Stikstofconclusie Remkes: Boeren-grootvervuilers beëindigen, 'voorlopig' vasthouden aan 2030

Het kabinet moet ‘vooralsnog’ de stikstofuitstoot in 2030 halveren en het omstreden stikstofkaartje van minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) moet van tafel. Dat schrijft bemiddelaar Johan Remkes in zijn rapport dat woensdagmiddag wordt gepresenteerd. Daarin schrijft hij ook dat de uitstoot van 500 tot 600 grote vervuilers zo snel mogelijk moet worden beëindigd.

Er is lang gewacht op het oordeel van Remkes die zich de afgelopen periode heeft gebogen over de stikstofaanpak van het kabinet. Daarvoor sprak de 71-jarige VVD’er met boeren, natuurorganisaties, het bedrijfsleven en de overheid. De grote opdracht: zorgen dat de enorme storm die rondom de boeren is gaan waaien, weer gaat liggen, terwijl ook de uitstoot fors wordt teruggeschroefd. 

In totaal doet Remkes 25 aanbevelingen om de stikstofaanpak te versoepelen. Een daarvan is dus de beëindiging van uitstoot van 500 tot 600 grootvervuilers. Een aantal dat neerkomt op slechts 1 procent van de agrarische bedrijven waardoor er ‘stikstofruimte voor andere boeren en bedrijven’ komt om aan het werk te blijven. 

NRC weet verder te melden:

Qua ruimtelijke ordening zou Nederland in vier gebieden opgedeeld moeten worden. Remkes denkt aan een „rode zone” voor intensieve, geclusterde landbouw, vooral voor exportproducten. In oranje gebieden met gevoelige natuur kan alleen natuurvriendelijke landbouw zijn. De overheid zou supermarkten moeten subsidiëren om de duurzame producten uit deze oranje gebieden rendabel te maken. In gele en groene zones bij Natura2000-gebieden, kan alleen „heel beperkt” biologische landbouw plaatsvinden, in combinatie met natuurbeheer.

Vorig jaar namen regeringspartijen VVD, D66, ChristenUnie en CDA in het coalitieakkoord op dat de stikstofdoelen behaald moeten zijn in 2030. Een jaartal dat volgens CDA-leider Wopke Hoekstra vorige maand opeens ‘niet heilig’ meer is, waarmee hij de moeizame verhoudingen in het kabinet nog eens op scherp zette. Ook Remkes lijkt zich niet echt te willen branden aan dit jaartal. Hij laat weten dat 2030 voor nu moet worden aangehouden, maar dat in de loop daar naartoe moet worden gekeken of die datum wel haalbaar is om eventueel te kunnen afwijken. 

Het is de vraag of het besluit goed valt bij de grootste schreeuwers rondom het stikstofbesluit, extremistische boerenorganisaties als Farmers Defence Force en Agractie. Zij lieten op voorhand al weten dat het onteigenen van vervuilende boerenbedrijven onbespreekbaar is. 

Remkes presenteert zijn rapport om 13.00 uur. Dat wordt in ontvangst genomen door de kersverse minister van Landbouw Piet Adema (CU).