Ik wil graag jullie aandacht voor het grondwater, want komende woensdag spelen die bij alle verkiezingen een rol. Allereerst natuurlijk bij de waterschappen die het grondwaterpeil bepalen. Een te laag grondwaterpeil zorgt in veengebieden voor enorme CO2-uitstoot, met bijbehorende effecten op het klimaat. Maar bij gebieden waar geen veen is ontstaan ook problemen door lage waterstanden. Oude houten paalfunderingen gaan rotten bij lagere waterstanden, dus menig huiseigenaar heeft een eigen belang bij een hogere grondwaterstand. Boeren zijn het gewend om heel veel invloed te hebben in de waterschappen en voor hun gemak het grondwaterpeil laag vast te stellen. Maar het is in het maatschappelijke belang dat de boeren hun bedrijfsvoering iets aanpassen om zo om te kunnen gaan met een hoger grondwaterpeil.
De provincies bepalen dan weer waar ze woningbouw toestaan. Dat kan beter niet op plekken met natuurlijke hoge grondwaterstand, op plekken die verzakken, of op plekken waar we grote regenbuien niet kwijtraken. Het is dus van belang dat partijen het voor het zeggen hebben die mede rekening houden met water bij hun zoektocht naar voldoende betaalbare nieuwe woningen. Dat is een van de redenen waarom we in de provincie Utrecht zo veel mogelijk voor inbreiding kiezen. Een polder lijkt misschien een mooie makkelijk plek voor een nieuwe woonwijk, maar is meestal niet de beste keuze. Plekken die al bebouwd waren zijn beter ontsloten en er hoeft geen landbouw of natuur te wijken.
Zoals de vereniging van waterbedrijven in Nederland (Vewin) ook al heeft opgeroepen moeten we watervriendelijk bouwen opnemen in het bouwbesluit, om te verzekeren dat er rekening mee wordt gehouden. Het bouwbesluit aanpassen is een taak voor de Tweede en Eerste Kamer. In de uitwerking van het plan van Wavin zit niet alleen de opdracht om regenwater niet langer op het riool te lozen, maar ook om regenwater te gaan hergebruiken in plaats van kraanwater te gebruiken. Dit omdat ze een dreigend tekort zien aan drinkwater.
Regenwater moet eigenlijk zo veel mogelijk op de plek waar het valt infiltreren in de grond. Op die manier zorgen we dat het grondwater aangevuld blijft. Regenwater opvangen en later gebruiken voor het besproeien van de tuin staat deze waterkringloop niet in de weg. Regenwater opvangen en het gebruiken voor de WC is niet de beste keuze. Daarmee gaat het water uiteindelijk naar het riool waardoor het grondwater minder kans heeft om aangevuld te worden. Laat Vewin voor de groeiende vraag liever zorgen voor voldoende extra aanvoer van drinkwater met nieuwe bronnen en extra drinkwaterzuivering. Liefst niet door nog meer grondwater te gebruiken, maar eerst dit grondwater aan te vullen met overtollig oppervlaktewater. Zoals zij bijvoorbeeld doen in de waterleidingduinen. Zo hebben we voldoende drinkwater en houden we het grondwater op peil. Bij de opgave voor extra drinkwater kunnen we in alle bestuurslagen ondersteunen, dus ook hier helpt uw stem.
Met het zoveel mogelijk infiltreren van regenwater zorgen we niet alleen voor een hogere grondwaterstand maar ook voor droge voeten. Als al het regenwater direct in de sloten komt, komt het ook snel in de rivieren. Door het water van ons dak en van de weg eerst de kans te geven in de grond weg te zakken, behouden we meer buffercapaciteit in de sloten. Daarmee werken we samen om het water van de straat en uit onze huizen te houden. Het water gaat dan weer daar naartoe waar het ook grotendeels naartoe zou gaan zonder onze aanwezigheid, naar het grondwater.
Daarom roep ik op om aanstaande woensdag rekening te houden met het grondwater en op partijen te stemmen die deze in het belang van het klimaat en ons allen willen verhogen. Stem bijvoorbeeld op GroenLinks (in Utrecht kan dit op mij) en op Water Natuurlijk, dan kunnen we in alle drie de bestuurslagen de juiste beslissingen nemen.