SGP-voorman Den Ouden verdient lof na zijn optreden bij Op1

Ik wil een lans breken voor de SGP-fractievoorzitter Staphorst die in de uitzending van Op1 toelichtte waarom hij zich niet laat vaccineren. Hij reikte zijn hand. Laten we die hand aannemen en de discussie aangaan.

Ik heb wel vaker het gevoel dat als het over corona gaat er twee werelden bestaan. Gevaccineerden komen van Mars, ongevaccineerden van Venus. Helaas vinden deze twee werelden elkaar niet meer. De uitzending bij Op1 van 19 oktober gaf opnieuw een inkijkje in dit bijzondere tijdsgewricht. Tegenover Den Ouden zat ziekenhuisdirecteur Marc Hendriks. In de uitzending vertelde Arie den Ouden waarom hij niet is gevaccineerd: Het is kortweg aan god en niet aan hemzelf om te bepalen of hij ziek wordt. Hoewel ik niet het godsbeeld deel van de voorzitter uit Staphorst, vind ik het dapper dat hij in het hol van de leeuw zijn standpunt kwam toelichten.

In de media werd deze man de volgende dag flink aangepakt. Een wethouder uit Dalfsen vroeg zich af waarom ongevaccineerden niet de consequenties dragen van hun keuze. In andere woorden; waarom deze groep haar plek op de ic niet afstaat aan andere patiënten. Ook op dit platform was er kritiek. Zo werd de voorman verweten alleen aan zichzelf te denken. In een verder mooi persoonlijk opgeschreven stuk lichtte de hoofdredacteur van Joop.nl Francisco van Jole toe dat deze man erg met zich zelf bezig is en dan vooral met zijn plek in het eeuwig koninkrijk van god.

Het is lastig om te bepalen wie zijn keuze om wel of niet gevaccineerd te worden laat leiden door angst en wie niet. Ik waag mij daar niet aan. Wat ik wel wil aanvechten, is de redenatie dat deze man aan zichzelf denkt. Daar ben ik het niet mee eens.

Ten eerste zou iemand die alleen aan zichzelf denkt zich deze avond besparen. Niks goeds voor deze man kon hiervan komen. Maar het allerbelangrijkste argument is dat deze man in de uitzending verklaart zijn plek op de ic af te willen staan aan een kankerpatiënt als deze keuze gemaakt dient te worden. Natuurlijk wil ik die man niet al schrijvend een keuze opdringen en moet hij zo een beslissing in alle rust overdenken (als het zich aandient). Maar deze uitspraak – een dappere uitspraak – verdient het om gehoord te worden en besproken. Net zoals we moeten luisteren naar artsen die met hun handen in het haar zitten, mede vanwege de toestroom van coronapatiënten.

Maar deze gewaagde uitspraak wordt in geen van de kritische beschouwingen de volgende dag meegenomen. En ook aan tafel bij Op1 werd het snel weggewuifd. Hendriks legde uit dat hij geen patiënten kon weigeren. Dat kun je de ziekenhuisdirecteur zelf niet kwalijk nemen. Een arts is opgeleid om mensen beter te maken. Het is aan de politiek en de journalistiek om fundamentele discussies aan te gaan.

En dat doen ze niet. Ook in mijn vorige bijdrage maakt ik duidelijk hoe kwalijk het is dat er alleen maar over vaccinatie wordt gesproken. Het zorgt ervoor dat de niet-gevaccineerden afhaken. Opnieuw werd er in deze uitzending niet gesproken over de bredere crisis in de gezondheidzorg en de mogelijkheden die er de afgelopen jaren waren om daar iets aan te doen. Er werd niet gesproken over ventilatie. Toen tijdens deze uitzending Den Ouden aangaf zijn plek op de ic af te staan, werd er opnieuw niets mee gedaan. De gasten bleven zich richten op vaccinatie.

Het feit dat hier zo snel over heen gelopen werd maakte zichtbaar hoe moeilijk het is om een denkbeeld los te laten. Voor de één is dat het standpunt om zich niet te laten vaccineren. Voor de ziekenhuisdirecteur de grote motivatie om alle patiënten te helpen. Beide komen voort uit een hele diepe overtuiging en verdienen daarom aandacht.

Luisteren naar de ander is ook confronterend. Je ziet hoe lastig sommige keuzes zijn, die voor anderen misschien heel makkelijk lijken. Hendriks en Den Ouden hadden niet zo snel in dit lastige pakket gezeten als we eerder bereid waren de zorg op te schalen. Dat is een gevolg van keuzes en niet iets dat ons zomaar is overkomen. Het laat ook de urgentie zien van het aangaan van de dieperliggende vraag; hoe willen wij de komende jaren met elkaar samenleven.

Het is vruchtbaar om te luisteren naar een mens die anders in het leven staat, zeker als deze zich bereid toont om na te denken over het afstaan van een plek op de ic. Als dat niet wordt gehoord is een samenleving bezig met het wegzetten van andersdenkenden en niet met het oplossen van het zorgprobleem.