De kerncentrale Zaporizhzhia is afgekoppeld van het Oekraïense elektriciteitsnetwerk. Dat is voor het eerst sinds de atoomcentrale bijna 40 jaar geleden in gebruik werd genomen. The Guardian onthulde woensdag al dat Russen plannen hadden om de verbindingen van Zaporizhzhia af te sluiten.
De centrale was voorheen goed voor 20 procent van de stroom in Oekraïne: Zaporizhzhia leverde elektriciteit aan 4 miljoen huishoudens. Door de centrale los te koppelen van het elektriciteitsnetwerk zetten de Russen de Oekraïners verder onder druk. Zo kan de stap ertoe leiden dat opnieuw honderdduizenden mensen huis en haard moeten verlaten.
Het loskoppelen verhoogt het risico op uitval van de koelsystemen. Dat kan rampzalig uitpakken voor de centrale. Als de reactoren anderhalf uur niet worden gekoeld, kan de temperatuur al gevaarlijk hoog oplopen. Bij oververhitting kunnen de reactoren smelten. Dat kan ertoe leiden dat er radioactiviteit vrijkomt.
Er bestaan al weken enorme zorgen over de grootste atoomcentrale van Europa. Deskundigen vrezen voor een kernramp in de centrale die sinds het begin van de invasie in Russische handen is. Het Oekraïense personeel, dat de centrale sindsdien draaiende hield, kon maar mondjesmaat contact krijgen met de buitenwereld. Een medewerker is volgens de Oekraïense autoriteiten doodgeslagen.
Een groot aantal landen heeft Rusland opgeroepen om de centrale te demilitariseren om zo de kans op een nucleair ongeluk te verkleinen. Het Kremlin heeft tot nu toe geen gehoor gegeven aan verzoeken om VN-inspecteurs toe te laten tot de centrale.