Oranje en Heineken zijn onlosmakelijke met elkaar verbonden. Nee, niet via Oranjeboom bier, dat is een van de weinige merken die in het verleden niet door de multinationals Heineken en Bavaria zijn opgeslokt. En om na al die jaren nog aan te komen met Prins Pils is wel heel flauw.
Het vorige staatshoofd zat vaak op het jacht van Freddy Heineken. Haar zoon hield met zijn kersverse echtgenote tijdens de huwelijksreis vakantie in de Heineken-villa in Sankt Moritz.
Maar in ons collectieve geheugen is vooral de foto uit 2014 gegrift waarop hij met echtgenote en Poetin in het Holland Heineken House een glas heft. Vorig jaar november oordeelde het staatshoofd zelf dat gebeurde in ‘een tijd dat er niks aan de hand was tussen Nederland en Rusland’.
Oneens met deze observatie zijn veel al dan niet zelfbenoemde deskundigen. Althans oneens met de koninklijke suggestie dat er met Rusland in het optreden tegen grenslanden en tegen de eigen oppositie te weinig aan de hand was om daarop kritiek te hebben. We hadden al Poetins oorlog in Tsjetsjenië gehad. Evenals zijn trucje met Medvedev uit 2008, zodat hij in 2012 weer president kon worden, waarvan de termijn prettig verlengd was naar zes jaar. In 2012 werden ook drie leden van de punkband Pussy Riot veroordeeld tot twee jaar strafkamp. Zij waren niet de enige opposanten die problemen kregen, net als journalisten, ondernemers, rechters en andere ambtenaren die gewoon hun werk wilden doen. En Poetin was al begonnen met zijn steun aan de bloedige dictator Assad in de Syrische burgeroorlog.
Aan de andere kant verwijten dezelfde deskundigen de Nederlandse regering terecht dat zij al die tijd heeft weggekeken van de binnenlandse en buitenlandse misstanden onder Poetin en zijn kennelijke militaire expansieplannen.
Want de belangen van onze export naar Rusland – vooral chrysanten en tulpen – waren voor de VVD van Rutte en zijn coalitiepartner de PvdA nu eenmaal groter.
Dus formeel – de uitspraken van het staatshoofd vallen onder de ministeriële verantwoordelijkheid – had hij gelijk.
Heineken is deze dagen in het nieuws. Per 1 januari 2023 gingen de bruto inkoopprijzen voor de bieren met gemiddeld 10,7% omhoog. De grootste prijsverhoging van uit Heinekens geschiedenis. De vierde prijsverhoging van in iets meer dan anderhalf jaar tijd.
Gaat het om een noodlijdend concern, geplaagd door covid, Poetin en China? Neen hoor, de bierbrouwer boekte over 2022 maar liefst 28,7 miljard euro omzet, ruim een vijfde meer dan in 2021. De operationele winst steeg ruim een kwart tot 4,5 miljard euro.
Want een multinational is er niet voor de klant in de supermarkt of de horeca, niet voor de werknemers, maar voor de aandeelhouders.
En helemaal niet voor de mensenrechten. Slechts 12% van de in Rusland aanwezige Nederlandse bedrijven heeft zich aan de EU-sancties gehouden en zich teruggetrokken.
Merkwaardig overigens dat onze chrysanten en tulpen formeel buiten de sanctiewetgeving vallen. Het zijn overigens de agrarische bedrijfstakken die het meeste gif in de omgeving achterlaten.
Maar Heineken en Bavaria vallen onder de sancties. Heineken suggereerde dat het concern zich had teruggetrokken, maar bleek zichzelf gewoon te hebben omgekat in 61 Russische merken.
Ik verwachtte een brede oproep in ons land om voortaan de producten van Heineken en Bavaria te boycotten. Want er bestaat hier een enorme steun voor de dappere Oekraïners die vrijheid en democratie verdedigen tegen de oorlogszuchtige dictator Poetin. Als Europese, blanke, christelijke, conservatieve family people genieten de vluchtelingen hier dan ook allerlei privileges, waarvan hun lotgenoten buiten Europa alleen maar kunnen dromen. Ja, die zijn meestal niet blank en vaak niet christelijk. Drinken meestal ook geen bier.
Die horen hier toch niet?
Ik hoor nog steeds niets over een boycot van Heineken en Bavaria door de supporters van de Oekraïners. Want stel, je herbergt zo'n gezin dat ook wel van een biertje houdt en dan zou je ze per ongeluk een besmet glas van een Nederlandse multinational presenteren?
Daarom deze boycot-lijst. Het lastige van multinationals is dat ze net als virussen geen landsgrenzen kennen. Dus sommige merken treft u slechts in een of meer buitenlanden aan, maar in ieder geval bent u gewaarschuwd.
BAVARIA: Bavaria, Brewdog, Brooklyn Brewery, Brugge, Claro, Clean & Press, Cornet, DAVO, Estaminet, LeFort, Magners, Max, Maximus, De Molen, Van Moll, O’Hara’s, Omer, Oyester, Palm, Rodenbach St. Bernardus, Steenbrugge, Swinckels’, La Trappe, Uiltje en Weihenstephaner.
HEINEKEN: 33 Export, Affligem, Amstel, Beamish, Bucegi, Bintang, Brand, Bravo, Calanda, Caledonian, Ciney , Cristal Alken, Cruzcampo , Ciuc, Deuchars, Desperados, Eichhof, Foster's, Gambrinus, Golden Brau, Hapkin, Heineken, Judas, Kingfisher, Kirin, Krušovice, Lagunitas, Laško, Maes, Maltsmiths , Moretti, Mort Subite, Murphy's, Neumarkt, Newcastle, Op-Ale, Postel, Red Stripe, Sagres, Silva, John Smith's, Sol, Star, Texels, Tiger Beer, Union, Watneys, Wieckse en Żywiec.
Wanneer je geen bier drinkt, is het natuurlijk gemakkelijk om zo’n lijst te verspreiden.
Ikzelf echter ben – uiteraard met mate en dan vooral aan de tap – onder andere een groot liefhebber van Moretti, Swinckels en Texels.
Maar dat offer breng ik graag.
En de leus ‘Heerlijk helder Heineken’ is niet bedacht door vriend Freddy Heineken, maar door de dichter en reclameman Martin Veldman.
Onderschat als dichter, maar wel lid van Mulisch’ Herenclub.