Stem CETA weg

Volgende week dinsdag 12 juli spreekt de Eerste Kamer over het omstreden CETA-vrijhandelsverdrag. Als de Senaat néé zegt, is het verdrag van de baan. Er is immers instemming van alle EU-landen en Canada vereist. SP-senator Bastiaan van Apeldoorn en Tweede Kamerlid Jasper van Dijk hopen dat links voet bij stuk houdt en het verdrag in de prullenmand werpt.

Het zogenaamde vrijhandelsverdrag van de EU met Canada, CETA, was even uit het nieuws, maar is nu weer terug van weggeweest. Het verdrag is in Nederland en in vele andere landen erg omstreden en heeft tot breed maatschappelijk verzet geleid. Van de vakbeweging tot de Consumentenbond, en van de milieubeweging tot verschillende boerenorganisaties, roepen organisaties de politiek op niet in te stemmen met dit verdrag. CETA is namelijk een achterhaald verdrag uit het tijdperk van de hyperglobalisering. De kritiek op de neoliberale globalisering waarin bedrijven ruim baan krijgen ten koste van mens en planeet, wordt steeds sterker - zeker na de financiële crisis en de coronapandemie. Toch willen de voorstanders van CETA met dit verdrag die kapitalistische globalisering opnieuw aanjagen, met alle destructieve gevolgen van dien.

Cruciaal is wat de fractie van de PvdA in de Eerste Kamer gaat doen. CETA is nog altijd niet door alle landen van de Europese Unie goedgekeurd en moet in Nederland nog steeds door de Eerste Kamer. De regering Rutte hoopt dit nu plotsklaps te regelen op 11 en 12 juli aanstaande, als de Eerste Kamer hierover spreekt. Bijna tweeënhalf jaar nadat de Tweede Kamer het met een minieme meerderheid had goedgekeurd. Redenen hiervoor worden niet gegeven, maar het vermoeden bestaat dat de regeringspartijen het willen behandelen omdat de PVDA ‘om’ is en dus voor CETA zal stemmen.

Wij gaan ervan uit dat de PvdA met de SP néé zegt tegen dit omstreden verdrag. De PVDA was weliswaar voor CETA tijdens Rutte 2, maar daarna vervolgens in de oppositie tegen. Zeer terecht, want CETA heeft helemaal niets met sociale waarden te maken, integendeel. Eerder was de leus van de PVDA samen met de SP en GroenLinks dat mensen boven multinationals gaan. Maar CETA doet nu juist precies het omgekeerde: het plaatst multinationals boven mensen! En nu dreigt de PvdA dus weer te draaien om Rutte aan een meerderheid te helpen. Dit terwijl de PVDA met GroenLinks -die ook tegenstander is van CETA – nota bene heeft afgesproken volgend jaar in de nieuwe Eerste Kamer samen één fractie te vormen…

De SP roept daarom de PVDA op vast te houden aan haar eerdere afwijzing van dit verdrag dat slecht is voor mensen, milieu en dier. En slecht ook voor onze democratie omdat het machtige multinationals nog machtiger maakt door de oprichting van een speciaal gerechtshof - het zogenaamde Investment Court System - waar alleen multinationals toegang toe hebben en waar ze kunnen procederen tegen Nederland en andere landen. Dit betekent dat multinationals volledig buiten ons eigen rechtssysteem miljardenclaims kunnen indienen als ze vinden dat het overheidsbeleid op bijvoorbeeld milieugebied ‘excessief’  is en hun belangen schaadt. Dit terwijl mensen, vakbonden of andere organisaties niet de bedrijven bij datzelfde Hof kunnen aanklagen omdat zij zich niet aan afspraken houden op het gebied van milieu of werknemersrechten. Zo’n VIP-hof voor multinationals is op zich al een goede reden om tegen dit verdrag te zijn.

Het zou geweldig nieuws zijn als de Eerste Kamer CETA volgende week verwerpt. Dan wordt Nederland hét land dat CETA stopt, want zonder goedkeuring van alle landen, gaat het niet door. Het zou een enorme overwinning zijn voor iedereen die strijdt voor eerlijke handel, een rechtvaardige wereld en een sterke democratie.

Bastiaan van Apeldoorn, Eerste Kamerlid SP
Jasper van Dijk, Tweede Kamerlid SP