Het kabinet moet de sociale werkvoorzieningen weer openen nu blijkt dat tienduizenden mensen met een arbeidsbeperking in de problemen raken als gevolg van het sluiten van de werkplaatsen. Dat schrijven SP-leider Lilian Marijnissen en VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer in een gezamenlijk ingezonden artikel in NRC. Opmerkelijk, aangezien de partij en de werkgeversbond meestal lijnrecht tegenover elkaar staan.
Dat schrijven Marijnissen en De Boer zelf ook:
"Als wij, ideologische tegenpolen, samen optrekken, moet er wel iets aan de hand zijn. En dat is het geval: tienduizenden mensen met een arbeidsbeperking zitten thuis. Hun situatie is onhoudbaar. Wij doen een beroep op het kabinet: geef de sociale werkvoorziening een tweede leven!"
In 2015 besloot het kabinet-Rutte dat de sociale werkplaatsen niet langer toegankelijk zouden zijn voor nieuwe werknemers. Een sterfhuisconstructie dus. Het sluiten van de werkvoorzieningen was onderdeel van de Participatiewet, daarin werd beoogd dat meer mensen met een arbeidsbeperking langdurig werk zouden vinden met behulp van de wet. In de praktijk komt daar echter niets van terecht. Sinds 2015 vond slechts 51 procent van mensen die anders in aanmerking zouden komen voor een plek in een sociale werkplaats een baan. In 2010 was dat nog 65 procent. Van degenen die wel een baan vonden, bleef 63 procent afhankelijk van een uitkering. Ook dat aantal ligt hoger dan in de jaren daarvoor.
Eerder deze maand concludeerde het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in een tussenrapportage: ‘Het afsluiten van de toegang tot de sociale werkvoorziening heeft dus tot een duidelijke daling van de baankansen geleid’. Marijnissen en De Boer schrijven nu:
"Dat was dus verkeerd beleid, moeten we nu vaststellen. Terwijl werkgevers- en werknemersorganisaties hiervoor toch herhaaldelijk hebben gewaarschuwd, en ook voorstellen voor modernisering van de sociale werkplaats hebben gedaan om dit te voorkomen."
Behalve het SCP waarschuwde ook de Sociaal-Economische Raad (SER) in 2016 al dat het sluiten van sociale werkplaatsen voor problemen bij mensen met een arbeidsbeperking zou zorgen. Waar het kabinet vond dat niet de landelijke overheid, maar bedrijven en gemeenten voor werkgelegenheid moesten zorgen, waarschuwde de SER: ‘Gemeenten doen nog veel te weinig om mensen met een beperking aan werk te helpen. Om te voorkomen dat daardoor een „kwetsbare groep” buiten de boot valt, is het zaak de sociale werkplaatsen niet te sluiten, maar een nieuwe rol te geven.’
Marijnissen en De Boer schrijven nu dat het tijd is ‘dat het kabinet nu gehoor geeft aan het SER-advies’:
"Het kabinet moet de sociale werkvoorziening een tweede en beter leven inblazen. Het organiseren van werk voor mensen met een beperking is simpelweg een kwestie van beschaving."
Eerder deze week liet PvdA-Tweede Kamerlid Gijs van Dijk in een interview met NRC optekenen dat ook zijn partij voorstander is van het heropenen van de sociale werkplaatsen. Een frappante draai, want het was juist zijn partij die als regeringspartner van de VVD destijds tegen alle adviezen in besloot tot het sluiten van de sociale werkvoorzieningen.