Sjoemel-VVD'er Neelie Kroes lobbyde in het geniep bij kabinet namens Uber

Oud-eurocommissaris Neelie Kroes (VVD) heeft in het geniep gelobbyd voor het Amerikaanse taxibedrijf Uber. Dit gebeurde nadat de Europese Commissie haar expliciet te kennen had gegeven dit niet te doen. Kroes negeerde die boodschap en bleef onder meer premier Mark Rutte benaderen om de regulering van het bedrijf te versoepelen. Dat melden onder meer Trouw en het FD die deelnemen aan de Uber Files, een internationaal onderzoeksconsortium.

Uit de documenten in handen van The Guardian, gedeeld met het consortium, blijkt dat Uber in 2015 een zeer agressieve lobbycampagne voerde ‘om een nieuwe, illegale app voor taxiritten aanvaard te krijgen’, Uberpop geheten. Via die app worden klanten en chauffeurs met elkaar in contact gebracht, waardoor in principe iedereen met een rijbewijs als Uber-chauffeur aan de slag kan. Een taxivergunning is niet nodig, Uber strijkt de commissie op. De app werd al voor de lancering illegaal verklaard door het ministerie van Infrastructuur. Uber heeft echter een troef achter de hand, namelijk VVD-coryfee Neelie Kroes die op dat moment in een ‘afkoelperiode’ zit na haar eurocommissariaat.

Het FD schrijft:

Uit de gelekte data blijkt dat Kroes, nadat ze al bijna een jaar contact had gehad met politici over Uber, eind 2015 een officieel verzoek bij de Europese Commissie had ingediend om voor Uber te mogen werken. Dit stuitte niet alleen op bezwaren van de ethische commissie, ook tot een negatief oordeel van commissievoorzitter Jean-Claude Juncker zelf. Kroes, die tot november 2014 bij de Commissie de portefeuille Digitale Agenda had, reageerde in een e-mail ‘verbijsterd’ te zijn, en ging onverstoord verder met haar lobbywerk voor het taxibedrijf. 

Kroes sprak in 2015 behalve met Mark Rutte, ook met toenmalig ministers Kamp en Schultz (beiden VVD), staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu en minister Dijsselbloem van Financiën (beiden PvdA). Direct na haar afkoelperiode trad Kroes formeel in dienst bij Uber tegen een vergoeding van twee ton per jaar. 

Volgens experts op het gebied van integriteit heeft Kroes zich schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling. Dat ze pas in 2016 formeel voor Uber ging werken, doet daar niet aan af. Als het tot een officiële aanklacht leidt en Kroes inderdaad schuldig wordt bevonden aan het schenden van Europese gedragscodes, kan ze haar pensioen verliezen. 

Kroes zelf vindt dat ze niets verkeerds heeft gedaan. Ze verschuilt zich achter het excuus dat ze toestemming had als speciaal gezant om start-ups naar Nederland te halen. Op het moment dat Kroes voor Uber lobbyde, was dat bedrijf 51 miljard dollar waard en dus bij lange na geen start-up. 

In 2016 werd Kroes tijdens een interview met de Vlaamse VRT al eens geconfronteerd met haar gebrekkige integriteit vanwege haar werkzaamheden voor Uber. Midden in het interview kapte Kroes de vragen af en stapte op.