Rug recht, PvdA

Heeft de PvdA eindelijk een helder standpunt waar niet over valt te marchanderen, is het weer niet goed. Zou het de kiezers dan toch zijn opgevallen dat drie kopstukken van de partij wel heel stoer praten over Uruzgan, maar dat ze het woord Afghanistan structureel mijden?

Toen Koenders bij Pauw & Witteman gevraagd werd naar de toekomstige activiteiten in de rest van het land begon hij schaapachtig te grinniken. Nee, daar kon hij nog niet op ingaan. Zouden de kijkers hebben begrepen dat de PvdA nog alle ruimte open laat om bijvoorbeeld in de provincies Helmand en Kandahar president Obama een handje te helpen?

Met een paar F16’s extra in Kandahar of een paar honderd militairen in Helmand spreekt Nederland internationaal nog altijd een woordje mee. Dat zal onze minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen op zijn minst van zijn sociaaldemocratische kameraden eisen. Maar liever nog houdt hij een deel van de troepen in Uruzgan zoals zijn ambtgenoot Hillary Clinton en Obama zelf zo graag willen.

Nu de Amerikaanse ambassadeur bij de NAVO, Ivo Daalder, heeft aangegeven dat het eigenlijk maar om een half jaar verlenging gaat (tot 1 juli 2011) wordt het standpunt van de PvdA een tikkie potsierlijk. Waarom zou je immers een ingewikkelde en dure logistieke operatie in gang zetten om uit een provincie te vertrekken waar je ‘geweldig’ werk hebt verricht. Een provincie waar met de drie D-benadering (defence, diplomacy, development) een blauwdruk is geleverd voor de bondgenoten. Een provincie ook waar de Nederlanders de situatie als beste kennen?

Dat vertrek is vooral noodzakelijk geworden doordat de PvdA totaal verstrikt is geraakt in zijn eigen ononderhandelbare standpunt. Wat dat betreft hadden de sociaaldemocraten nog iets kunnen leren van Alexander Pechtold. De fractievoorzitter van D66 heeft zijn partij al eens bijna ten grave moeten dragen vanwege kwestie Uruzgan. Hij koos nu listig eieren voor zijn geld. Pechtold zegt sinds enkele maanden dat, als er dan toch een extra inspanning in Afghanistan moet worden gedaan, deze het best kan gebeuren in Uruzgan. Hij valt in ieder geval niet te pakken wanneer Nederland alsnog voor Obama door de knieën gaat.

En natuurlijk gaat dat uiteindelijk gebeuren want na het half jaartje extra waar Daalder mee kwam, volgt binnenkort de optelsom van de kosten van verplaatsing van de troepen naar een andere regio. Een logistieke operatie die in het bergachtige Afghanistan nu eenmaal ingewikkeld en tijdrovend is. Alle containers, tanks en ander wapentuig overdoen aan de Australiërs, Amerikanen en Afghanen is ook een afschrijving van jewelste. In een tijd waarin er zonder taboes moet worden bezuinigd, is dit moeilijk te verkopen aan de Nederlandse kiezer. De kop in de Telegraaf is nu al simpel te voorspellen. “Chocoladeletters: “Kabinet smijt geld over de balk”. Onderkop: verplaatsing Nederlandse troepen naar Kandahar/Helmand/of waar dan ook kost Nederland 100 miljoen euro extra. He, is dat niet hetzelfde bedrag dat met het snijden in de zorg of op onderwijs kan worden bezuinigd. Tja, zo schieten we nog niets op. En laat Wouter Bos nou net chef bezuinigingen zijn. De PvdA roept met de stelligheid over Uruzgan dus opnieuw een groot probleem over zich af. Ruggen die nu nog recht zijn, gaan onder nationale of internationale druk buigen. Of is de PvdA echt flink en gaan de kopstukken heel Afghanistan tot no-go area verklaren. Principieel, omdat er door het voeren van oorlog toch niets valt te winnen. Dat zou pas een doorbraak zijn, eentje die zelfs gevluchte pvda’ers kunnen begrijpen. Misschien komen ze daardoor zelfs wel terug bij verkiezingen, die met zo’n stellingname beslist niet lang meer kunnen uitblijven.