Senator Van Dijk (SGP) slaat de plank totaal mis met zijn kritiek op VN-resoluties

SGP-senator Diederik van Dijk berispte de minister van Buitenlandse Zaken over het Nederlandse stemgedrag in de Verenigde Naties. Hij vond dat we tegen twee resoluties moesten stemmen. Een resolutie bevestigde dat de Golanhoogten van Syrië is. De andere resolutie vraagt een nieuwe adviesopinie van het Internationaal Gerechtshof over de Israëlische bezetting van de Westbank.

De Golanvlakte

Van Dijk vindt dat Israël de Golan voor de veiligheid nodig heeft. Echter, het conflict over de Golan is een conflict over grond. Stel je voor dat twee Nederlanders over een stukje grond ruziën. Wat bepaalt wie de rechtmatige eigenaar is? Diegene (en zijn vrienden) die roept dat hij de grond nodig heeft? Nee. Wat dan? Het Nederlands recht bepaalt dat. Hetzelfde geldt voor de Golan: niet onze minister van BuZa, noch SGP, maar het volkenrecht bepaalt wie de rechtmatige eigenaar ervan is.

Rond 1900 kwam een volkenrechtelijke regel tot stand dat landen geen territorium konden veroveren. En in 1945 werd deze regel in het VN-Handvest gebeiteld. Het Internationaal Gerechtshof besloot al in 1947 in de Corfu-zaak dat de territoriale integriteit een essentieel, fundamenteel principe is van het volkenrecht. In 1970 onderschreven staten unaniem de Fundamentele Principes van Volkenrecht in resolutie 2625. De term ‘territoriale integriteit’ komt hierin tien keer voor.

Israël veroverde de Golan en de Westbank in 1967, slechts drie jaar voor deze resolutie. Onmiddellijk daarna nam de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties resolutie 242 aan en daar staat meteen in het begin “hoe ontoelaatbaar het is door middel van oorlog gebieden te verwerven.”

Het verbod op landjepik is tegenwoordig een ‘jus cogens’ norm geworden. ‘Jus cogens’ (‘dwingend recht’) zijn regels waarvan geen afwijking is toegestaan, een soort tien geboden van het volkenrecht. Alle grenzen van nu zijn bevroren.

Volkenrecht maakt geen uitzondering voor zelfverdedigingsoorlog, want dan kunnen de machtige landen een dergelijke uitzondering misbruiken. Bijvoorbeeld Rusland zegt dat Oekraïne op het punt stond Rusland aan te vallen.

Veiligheid

Volkenrecht maakt ook geen uitzondering voor veiligheid. In hun boek “The internationalists”, beschrijven Oona Anne Hathaway en Scott Shapiro de ontwikkeling van het verbod op landjepik. In de geschiedenis hebben veel landen de smoes gebruikt dat ze zich onveilig voelden om meer territorium te veroveren. Ook Rusland zegt De Krim nodig te hebben zodat haar vloot bij de Zwarte Zee kan zijn. En straks komen misschien neonazi’s in Duitsland aan de macht en roepen zij dat ze in het Oosten meer lebensraum nodig hebben en Rotterdam voor veiligheid.

En wat gebeurt er als de Syriërs geloven dat Israël meer territorium wil? Wie is senator Van Dijk om zijn wil aan de Syriërs met geweld op te leggen? Syriërs betwijfelen terecht dat Israël de Golan nodig heeft. Voor de Zesdaagse Oorlog veroorzaakte Israël meer dan 80% van de botsingen met Syrië om meer territorium te verkrijgen. Zeev Maoz schrijft in het boek “Defending the Holy Land” dat Moshe Dayan, de Israëlische minister van Defensie tijdens de Zesdaagse Oorlog, tegen verovering van de Golan was. Dus hij vond de Golan blijkbaar niet van levensbelang. Generaal David Elazar verveelde zich in het noorden. Hij vloog settlers van de noordelijke nederzettingen met een helikopter naar de regering en zo ontstond een ad hoc lobby om de Golan te veroveren.

De adviesopinie

Ook het argument van senator Van Dijk tegen een nieuwe adviesopinie van het Internationaal Gerechtshof is niet overtuigend. Hij is bang dat het Hof zal beslissen dat Israël apartheid pleegt en er daardoor sancties op Israël zouden komen. Echter, het Hof is behoorlijk objectief en onpartijdig. Vijftien toprechters zullen over de Israëlische bezetting rechtspreken.

Er was eerder een adviesopinie in 2004 over de Israëlische muur en er stond niets antisemitisch in. De rechters gebruikten precies dezelfde rechtsregels en argumenten als in vergelijkbare gevallen, zoals de adviesopinies over Namibië, Oost-Timor en Westelijke Sahara. Rosalyn Higgins (ex-presidente van het Internationaal Gerechtshof) beschreef de adviesopinie van 2004 als een gezaghebbende uitdrukking van het recht, met aanzienlijke invloed op de ontwikkeling van het volkenrecht en de praktijken van staten.

In het nationaal recht zijn veel conflicten en rechtszaken. Daardoor worden de regels voortdurend scherper en duidelijker gemaakt. In volkenrecht daarentegen zijn er minder rechtszaken en conflicten en daardoor is het niet altijd duidelijk wat het volkenrecht vereist. De adviesopinies scheppen alleen maar duidelijkheid. Zo zal de nieuwe adviesopinie bijvoorbeeld vaststellen of de bezetting illegaal is geworden en of Israël apartheid pleegt. Maar de rechters kunnen ook zeggen dat Israël alles goed doet. Als senator Van Dijk dat gelooft, dan moet hij juist een autoritatieve juridische bevestiging willen.

Gelukkig maakte de minister korte metten met zijn vragen. Over de Golan zei hij:

“De Golanhoogten maken onderdeel uit van het grondgebied van Syrië. Het gebied wordt sinds 1967 door Israël bezet. Als bezettende mogendheid heeft Israël geen soevereiniteit over het gebied, maar oefent het slechts feitelijk gezag uit in het gebied. Dit standpunt is gebaseerd op het internationaal recht, dat gebiedsverwerving door middel van geweld verbiedt. Nederland zal alleen wijzigingen van de grens van 1967 erkennen als de beide partijen, in dit geval Israël en Syrië, daarover afspraken maken. In het verleden is dit onderwerp geweest van vredesonderhandelingen.

Het gebied is van strategisch belang, ook voor de Israëlische veiligheid. Op dit moment is de veiligheidssituatie dermate slecht dat het kabinet het onwaarschijnlijk acht dat vredesonderhandelingen snel hervat kunnen worden. Dat vormt echter geen rechtvaardiging voor annexatie van het gebied. Om die reden heeft Nederland voor deze resolutie gestemd.” [mijn vet]

En over de adviesopinie zei de minister:

“Nederland steunt de belangrijke rol van het Internationaal Gerechtshof bij vreedzame geschillenbeslechting en is trots gastland te zijn van het Hof. In beginsel steunt Nederland adviesaanvragen aan het Internationaal Gerechtshof. Een advies van het Internationaal Gerechtshof is een gezaghebbend instrument en draagt bij aan het bevorderen van de ontwikkeling van de internationale rechtsorde.”

We zien weer hoe de Israël-supporters het antisemitisme weaponizen om Israël te helpen straffeloos landjepik te plegen.

cc-foto: Joachim Tüns