Slijmballen of mensenrechten

Donderdag 10 december 2020 was het de Dag van de Mensenrechten .  Herinnert u zich nog de criteria van Kopenhagen? Dat waren de voorwaarden waaraan EU-landen moeten voldoen om lid te mogen worden. Naast economische voorwaarden van  neo-liberale  snit is er de mensenrechtenvoorwaarde . Dat is e en zinvol criterium over sociale, politieke en  individuele rechten van burgers . Lang geleden dat u van die criteria hebt gehoord? Klopt! De mensenrechtenvoorwaarde speelt bijna helemaal geen rol meer. 

Het vieren van de  Mensenrechtendag   kwam zwaar in de verdrukking door  verschillende gebeurtenissen die  be wijzen hoe beroerd het  gesteld is met de mensenrechten. Ik geef twee  voorbeelden.

Turkije mocht  ooit  kandidaat-lid  van de EU  worden . Even leek de dwingende rol van het mensenrechtencriterium goed werk te doen, maar na de Koerdische militaire overwinning  op het islamitische kalifaat  in  de  stad  Kobani  in Syrië ging het mis.  De Koerden werden te machtig. N a de staatsgreep van juli 2016  ging het helemaal fout   met Turkije .  Eerst  een genadeloze repressie tegen de oppositie in eigen land en  de Koerden in het bijzonder; toen  drie invasies op  Syrisch grondgebied; ook  voortdurende militaire operaties in Noord-Irak;  vervolgens  dreigementen tegen Griekenland en militair optreden in Libië  afgelopen voorjaar  en Azerbeidzjan in november. Op M ensenrechtendag   vierde  Erdogan  zijn  n eo-ottomaans beleid in Bakoe . 

Op de zelfde dag dat  beelden van oorlogsmisdaden uit  de recente oorlog om Nagorno-Karabach  bekend werden, hield  Azerbeidzjan  een  militaire parade .   D e m ilitaire overwinning op Armenië  werd gevierd me t  marsmuziek en paradepas .  Turkije liet   ook een regiment elitesoldaten meemarcheren en de Turkse president  Erdogan  stond  pal  naast president  Aliyev  van Azerbeidzjan.  Erdogan  riep het Armeense volk  op  haar eigen regering af te zetten.  Armeniërs krijgen al meer dan 100 jaar de zenuwen van triomfantelijke Turkse leiders. Deze parade is het voorlopige dieptepunt in het buitenlandbeleid van  Erdogan . 

Wat doet zo’n land bij de EU? N iks natuurlijk, maar wat doet dat  land bij d e NAVO, dat ook zegt een  gemeenschap  van waarden en mensenrechten  te zijn? Ook niks nat uurlijk. Het was dan ook niet heel  vreemd dat de Franse president  Macron  de NAVO vorig jaar hersendood noemde. De aanleiding voor die analyse was de ongehinderde  agressieve  Turks e  politiek. 

Macron  begon  daarom zelf  politieagent te spelen in de conflicten in en om de Middellandse Zee. Hij inspecteerde Turkse vrachtschepen  die wapens naar Libië brachten. H ij liet een Frans oorlogsschip aan Griekse zijde meevaren in de spanningen om de  Turkse  olieboringen in  de wateren van Cyprus. Hij begon ook landen te bewapenen, met wapen s  uit Franse fabrieken natuurlijk.  Eén van die landen,  Egypte. 

Het Egypte van  couppleger,  generaal,   Sisi . Een regime dat  oppositionele burgers in de gevangenis zet, de pers muilkorft, journalisten opsluit, politieke partijen verbiedt. Het  Egypte dat met militaire interventie dreigde  in de oorlog in Libië. Die zelfde  generaal  Sisi  mocht op M ensenrechtendag  ov er de rode loper zo  het  Elysé e  inlopen om  Franse  wapencontracten te tekenen. 

Regionale machtspolitiek en wapenwedloop zijn nu aan de orde van de dag.   Niks mensenrechten of waardengemeenschappen.  D e handschoenen zijn uit ,  niet alleen in en om de Middellandse Zee, ook in en om de NAVO.  Wat hebben volkeren te verwachten van  slijmballen  met de mond vol over mensenrechten en democratie die  ondertussen  iedere andere sterke man  aan de borst drukken?   Niets. A lleen  naleving van alle mensenrechten is  brood nodig.