Russische spionnen zien SP-senator Tiny Kox als bondgenoot

SP-senator Tiny Kox wordt door een Russische spion genoemd als topcontact voor het Kremlin. Dat blijkt uit gelekte inlichtingenrapporten in handen van het Dossier Center, een in Londen gevestigde Ngo geleid door Mikhail Chodorkovsky, Poetins aartsvijand die Russische spionage in Europa aan het licht brengt. Ook oud-voorzitter van de Eerste Kamer René van der Linden (CDA) wordt genoemd als trouwe vriend van de Russische overheid.

De dossiers zijn afkomstig van de Russische geheim agent Levitsky. Uit documenten uit 2014 valt op te maken dat hij Kox als zijn voornaamste contactpersoon binnen de Raad van Europa beschouwde. Datzelfde jaar besloot de Raad de invloed van Rusland te beperken als reactie op de annexatie van het Oekraïense schiereiland de Krim.

In hetzelfde document valt de naam van CDA’er René van der Linden, die op dat moment senator was. Van 2005 tot 2009 was hij voorzitter van PACE, waarbij hij regelmatig kritiek uitte op de Baltische staten omdat zij Russische minderheden niet als volwaardige burgers zouden behandelen. Van Der Linden deed wenkbrauwen fronsen toen hij een beslissing van Estland afkeurde om een monument ter ere van het Rode Leger uit het centrum van Talinn te verplaatsen. 

Uit de dossiers zou vervolgens blijken dat in 2017 Van Der Linden en Kox zich samen sterk maakten om de Russische belangen in Europa te behartigen en ervan overtuigd waren dat spoedig het herstellen van het Russische stemrecht binnen de Raad van Europa in het voordeel van het Kremlin zou worden beslecht. Levitsky schrijft te hebben gedineerd met Van Der Linden tijdens een bezoek aan Straatsburg, waar de CDA’er hem vertelde door Kox te zijn gerustgesteld dat ‘in april alles in ons voordeel is afgerond’. 

In januari van dit jaar werd Kox gekozen tot nieuwe voorzitter van PACE, waarbij hij de enige tegenkandidaat uit Oekraïne versloeg. In memo’s van het Kremlin werd Kox onomwonden “de pro-Russische kandidaat” genoemd en werd hij geprezen voor zijn leidende rol in het opheffen van de sancties tegen Rusland. Hij wordt omschreven als iemand die ‘van grote waarde voor Rusland’ kan zijn in Straatsburg. Kox zou daarnaast ook uit eigen beweging informele ontmoetingen tussen de Raad van Europa en Russische politici hebben geregeld. Volgens Levitsky zou Kox de wensen van Rusland overnemen en vervolgens de Raad ervan proberen te overtuigen de standpunten te wijzigen.

Woensdag maakte het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat de Russische overheid de laatste jaren honderden miljoenen euro’s heeft uitgegeven om in ten minste 24 landen de politiek te beïnvloeden. Meerdere landen in Europa zouden daarbij een doelwit zijn.

Begin dit jaar zou de relatie tussen Rusland en Kox zijn bekoeld. Na de Russische invasie van Oekraïne werd Rusland in maart verstoten uit de Raad van Europa. Ook Kox veroordeelde de inval. Hij ontkent alle beschuldigingen over samenwerking met het Kremlin.