijk product uit China.