Russische nepnieuwsfabriek bron van extreemrechtse desinformatie in Europa
Een Russisch campagnebureau dat direct rapporteert aan het Kremlin, is verantwoordelijk voor talloze desinformatiecampagnes in Europa. Daarbij maken ze gretig gebruik van veelal extreemrechtse complotfantasten die de leugens in razend tempo op sociale media verspreiden. Dat blijkt uit documenten in handen van NRC en andere Europese media. Ook Nederlanders trappen in de verzinsels.
Het voornaamste doel van het bureau SDA (Social Design Agency), is het ondergraven van de Europese steun voor Oekraïne. De gebruikte campagnes worden afgestemd met hoge functionarissen van het Kremlin, waaronder Poetins stafchef Sergej Kiriënko. Uit de documenten blijkt dat onder meer dat ook de aanval van Hamas op Israëlische burgers van 7 oktober vorig jaar, door SDA in de schoenen wordt geschoven van Oekraïne dat de wapens zou hebben geleverd. Een compleet verzonnen verhaal, inclusief vervalste verklaringen van onderzoekscollectief Bellingcat en een video met “bewijs” dat zogenaamd afkomstig is van de BBC.
SDA richt zich overwegend op Frankrijk en Duitsland, waarbij de extreemrechtse partijen Rassemblement National (RN) en Alternative für Deutschland (AfD) gewillige verspreiders van de leugens zijn. Uit de documenten blijkt dat SDA onder meer als doelstelling had AfD te laten stijgen in de peilingen. Begin deze maand werd in een aantal voormalig Oost-Duitse deelstaten AfD de grootste partij bij de regionale verkiezingen. Het bureau maakt behalve van medewerkers die actief leugens op sociale media verspreiden, ook actief van bots. Op die manier worden “opiniestukken”, memes en spotprenten verspreid die haat moeten aanwakkeren tegen Oekraïne en tegen islamitische migranten.
In Nederland is een van de ‘useful idiots’ de voormalig journalist en inmiddels compleet van het pad geraakte extreemrechtse complotdenker Joost Niemöller. Hij deelde onder meer een nepfoto waaruit zou blijken dat een Russisch militair vliegtuig met Oekraïense krijgsgevangenen door een westerse Patriot raket is neergehaald. “Het bewijs”, schrijft Niemöller erbij.
Rusland betaalt sommige verspreiders van het nepnieuws. NRC schrijft:
In een van de documenten staat dat influencers per vijftigduizend mensen die ze bereiken tussen de vijftien en twintigduizend dollar kunnen krijgen voor het plaatsen van propagandafilmpjes. Rechtse Amerikaanse YouTube-celebrities als Tim Pool en Dave Rubin wisten op die manier miljoenen dollars binnen te harken.
Joost Niemöller is naar eigen zeggen niet een van de “influencers” die betaald kregen, hij verspreidde zijn pro-Russische leugens helemaal gratis.