Seksverslaving

Iedereen die het bestaan van seksverslaving betwist raad ik altijd aan om de film ‘Shame’ van Oscarwinnaar Steve McQueen te kijken. Het is een van de indrukwekkendste films die ik ooit zag. Hoeveel mensen mijn advies hebben opgevolgd weet ik niet, maar ik heb nooit gehoord dat iemand na het zien van deze film dacht dat het wel meeviel, met die seksverslaving.

Het is een zogenaamde gedragsverslaving, die seksverslaving. Hoeveel het precies voorkomt weten we niet, het behoort tot de minst toegankelijke problemen die een mens kan hebben, omdat het zo gênant is voor veel mensen die er aan lijden. De naam is ook nog eens verwarrend: het wordt ook wel pornoverslaving genoemd en er is veel overlap met de eveneens betwiste liefdesverslaving, die in verhouding veel vrouwen hebben: tot in het extreme/gestoorde doorgaan met relaties die al heel lang niet meer gezond zijn en jezelf daarmee ook nog eens ernstig tekort doen en in de problemen brengen.

Zelfs de mogelijkheid dat je mateloos bent in je gedrag wordt onder meer door zorgverzekeraars betwijfeld. Je kunt verslaafd zijn aan alcohol en/of drugs en de behandeling daarvan wordt dan in principe vergoed. Ook gokken is inmiddels erkend als probleem. Maar een verslaving aan seks of porno moeten we eerst van een nietszeggend label voorzien (‘stoornis in de impulscontrole’) alvorens we declarabele behandeling kunnen inzetten. En dan hebben we door het gebrek aan consensus ook nog eens het probleem dat een wetenschappelijk verantwoorde aanpak niet bestaat, omdat geen enkele onderzoeker geld krijgt om er meer over te weten te komen. Het bestaat formeel immers niet?

Als je in de verslavingszorg werkt weet je wel beter. En kun je je ook niet aan de indruk onttrekken dat het toeneemt. Maar je belandt dan in de persoonlijke opinies, en daar houden we niet van in dit land, als het over psychische stoornissen gaat. Omdat het ook tot de realiteit behoort zal ik er aandacht voor blijven vragen zolang ik in de verslavingszorg werk. Dan maar een zoveelste opinie, doodzwijgen is erger…

Doordat er steeds meer porno wordt gekeken, en de toegang tot dit product steeds makkelijker wordt (jongetjes op de basisschool kijken het tegenwoordig al op hun mobiele telefoon) neemt automatisch ook het aantal mensen dat er door in de problemen komt toe. Misschien zijn porno en seks wel niet zo verslavend, maar als honderdduizenden mensen het kijken is het toch niet verwonderlijk dat een groeiende groep er geen maat in kan houden?

Ik ben niet tegen het product, maar aandacht voor de uitwassen lijkt me niet meer dan logisch. Ik rijd auto en neem soms het vliegtuig, maar mijn ogen sluiten voor de CO2-uitstoot wil ik niet. De kern van het probleem, en dat kun je in ‘Shame’ zo pijnlijk goed zien en voelen, is dat er geen verbinding meer is tussen seks/porno en intimiteit.

Wat voor de meeste mensen seks tot iets bijzonders maakt is de intimiteit, en dat is juist wat de hoofdpersoon in die film (een glansrol van Michael Fassbender) niet lukt. Over de oorzaken laat de regisseur zich wijselijk niet uit, dat hulp geboden is lijdt geen twijfel…