SGP vindt rechtszaken tegen de staat maar lastig en vindt Kamermeerderheid om dat recht te ondermijnen

De SGP heeft in een poging de rechtsstaat te ondermijnen een Kamermeerderheid aan zijn zijde gevonden. Het zogenaamde “staatsrechtelijk geweten” van de Kamer wil dat de rechter extra eisen stelt aan belangenorganisaties die rechtszaken beginnen tegen de staat. De directe aanleiding daarvoor zijn de rechtszaken tegen het kabinet over het gebrek aan klimaat- en stikstofbeleid.

Een voorbeeld is Urgenda dat met succes tegen de staat procedeerde omdat die tekortschoot in het tegengaan van broeikasgassen. Zowel de rechtbank Den Haag als het Hooggerechtshof stelden Urgenda in het gelijk en verplichtten de staat om vanaf 2020 jaarlijks 25% minder broeikasgassen uitstoten dan in 1990. Dit tot grote ontevredenheid van het kabinet.

Volgens SGP-Kamerlid Stoffer is klimaatbeleid echter “een zaak van de politiek en niet van de rechter” en is het “ongezond” als "activistische, gesubsidieerde organisaties" met rechtszaken klimaataantastende activiteiten kunnen dwarsbomen. De motie werd gesteund door de extreemrechtse en doorgaans klimaatcrisisontkennende oppositie van BBB, JA21, PVV, FvD, Van Haga en Omtzigt, maar ook door regeringspartijen VVD en CDA die een broertje dood hebben aan al te mondige burgers. Volgens de partijen moeten een rechter voortaan toetsen of leden in een dergelijke rechtszaak wel direct belanghebbenden zijn.

De motie kan op felle kritiek rekenen van de overige partijen. Christine Teunissen van de Partij voor de Dieren liet weten dat deze belangenverenigingen opkomen “voor het algemeen belang en hebben gezien dat de Staat zich niet aan internationale verdragen houdt”. Suzanne Kröger (GroenLinks) vulde aan: "Als de SGP dat onderuit schoffelt mag de partij zich nooit meer als staatsrechtelijk geweten benoemen." Ook vanuit de coalitie klinkt kritiek. D66-Kamerlid Joost Sneller laat weten:

"Onbegrijpelijk en zorgelijk dat CDA en VVD dit voorstel van SGP/BBB/JA21 aan meerderheid helpen! Doel is het inperken van toegang tot de rechter voor organisaties (bijv @clara_wichmann @urgenda @viruswaarheid) om de overheid aan democratisch gemaakte wetten en regels te houden."