Ritueel slachten: waar is koning Salomo?

Het debat over het verbod op het ritueel slachten neemt steeds absurdere vormen aan. Dat komt omdat het niet alleen over het voorkomen van dierenleed gaat, maar over van alles tegelijk.

De meeste deelnemers aan het debat – de voor- en de tegenstanders – snijden (leuke formulering niet?) tegelijkertijd de volgende drie kwestie aan:

* Tast een verbod op ritueel slachten de vrijheid van godsdienst aan? * Is ritueel slachten niet veel diervriendelijker dan industrieel slachten in een modern abattoir? * Is het ter discussie stellen van het ritueel slachten niet gewoon een manier om de joodse en/of islamitische hond te slaan? 

Zo ontstaat een driekoppig monster van verwarring. Een mooi voorbeeld daarvan is de factsheet ritueel slachten van het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap. Een gewoon mens komt er niet meer uit. Wij hebben iemand nodig met de wijsheid van Salomo om in deze netelige kwestie helderheid te krijgen. Wat deed koning Salomo op zijn rechtersstoel? Hij bracht zaken tot hun essentie terug en dan werd de oplossing vanzelf zichtbaar. Dat zouden we ook bij het ritueel slachten moeten doen.

Als mensen over één onderwerp vanuit verschillende invalshoeken een verwarrende discussie voeren, dan moet je als volgeling van koning Salomo eerst eens gaan kijken waar zij het over eens zijn. Uit alle uitingen tot nog toe blijkt dat alle deelnemers ondanks hun krakeel tegenstanders zijn van dierenleed en voorstanders van godsdienstvrijheid. Deze twee thema’s schrappen we dus uit de discussie. Niet omdat ze onbelangrijk zijn, maar omdat je niet eindeloos door hoeft te lullen, als je ergens hetzelfde over denkt.

Blijft over de vraag of we niet gewoon te maken hebben met antisemitisme of anti-islamisme? Dat is zeer interessant voor politicologen, massapsychologen en communicatiedeskundigen. In hoeverre is hier sprake van verborgen agenda’s en hoe luiden die dan? Het is allemaal niet relevant als je doelstelling is het welzijn van dieren te bevorderen. Laten wij in hemelsnaam bij de záák blijven.

Datzelfde geldt voor de vraag of het verbieden van ritueel slachten de vrijheid van godsdienst aantast. Deze kwestie wordt pas actueel als inderdaad een verbod op ritueel slachten is afgekondigd en dan hangt er ook nog veel van af hoe die wet is geformuleerd en welke slachtmethode er precies in wordt verboden. Die vraag zetten we even apart. Tenslotte kan het resultaat ook zijn dat ritueel slachten humaner is dan wat dieren in moderne abattoirs wordt aangedaan. 

Rest de zoektocht naar de meest humane wijze van slachten. Wie alle irrelevante materie uit de discussies wiedt en de kern overhoudt, ontdekt dat de uiteenlopende partijen elkaar met tegenstrijdig bewijsmateriaal om de oren slaan. Zo kom je er nooit uit. Wat zou koning Salomo gedaan hebben? 

Eens kwamen twee hoeren voor zijn rechterstoel die allebei het moederschap over dezelfde bay claimden. Salomo stelde toen voor ieder de helft van de baby te geven, waarna een van de twee hem smeekte het kind liever aan de ander te geven dan het dood te maken. Zo ontdekte de koning proefondervindelijk wie de echte moeder was. Ook hier zou de koning de feiten zelf naar voren laten komen.

Dat doen we tegenwoordig met research. De regering moet een onafhankelijk onderzoek in laten stellen naar slachtmethodes in relatie tot hun mate van humaniteit. Dit onderzoek dient verricht te worden door onafhankelijke wetenschapsmensen met een achtergrond in zoölogie. Het moet werkelijk breed zijn. Het hoeft niet morgen af. En het mag een centje kosten. Dan kan op basis daarvan worden vastgesteld welke slachtmethode(s) aanvaardbaar zijn in een humane en democratische maatschappij als de onze. 

Mocht het rapport ritueel slachten wat humaniteit betreft een laag cijfer geven, dan pas en niet eerder is het tijd voor de vraag, of  de vrijheid van godsdienst in het geding komt. Het antwoord op die vraag is kort: “Ja”, net zoals het geval zou zijn met een secte die in opdracht van God kannibalisme bedrijft en dat streng bestraft ziet. Maar nogmaals: dat komt pas aan de orde als  zonneklaar blijkt dat ritueel slachten te inhumaan is om te worden toegestaan.

In dat geval doet zich een nieuwe kwestie voor, maar het is niet aan de politiek om die te behandelen. Het is uitsluitend een zaak van de gelovigen zelf: wat heeft God eigenlijk tegen onverdoofd slachten? Men kan toch een dier eerst verdoven voordat men het op de voorgeschreven wijze de keel afsnijdt? Een ding moet duidelijk zijn: Hij is volgens de gelovigen volmaakt en dus ook volmaakt goed. In dit licht is het moeilijk voorstelbaar dat hij bezwaar zou maken tegen aanvullingen op de slachtmethode die het gebeuren voor het dier minder stressvol maakt. Dat is namelijk in strijd met de volmaakte goedheid van God. SGP-ers zullen tegenwerpen dat Gods raadsbesluit ondoorgrondelijk is, maar zo lust ik er nog wel een paar, In zo’n debat zal koning Salomo zich beter thuis voelen dan ikzelf. We mogen vertrouwen op zijn wijsheid.

In concreto: we stoppen de discussie. We doen het grootste en het beste onderzoek dat er ooit gedaan is naar slachten en dierenleed. Zal trouwens tijd worden ook. We handelen naar bevindt van zaken volgens het principe dat we allemaal ethisch gebonden zijn om dieren zo min mogelijk leed te doen. Daar moet een oplossing uit voortkomen, want over dit principe heerst volledige overeenstemming. Een voorspelling: we zullen allemaal schrikken van het resultaat en zonder uitzondering een kwaad geweten krijgen. Of we nu heiden zijn, christen, jood, hindoe, moslim of boeddhist.