Stad op stelten in Ede en Vlaardingen

De gebeurtenissen van paaszaterdag 2024 zijn typerend voor deze hysterische tijd

De autoriteiten waren nog heel zwijgzaam toen de eerste foto van de gijzelnemer uit Ede al op de sociale media verscheen. Het is een gezette blanke jongen met een vlezige kop. Leeftijd: 28. Hij wordt door gehelmde en gepantserde politieagenten een auto in geduwd. Minister Dilan Yesilgöz wist X snel te vinden:

Ook de premier sprak zijn waardering uit:

De verdachte is – zo meldde de NOS – een bekende van de politie. Hij was volgens het roemruchte huis-aan-huis-blad Stad Ede verleden jaar al eens veroordeeld wegens bedreiging. En hij zal vast wel vaker voor heibel hebben gezorgd. In de Veluwse horeca kan het er ruig aan toe aan, althans tot op het moment dat de zondagsrust uitbreekt.

Laten wij eens optellen wat hij allemaal te weeg heeft gebracht: een groot deel van de Edese binnenstad is afgezet. Honderdvijftig omwonenden moesten hun woning verlaten. Winkeliers in de binnenstad kregen bevel hun zaken te sluiten. Het treinverkeer werd gestaakt. De weekmarkt echter mocht gewoon doorgang vinden.

Brandweer en politie waren massaal uitgerukt. Ede leek wel een belegerde veste. Met machinegeweren gewapende, gepantserde en gehelmde agenten bezetten  de omgeving van café Petticoat waar de verdachte vier personeelsleden in gijzeling hield. Het leek wel of IS-K zich achter de witte gevel van dit etablissement –  een tweede huiskamer voor jong Ede – hadden verschanst.

Het was een ruziezoeker die niet eens met een vuurwapen maar slechts met messen gewapend was. Zo liep tegen het decor van een blockbuster over Judge Dredd alles met een sisser af. De verdachte liet zich door onderhandelaars naar buiten praten en zonder verzet arresteren. We zien nu uit naar de rechtszaak: zou het afsluiten van de Edese binnenstad, de evacuatie van zoveel burgers en de minimale paasomzet van de middenstand hem extra worden aangerekend of juist niet? Er was immers duidelijk sprake van overkill. En uiteindelijk is er geen druppel bloed gevloeid.

Achteraf gezien was de eerste persconferentie van de autoriteiten onthullend. Over het geval zelf wilden ze nauwelijks iets melden. Ze vertelden wel dat ze keurig volgens procedure hadden gehandeld en alles uit de kast getrokken. Zou men de actie van die messentrekker hebben aangegrepen om eens een stevige oefening te houden voor als er strak werkelijk moet worden opgetreden tegen een groep terroristen? Of zijn onze bestuurders er ineens op uit hun macht en hun bewapening te tonen in een tijd dat ze door een groot deel van de bevolking worden gewantrouwd? In Amsterdam werden tenslotte deze zaterdag door de politie auto’s in beslag genomen en weggesleept waarmee milieuactivisten probeerden de A10 te blokkeren. Met de tractoren van boze boeren is dat nooit gebeurd. Waait er een andere wind? Moet je op onze sociale media goed te zien krijgen wat de autoriteiten aan machtsmiddelen tegen je in kunnen zetten? Was dat mede het doel van deze grootschalige aanpak? 

Op de een of andere manier was paaszaterdagmorgen in Ede een teken voor deze hysterische tijd: de hele ochtend extra nieuwsuitzendingen op de radio. De evacués getraumatiseerd. De burgemeester kondigt aan ze direct na de persconferentie te troosten. Een soort drone op rupsbanden die voedsel brengt. Wellicht snipers op de daken. En dan kom om half een de verdachte naar buiten en laat zich inrekenen. Lullig eind van wat burgemeester René Verhulst “een intense ochtend” noemde.

In de nacht van vrijdag op zaterdag vond in Vlaardingen een bomaanslag plaats op een woning naast een garagebox van loodgieter Ron van Uffelen, die al maanden met bomterreur te maken heeft. Het huis brandde af. Drie inwoners zijn gewond naar het ziekenhuis gebracht. Een is van het dak gered. De politie heeft de zaak in onderzoek. De loodgieter zelf heeft een gebiedsverbod gekregen. Een woordvoerder van de gemeente Vlaardingen zei tegen RTL4: “Dat is uit bescherming. Als hij daar is, dan is de kans groot dat het weer gebeurt”. Zijn huis was door burgemeester Bert Wybenga (VVD) al eerder gesloten. Tegen Stadsomroep Twéé zei hij: “Ik leef mee met de slachtoffers en hoop dat zij snel weer op de been zijn. Een gezin is hun huis kwijt en al hun bezittingen. We doen er alles aan om achter de opdrachtgever van deze aanslagen te komen. Veel daders hebben we kunnen aanhouden maar omdat ook intensief onderzoek plaats vindt naar de opdracht gever is daarom nu ook tipgeld meegenomen in de maatregelen. Voor alle omwonenden en scholen is onverminderd mogelijkheid tot contact met wijkagent, zorginstanties en de gemeente”.

Tipgeld.

Wijkagent.

Snel weer op de been.

De loodgieter een gebiedsverbod.

In Vlaardingen heet zoiets blijkens een verklaring van heet stadhuis “kiezen voor de veiligheid van de bewoners”. Ook dat is  een teken van deze hysterische tijd.

De burger die nadenkt, zal er op paaszaterdag 2024 niet geruster op zijn geworden.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Luister naar Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis: nu; de holocaust, gezien vanuit onze tijd.