Samenwerking met extreemrechts breekt VVD en NSC op, kiezers hebben er genoeg van

Het werd bij de Europese verkiezingen al pijnlijk zichtbaar: de populariteit van de ultrarechtse coalitie is ernstig bekoeld. De vier partijen behaalden maar een fractie van het percentage stemmers dat ze na de Tweede Kamerverkiezingen wisten te winnen. Het enthousiasme is inmiddels van een temperatuur dat het zo uit de koelkast van Geert Wilders lijkt te komen.

Een maand na de presentatie van het hoofdlijnenakkoord en nog voor de bordesfoto, is de tevredenheid met het ultrarechtse kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB geslonken van 50 procent naar 39 procent. Vooral VVD- en NSC-kiezers krijgen hoofdpijn van hun partijen. Hun vertrouwen in dit kabinet is zelfs nog lager, blijkt uit een peiling van Ipsos I&O. Onder VVD-kiezers ging het vertrouwen van 77 naar 59 procent en onder NSC-kiezers van 78 naar 69 procent. PVV’ers zijn ook wat minder enthousiast, vermoedelijk vanwege de uitpuilende koelkast: van 92 naar 81 procent. Alleen BBB’ers, gewoon blij dat ze mogen meedoen en ja op alles zeggen, zijn onverminderd enthousiast.

Wat NSC’ers vinden van hun plotselingen verbintenis met extreemrechts, werd na de Europese verkiezingen al pijnlijk duidelijk. Van de kiezers die in november vorig jaar nog op NSC stemden, deed slechts 13 procent dat afgelopen maand opnieuw. VVD’ers haken af omdat het hoofdlijnenakkoord vol staat met onuitvoerbare plannen en omdat de PVV de een na de andere totaalmalloot voordraagt als bewindspersoon.

Dat het aankomende ultrarechtse kabinet in populariteit is gedaald, betekent vooralsnog weinig verschuivingen in de liefde voor de partijen zelf. Zo is in dezelfde peiling de extreemrechtse PVV nog altijd de grootste partij van het land, hoewel die ten opzichte van de vorige peiling wel wat zetels verliest. Ook de VVD levert op papier zes zetels in. Dat geldt niet voor grootste linkse oppositiepartij GLPvdA, die heeft sinds de vorige Kamerverkiezingen twee virtuele zetels erbij en blijft zo de tweede partij van het land. NSC en BBB zetten de vrije val in virtuele zetels voort: hun stemmers vluchten massaal terug naar het CDA, of naar de Partij voor de Dieren, partijen die hun virtuele zetelaantal dan ook zien groeien.