Europese liberalen zetten VVD uit Renew-fractie vanwege deelname aan ultrarechtse regering Wilders
Update onderaan.
De VVD wordt na de Europese verkiezingen van 6 juni uit de liberale Renew Europe-fractie in het Europees parlement verwijderd. Liberale leiders in andere landen hebben grote moeite met de door Yesilgöz ingezette koers om ultrarechts regeermacht te geven. Onder hen Valérie Hayer die namens Renaissance, de partij van de Franse president Macron, de Europese liberale fractie voorzit en lijsttrekker is.
"Het is zwaar om te zien dat een liberale partij deze gevaarlijke, illiberale vergissing begaat", schreef Guy Verhofstadt op X. Valérie Hayer, de Franse fractieleidster van Renew in het Europees Parlement én een van de drie liberale topkandidaten, noemde de "compromittering" van de VVD met uiterst rechts onaanvaardbaar. "De PVV is gekant tegen alles waar wij voor staan inzake waarden, de rechtsstaat, de economie, het klimaat en natuurlijk Europa. Samenwerken met zo'n partij betekent dat men zich buiten onze waarden zet."
De liberale partijen in andere Europese landen waarschuwen kiezers juist voor het gevaar van samenwerken met antidemocratische types als Wilders:
De Europese liberalen werpen zich ook op als verdedigers van de verworven vrijheden en rechten die steeds meer onder druk komen in EU-lidstaten: "Overal waar uiterst rechts in de buurt van de macht kwam, lagen die rechten onder vuur - vooral vrouwenrechten." Op 8 mei, Europa-dag, ondertekenden ze samen met de sociaaldemocraten, Groenen en uiterst links een verklaring om "nooit samen te werken of een coalitie te vormen met uiterst rechts en radicale partijen", noch op nationaal noch op Europees niveau. Ze wilden zo druk zetten op de EVP en Ursula von der Leyen, die een grote kans maakt om zichzelf op te volgen aan het hoofd van de Europese Commissie.
Het handelen van VVD-leider Yesilgöz leidde er al toe dat VVD-lijsttrekker Malik Azmani geen voorzitter meer kan worden van de liberale fractie in het Europees parlement. Mogelijk wordt de VVD na 10 juni, als de uitslag bekend is, helemaal buiten gezet omdat Yesilgöz in strijd met de internationale verklaring handelt. De liberale fractie, Renew Europe, is essentieel voor de conservatieven, lees christendemocraten, om een meerderheidscoalitie te vormen. Volgens peilingen worden de christendemocraten en socialisten de grootste fractie. Renew Europe strijdt met de ultrarechtse fracties 'Europese Conservatieven' en 'Identiteit en Democratie' om de derde plaats.
Update 14:15
Inmiddels heeft Hayer bij BFMTV verklaard dat het vaststaat dat de VVD uit Europese fractie wordt gezet. De lijsttrekker van de Europese liberalen zegt dat de VVD met deelname aan de ultrarechtse coalitie een rode lijn overschrijdt. Ze acht deelname van de VVD aan Renew Europe fractie onverdedigbaar omdat met het cordon sanitaire tegen ultrarechts de principiële waarden van haar fractie worden beschermd. "Ik zal de dag na de verkiezingen er voor zorgen dat deze waarden gerespecteerd blijven."
Update 19:45:
Malik Azmani, lijsttrekker van de VVD bij de Europese verkiezingen, probeert de schade ondertussen te beperken. Op X schrijft hij dat de VVD “niet wordt gedefinieerd door met wie we aan tafel zitten of met wie we samenwerken”. Hij noemt het nieuwe PVV-kabinet abusievelijk een centrumrechts kabinet en verzint dat “onze liberale principes overeind zijn gebleven” en dat de coalitiepartijen “de rechtstaat versterken”.
“In Europa zien we deze samenwerking niet. Partijen binnen de ID-fractie willen Europa uithollen en verzwakken. We begrijpen de zorgen van onze liberale bondgenoten goed. En we gaan ook met alle partners het gesprek aan. Zeker omdat de Nederlandse context anders is dan in andere landen. De VVD is en blijft een liberale partij die thuishoort in de Europese liberale familie, die ze zelf mede heeft opgericht.”