Scholieren weten echt te weinig van politiek

“Nederlandse scholier politiek onbenul en intolerant jegens immigrant”, kopt Joop dinsdag. Als docent maatschappijleer voel ik mij direct aangevallen als ik een dergelijk kop lees en denk eigenlijk meteen dat het ligt aan de definities van burgerschapseducatie van het onderzoek.

Uit een internationaal onderzoek, de International Civics and Citizenship Education Study, blijkt dat Nederlandse scholieren slecht scoren op het gebied van burgerschap in vergelijking met hun Europese leeftijdsgenoten. “Ze hebben minder kennis van het politieke systeem en staan zeer afwijzend ten opzichte van gelijke rechten voor migranten”. Dat schrijft Joop dinsdag op basis van een artikel in het NRC Handelsblad.

Nadat ik het stuk heb gelezen, kan ik het op punten weerleggen of nuanceren in het licht van cultuurverschillen tussen landen. Maar als ik er langer over nadenk, kan ik het onderzoek eigenlijk wel onderschrijven. Het klopt dat de Nederlandse scholieren onvoldoende presteren.

Alle leerlingen in het voorgezet onderwijs krijgen verplicht één schooljaar maatschappijleer en dan is het een beetje afhankelijk van de school hoeveel, maar laten we zeggen; twee lesuren per week. Tijdens die lessen worden diverse onderwerpen behandeld die te maken hebben met burgerschap. Denk hierbij aan de onderwerpen als parlementaire democratie, de werking van de rechtsstaat, de verzorgingstaat en onze samenleving. Dit alles geeft naar mijn bescheiden mening een aardige kennisbasis.

Waardoor scoort de Nederlandse scholier dan zo slecht op het gebied van burgerschap? Laat ik dan eerst de hand in eigen boezem steken. Omdat een flink aantal docenten maatschappijleer gewoon niet goed is. Ze zijn niet voldoende opgeleid, hebben hun bevoegdheid cadeau gekregen en stellen onvoldoende eisen aan zichzelf en aan de leerlingen.

Ten tweede, het curriculum van maatschappijleer is erg breed. Met een jaartje maatschappijleer kan je kennisbasis aanleggen, maar dit is natuurlijk niet voldoende om ze om te vormen tot burger. Daarbij denken ouders nog steeds dat maatschappijleer dat pretvak is van vroeger en dat werkt ook niet echt motiverend. En laten we wel wezen. De meeste leerlingen in Nederland krijgen maatschappijleer op hun 14de en 15de . Deze leerlingen zijn met heel veel andere dingen bezig en eigenlijk zijn alleen de sukkels op die leeftijd echt geïnteresseerd in politiek.

Mijn advies: Vinden we burgerschap echt belangrijk? Definieer eerst wat burgerschap betekent, stel hogere eisen aan docenten en leerlingen en maak tijd en geld vrij om naast kennis over burgerschap mee te geven, deze kennis ook te verankeren en om te vormen tot wijsheid over burgerschap. O, ja en dat de Nederlandse scholier intolerant tegenover immigranten is, daar herken ik mij helemaal niet in. Scholieren op mijn gekleurde school zien de verschillende kleuren geen eens. Dat zullen wel scholieren zijn op gesegregeerde scholen.