Rusland schroeft gaskraan verder dicht, EU-landen moeten verplicht minderen met gas

Als EU-landen komend najaar hun gasverbruik niet vrijwillig met ten minste 15 procent terugschroeven, wil de Europese Commissie met bindende wetgeving het verbruik alsnog omlaag brengen. Het terugschroeven van gas moet ervoor zorgen dat de klappen voor de economie en maatschappij verzacht worden wanneer Rusland besluit niet of nauwelijks nog gas naar Europa te exporteren, een reëel scenario.

Hoewel de gasimport uit Rusland al flink is teruggeschroefd sinds dictator Vladimir Poetin een bezettingsoorlog in Oekraïne startte, maar nog altijd komt z’n 20 procent van de totale gasimport uit Rusland. Brussel gaat ervan uit dat Moskou de pijplijn mogelijk deze maand al compleet dichtdraait. Ondanks dat de EU alternatieve gasleveranciers heeft, is de gasvoorraad op dit moment niet groot genoeg om de winter door te komen. 

Op welke manier de landen hun gasverbruik moeten terugschroeven, ligt nog niet vast. In eerste instantie wordt dat overgelaten aan de lidstaten zelf. De Volkskrant schrijft daarover:

In haar plannen wijst de Commissie erop dat huishoudens, wijkverwarming en essentiële sectoren (ziekenhuizen) in principe niet geraakt mogen worden door verplichte gasbesparing. Wel zal hen om een bijdrage in de besparingen worden gevraagd, bijvoorbeeld door de thermostaat lager te zetten, de airco minder hoog, geen verwarmde terrassen en minder lang te douchen. De overheid zou met haar gebouwen het goede voorbeeld moeten geven.

Hoe groot het risico is dat Rusland inderdaad de gastoevoer naar Europa staakt, is nu al te zien in Duitsland. Maandag liet Russisch staatsgasbedrijf Gazprom weten dat gasleveringen niet langer gegarandeerd kunnen worden aan enkele grote Duitse gasimporteurs. Het zou gaan om de leveringen die via de Nord Stream 1-pijpleiding lopen die op dit moment stilligt voor onderhoud. Volgens experts heeft Rusland andere manieren om gas te leveren, maar verzint het Kremlin steeds nieuwe excuses om dat niet te doen. 

Het Internationaal Energieagentschap IEA waarschuwde deze week voor Code Rood voor Europa. ‘Deze winter kan een historische test voor de Europese solidariteit worden’, aldus directeur Fatih Birol.