Republikeintje 'bashen' is niet genoeg voor overwinning

“De Amerikaanse politiek is zo gepolariseerd geraakt dat overtuiging het aflegt tegen mobilisatie”, schrijft Maarten van Heems. Het is hard tegen hard in de politieke arena tussen Democraten en Republikeinen. Of lijkt daar in verte toch een beetje politiek inhoudelijke verzoening mogelijk? Dat wordt polderen in plaats van polariseren.

De Amerikaanse politiek is zo gepolariseerd geraakt dat overtuiging het aflegt tegen mobilisatie. Campagnes worden gewonnen door de partij die er het beste in slaagt de opkomst onder de eigen achterban te bevorderen. De BKB Academici met wie ik de ‘midterm’ -verkiezingen volgde, werden voor hun ‘doorknocks’ en ‘phonecalls’ dan ook geïnstrueerd om uitsluitend een stem te vragen en geen gesprekken over politiek te beginnen. Hun contactlijsten waren dankzij de losse Amerikaanse privacywetgeving toch al voorgeselecteerd op politieke voorkeur.

Besmeuren

In het verlengde hiervan ligt de rol van het grote geld in Amerikaanse verkiezingen. Als er geen inhoudelijk debat is, valt er voor de kandidaten ook weinig aandacht in de vrije media te organiseren. Die aandacht grijpen ze vooral in duurbetaalde reclameblokken. Enkel voor die ene senaatsrace in North Carolina konden Hagan en haar tegenstrever Thom Tillis beschikken over ongeveer 100 miljoen dollar. En dat gebruikten ze vooral om elkaar te besmeuren.

Bill Clinton zette de zaal in vuur en vlam met zijn retorische vraag of de toehoorders vinden dat “Washington te koop” mag zijn. Maar alle aanwezigen, inclusief Bill zelf, gingen vervolgens lustig door met het bashen  van Tillis. Aan het einde van de middag zou je bijna geloven dat de Republikein de duivel in eigen persoon is. De campagnegoeroes die we spreken in de dagen die volgen zijn unaniem in hun oordeel hierover. Niemand houdt van negatieve campagnes, maar ze werken altijd.

Als we een paar dagen later in een links café in Washington de avond van de uitslagen bijwonen gaat er gejuich op bij het nieuws dat hun stadgenoten voor legalisatie van wietgebruik hebben gestemd. Verder hebben ze weinig te vieren. De Republikeinen waren deze ronde in het voordeel qua staten en zetels ‘in play’ . Maar het komt hard aan dat de overwinning zo overweldigend is. Ook Hagan heeft haar zetel niet behouden.

Verkiezingskaart

Van CNN’s electorale kaarten slaat de schrik je om het hart. Het platteland kleurt consequent republikeins rood en de steden democratisch blauw. Zouden de beide kiezersgroepen elkaar nog wel eens fysiek ontmoeten?

Maar er tekent zich ook een andere ontwikkeling af die zowel bizar als hoopgevend is. Er worden tijdens deze ronde niet alleen poppetjes gekozen, er zijn ook referenda over diverse beleidsterreinen. En wat blijkt: in dieprode staten is er ruime steun voor een aantal progressieve maatregelen zoals het verhogen van het minimumloon. Wellicht toch een teken dat partijaffiliatie (steeds meer?) een kwestie is van identiteit in plaats van beleid. En dat er in de ‘bevroren’ Amerikaanse politiek nog wel degelijk beweging zit.

Zijn eigen felle retoriek ten spijt, moet dat de oude meester toch deugd doen. In het gedrang na zijn speech, slaagde BKB Academicus Tijs Heunks erin Clinton aan te schieten over “ what the Dutch can learn from American politics”.  De oud-president antwoordde dat de vraag andersom gesteld moet worden. Hij blijkt een groot bewonderaar van ons vermogen om compromissen te sluiten en samen te werken aan vooruitgang waar iedereen van profiteert.

Deze verkiezingen zijn waarschijnlijk de laatste halte voordat zijn vrouw haar kandidatuur voor het presidentschap bekend maakt. Aan haar de uitdaging om Washington in Hollandser sferen te brengen.

Deze bijdrage verscheen ook op de website van BKB Campaign Watch.