Ik zou met name de PVV-kiezers een hart onder de riem steken.
De Tweede Kamer wijst deze week een nieuwe informateur aan. Deze moet invulling geven aan het begrip ‘programkabinet’, samenwerkingsnormen vaststellen, hoofdlijnen uitdenken en poppetjes in ruime kring polsen. Nog steeds spelen de partijen PVV, VVD, NSC en BBB een hoofdrol maar gezien de opdracht komen ook nieuwe vergezichten in beeld. En omdat het inmiddels informeel staatsrecht lijkt te zijn, wordt de informateur gezocht in PvdA-kringen.
En met dit laatste kom ik in beeld. Ruim 40 jaar PvdA-lid, zij het de laatste 10 jaar GroenLinks-stemmer. Als toenmalige voorzitter van het PvdA-gewest Utrecht heb ik laten zien dat ik kemphanen tot een gemeenschappelijke opdracht kan brengen. Vanuit mijn functie als hoogleraar Kunst en Economie kan ik schijnbaar tegengestelde waarden tot een praktische eenheid brengen (door toedoen van het door mij geïntroduceerde begrip van cultureel ondernemerschap). Intussen heb ik in het openbaar meermalen laten blijken dat ik Wilders volstrekt niet acceptabel én capabel vind als premier hetgeen nu ook politiek is komen vast te staan.
Wat zijn de ingrediënten van mijn beoogd PvdA-informateurschap? Centraal zal ik het publieke debat kiezen over de hoofden van de vier partijen heen. Ik zou met name de PVV-kiezers een hart onder de riem steken. ‘Heel goed dat jullie Nederland wakker hebben geschut. Maar droom nu niet langer weg: een eenmanspartij is ondemocratisch en dat kunnen jullie nooit pikken. Je pikt het niet in je voetbalclub, bij de postduivenvereniging en niet ook niet op de school van je kinderen. En terecht!’
Intern laat ik de vier partijen zoveel mogelijk aan hun lot over. Stel alleen maar deadlines: voor die en die dag moeten jullie dit en dit bereikt hebben. Kwaliteit komt dan als vanzelf boven drijven en met de meest krachtige partijen zet ik het informatieproces voort. Inmiddels al wel een conceptplan op hoofdlijnen in de week gelegd bij enkele vrienden van de vier partijen. Nu Wilders een flinke toon lager zingt, draagt het concept een pseudo-middenkarakter zonder dat het de samenleving echt verdeeld wat migranten en bestaanszekerheid betreft. Herkenbaar voor rechts en deels voor links. Cultuur komt er bij mij goed van af zonder het woord kunst te noemen. Een truckje dat ik in het verleden al vaker heb moeten toepassen. Ik zal zeker ingaan op een mogelijk verzoek van prominente VVD’ers om het internationale karakter van het plan flink aan te scherpen.
Door mijn optreden als derde PvdA-informateur ken ik het spel om de onervaren PVV-fractie vooral met zichzelf bezig te laten zijn en zal ik waar mogelijk stimuleren vooral elkaar via social media openlijk de maat te nemen. Als ik als informateur de steun van Wilders alsnog verlies, wordt dit door de steun elders flink gecompenseerd, zo is mijn berekening.
Dan de poppetjes. Ik houd het door mij uitgedachte programkabinet strikt geheim. Met uitzondering van de naam voor het premierschap. Deze komt uit kringen rondom de VVD. Ik laat progressieve namen als Ed Nijpels vallen, wetende dat het mogelijk radicale afwijzen door de dan nog aanwezige PVV de weg vrijmaakt voor meer gematigde types.
Wat ik ook niet naar buiten breng, is mijn innerlijke wens dat nieuwe verkiezingen gehouden moeten worden om meer duurzaamheid in de politiek te realiseren gezien de verschillende oorlogen en klimaatcrises die nu woeden. Ik weet dat ik dat niet kan bepleiten nu de PVV alsmaar in de peilingen hoge scores haalt. Vanuit het landsbelang dat ik voor ogen heb, weet ik dat zo’n overwinning mijn wens in de weg staat. Misschien moet ik het informatieproces net zo lang rekken totdat een meerderheid van de huidige kiezersgroep van de PVV eindelijk haar weg gevonden heeft naar democratische partijen.
Stop, tot hiertoe en niet verder. Ik kan de lezer geruststellen: het is allemaal fictie. Mijn sollicitatie? Volstrekt ondenkbaar en bovendien 100% kansloos. Maar wel fictie met een gemeende en serieuze ondertoon. Nu de banden met Wilders losser zijn geworden, is het van groot maatschappelijk en politiek belang om het qua samenleving definitief ondemocratisch te vinden hem als enig lid van een PVV te accepteren. Zonder controle en zonder tegenspraak. Nee, Nederland is geen Noord-Korea.
Een programkabinet exclusief PVV als vorm van herstelbetaling aan de Nederlandse kiezer? Niet gek bedacht door die tweede PvdA’er. Maar dat is dan weer fictie.