Rusland start oorlog tegen Oekraïne

Terwijl de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties in overleg was om een nieuwe oorlog op Europees grondgebied te voorkomen, is het Russische leger om 4 uur vannacht Nederlandse tijd op bevel van president Poetin begonnen met beschietingen. Explosies worden onder meer gehoord nabij de hoofdstad Kiev. Op beelden is te zien dat inwoners op de vlucht slaan.

Poetin kondigde de start van de oorlog onverwacht af. “We hebben besloten een militaire operatie te beginnen”. Hij verklaarde dat gevechten tussen Russische en Oekraïense troepen onvermijdelijk zijn en dat het doel is het ‘demilitariseren’ van Oekraïne. Poetin dreigde in zijn verklaring “met onvoorstelbare gevolgen” als Oekraïne zich verzet tegen de militaire invasie.

Geen video? Klik hier.

Er worden aanvallen gemeld op veel verschillende plaatsen. Een aanval op het vliegveld van Kiev zou volgens de lokale autoriteiten uitgevoerd worden met drones. Militaire locaties in de buurt van de hoofdstad worden aangevallen met raketten.

Het lijkt er op alsof Poetin met de oorlog van plan is de regering in Kiev ten val te brengen. De Oekraïense president Zelensky heeft de staat van beleg afgekondigd en de bevolking opgeroepen kalm te blijven: “Wij zijn klaar voor alles, we zullen winnen.”

Er zijn onbevestigde berichten over Russische militairen op de grond in verschillende steden. Rusland zegt dat er geen burgerdoelen worden aangevallen.

De Europese Unie veroordeelt de aanval krachtig. Von der Leyen stelt dat het Kremlin verantwoordelijk zal worden gehouden.

Om 6 uur in de ochtend klonken in Kiev de sirenes van de burgerbescherming, volgens Sky News gaat het mogelijk om een een test van het systeem.

De president heeft burgers opgeroepen thuis te blijven.

Voor de aanval van Rusland werd als geruime tijd gewaarschuwd door de Amerikaanse president Biden maar lijkt tegelijkertijd iedereen te overvallen. Anders dan eerdere militaire operaties die Poetin startte zijn de consequenties van deze oorlog vele malen groter. NRC-commentator Hubert Smeets stelt dat de Russische president hiermee ook zijn positie in de waagschaal stelt. Wat er op neerkomt dat de oorlog tegen Oekraïne ‘gewonnen’ moet worden.

De NOS meldt dat de aanvallen ook de grenzen van de Europese Unie. Er vinden explosies plaats op nog geen 200 kilometer afstand van de grens met Roemenië, bij de West-Oekraïense stad Ivano-Frankivsk:

Even later meldt correspondent Jeroen Akkermans van RTL Nieuws dat ook in Lviv het luchtalarm klinkt

Kiev vanochtend om 5 uur Nederlandse tijd:

Geen video? Klik hier.

Verwacht wordt de Amerikaanse president Biden, in een poging de oorlog te stoppen zonder inzet van militaire middelen, over zal gaan tot zeer zware sancties tegen Rusland die de economie van het land zwaar zullen treffen.

Minister van Defensie Kajsa Ollongren verklaart :

Het kabinet heeft om 10 uur een spoedvergadering over de nieuwe crisis met onder meer premier Rutte, Hoekstra (Buitenlandse Zaken), Ollongren (Defensie) en Bruins-Slot (Binnenlandse Zaken).

Rusland claimt dat het de Oekraïense luchtverdediging heeft uitgeschakeld, schrijft NRC. Het is onduidelijk of dat ook echt waar is.

Estland, Letland, Litouwen en Polen doen een beroep op artikel 4 van NAVO-verdrag. Dat artikel stelt dat leden met elkaar in overleg treden op het moment dat volgens een van hen de territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid en veiligheid van hun land wordt bedreigd.

Sinds de oprichting van de NAVO in 1949 is er zes keer eerder een beroep gedaan op artikel 4, meldt de Estse publieke omroep.

Ondertussen overweegt Finland wapens te gaan leveren aan Oekraïne, wat tot nu toe wettelijk verboden was.

8:44 Slowakije, dat grenst aan Oekraïne, bereid zich voor op de komst van vluchtelingen. In eerste instantie wordt er opvang gestart voor zo’n 3800 mensen aan de grens. Als het aantal boven de 500 per dag stijgt dan worden andere opvangmogelijkheden ingezet, met een capaciteit van zo’n 30.000 plaatsen. De minister van Binnenlandse Zaken Roman Mikulec wijst er op dat Oekraïense staatsburgers die over een paspoort beschikken door kunnen reizen naar de rest van de EU en daar volgens de wet 90 dagen mogen verblijven.

Ondertussen wijst EU-commissievoorzitter Von der Leyen er op dat Poetin niet alleen Oekraïne op het oog heeft maar ook de hele EU wil destabiliseren.

9:40 NRC schrijft :

De Britse regering kondigt aan tot nooit eerder vertoonde sancties tegen Rusland over te gaan. Volgens minister Cleverly bestaat de vrees dat Poetin er op uit is Kiev in te nemen. Hij waarschuwt dat de Russische president bezig lijkt het tsaristische Rusland te herstellen.

12:12 Op videobeelden is te zien dat de bevolking van Kiev massaal op de vlucht slaat voor het oorlogsgeweld.

Geen video? Klik hier.

Persbureau Reuters meldt dat bij een Russische raketaanval op de havenstad Odessa minstens 18 mensen zijn omgekomen. Bij Brovary, in de buurt van Kiev, zijn 6 mensen gedood door Russisch geweld.

De regering van Oekraïne is begonnen met jet bewapenen van burgers om het land te verdedigen tegen de Russische agressie. De internationale gemeenschap wordt door Kiev opgeroepen wapens en materieel te leveren.

Het Nederlandse leger treft maatregelen in verband met het uitbreken van de oorlog, zo maakten premier Rutte en minister van Defensie Ollongren duidelijk na de spoedvergadering van het kabinet. De NOS schrijft:

De Russische aanval richt zich onder meer op de vernietiging van vliegvelden.

Geen video? Klik hier.

De hoofdstad Kiev wordt aangevallen.

Derk Sauer, oud-hoofdredacteur van Nieuwe Revu en oprichter van de Moscow Times, zegt verbijsterd te zijn over de Russische agressie.

België roept op geen Russen meer toe te laten tot de EU, meldt HLN. Staatssecretaris Sammy Mahdi van Asiel en Migratie gaat daarmee verder dan de EU-voorstellen. De christen-democraat wil alvast zelf geen visa meer verstrekken aan Russen:

De secretaris-generaal Jens Stoltenberg heeft verklaard dat er meer dan 100 militaire vliegtuigen paraat zijn. Hij benadrukte dat de NAVO niet van zins is zich militair in het conflict te mengen. Hij wees er op dat de NAVO de sterkste militaire organisatie ter wereld is en dat artikel 5 van kracht is wat wil zeggen dat een aanval op een van de lidstaten wordt gezien als een aanval op allen.

Geen video? Klik hier.

CNN-verslaggever Matthew Chance meldt dat Russische soldaten de Antonov-luchthaven op zo’n 25 kilometer van de hoofdstad Kiev hebben ingenomen. Zij maken de weg vrij voor de komst van veel meer Russische troepen.

De Russische militairen landden donderdagochtend vroeg op de luchthaven. Hoewel er nog altijd vuurgevechten plaatsvinden met Oekraïense troepen, hebben de Russen volgens hun commandant controle over het vliegveld.

De Russen hebben een appartementencomplex in de stad Chuhuiv gebombardeerd. Het Crisis Evidence Lab van Amnesty heeft de schade vastgesteld. De mensenrechtenorganisatie roept Rusland op om alles in het werk te stellen om burgerslachtoffers te voorkomen.

Het Verenigd Koninkrijk bevriest de bezittingen van alle grote Russische banken, meldt The Guardian. Ook legt het land sancties op aan honderd individuen, bedrijven en instellingen, waaronder het grootste Russische staatsdefensiebedrijf Rostec. Het Russische luchtvaartbedrijf Aeroflot mag niet langer in het Verenigd Koninkrijk landen. Boris Johnson dringt er bij andere landen op aan om Rusland af te sluiten van het internationale betaalsysteem Swift.

Volgens Joe Biden wil Europa Rusland niet afsluiten van Swift. De Amerikaanse president kondigde in een toespraak nieuwe sancties aan. “Deze agressie kan niet onbeantwoord blijven”, zei hij. “Poetin zal vanaf nu een paria zijn op het internationale speelveld.”

Oekraïense militairen hebben het vrachtvliegveld Hostomel, iets ten noordwesten van de hoofdstad Kiev, heroverd. De luchthaven is van groot strategisch belang. De Russen kunnen het gebruiken om militairen in te vliegen die Kiev kunnen binnentrekken.